ویژگی‌های نعمت‌های بهشت

الله متعال می‌فرماید: ﴿ٱلَّذِینَ ءَامَنُواْ بِ‍َٔایَٰتِنَا وَکَانُواْ مُسۡلِمِینَ۶٩ ٱدۡخُلُواْ ٱلۡجَنَّهَ أَنتُمۡ وَأَزۡوَٰجُکُمۡ تُحۡبَرُونَ٧٠ یُطَافُ عَلَیۡهِم بِصِحَافٖ مِّن ذَهَبٖ وَأَکۡوَابٖۖ وَفِیهَا مَا تَشۡتَهِیهِ ٱلۡأَنفُسُ وَتَلَذُّ ٱلۡأَعۡیُنُۖ وَأَنتُمۡ فِیهَا خَٰلِدُونَ٧١ وَتِلۡکَ ٱلۡجَنَّهُ ٱلَّتِیٓ أُورِثۡتُمُوهَا بِمَا کُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ٧٢ لَکُمۡ فِیهَا فَٰکِهَهٞ کَثِیرَهٞ مِّنۡهَا تَأۡکُلُونَ٧٣﴾ [الزخرف: ۶۹-۷۳]

«همان بندگانى که به آیات ما ایمان آوردند و تسلیم [فرمانِ ما] بودند. شما و دیگر مؤمنانی که همچون شما هستند، به بهشت درآیید تا [از نعمت‌های جاودانش بهره‌مند گردید و] شادمان شوید. ظرف‌ها و جام‌های زرین پیرامونشان مى‏گردانند؛ و هر چه دل‌ها بخواهد و دیده‌ها از آن لذت بَرَد، در آنجا هست؛ و شما در بهشت جاودانه‏اید. این همان بهشتى است که در برابر رفتارتان به شما داده‏اند. میوه‏هاى فراوانی در آنجا در اختیار دارید که از آن‌ها مى‏خورید».

و الله متعال می‌فرماید: ﴿إِنَّ ٱلۡمُتَّقِینَ فِی مَقَامٍ أَمِینٖ۵١ فِی جَنَّٰتٖ وَعُیُونٖ۵٢ یَلۡبَسُونَ مِن سُندُسٖ وَإِسۡتَبۡرَقٖ مُّتَقَٰبِلِینَ۵٣ کَذَٰلِکَ وَزَوَّجۡنَٰهُم بِحُورٍ عِینٖ۵۴ یَدۡعُونَ فِیهَا بِکُلِّ فَٰکِهَهٍ ءَامِنِینَ۵۵ لَا یَذُوقُونَ فِیهَا ٱلۡمَوۡتَ إِلَّا ٱلۡمَوۡتَهَ ٱلۡأُولَىٰۖ وَوَقَىٰهُمۡ عَذَابَ ٱلۡجَحِیمِ۵۶﴾ [الدخان: ۵۱-۵۶]

«یقیناً پرهیزگاران در جایگاه امنی هستند؛ در [میان] باغ‌ها و [کنار] چشمه‌سار‌های بهشت. لباس‌هایی از دیبای نازک و دیبای ضخیم می‌پوشند، در حالى که رویاروى یکدیگر [به صحبت] نشسته‏اند. چنین است [وضع آنان]؛ و حوریانِ درشت‌چشم [بهشتی با شدت سفیدی در سفیدی چشم و شدت سیاهی در سیاهی آن] را به همسری آنان درمی‌آوریم. در آنجا هر میوه‏اى که اراده کنند، بى دغدغه در اختیارشان است. در بهشت طعم مرگ را نخواهند چشید؛ جز همان مرگ نخستین؛ و [پروردگار مهربان] آنان را از مجازات دوزخ محفوظ می‌دارد».

و الله متعال می‌فرماید: ﴿وَجَزَىٰهُم بِمَا صَبَرُواْ جَنَّهٗ وَحَرِیرٗا١٢ مُّتَّکِ‍ِٔینَ فِیهَا عَلَى ٱلۡأَرَآئِکِۖ لَا یَرَوۡنَ فِیهَا شَمۡسٗا وَلَا زَمۡهَرِیرٗا١٣ وَدَانِیَهً عَلَیۡهِمۡ ظِلَٰلُهَا وَذُلِّلَتۡ قُطُوفُهَا تَذۡلِیلٗا١۴ وَیُطَافُ عَلَیۡهِم بِ‍َٔانِیَهٖ مِّن فِضَّهٖ وَأَکۡوَابٖ کَانَتۡ قَوَارِیرَا۠١۵ قَوَارِیرَاْ مِن فِضَّهٖ قَدَّرُوهَا تَقۡدِیرٗا١۶ وَیُسۡقَوۡنَ فِیهَا کَأۡسٗا کَانَ مِزَاجُهَا زَنجَبِیلًا١٧ عَیۡنٗا فِیهَا تُسَمَّىٰ سَلۡسَبِیلٗا١٨ ۞وَیَطُوفُ عَلَیۡهِمۡ وِلۡدَٰنٞ مُّخَلَّدُونَ إِذَا رَأَیۡتَهُمۡ حَسِبۡتَهُمۡ لُؤۡلُؤٗا مَّنثُورٗا١٩ وَإِذَا رَأَیۡتَ ثَمَّ رَأَیۡتَ نَعِیمٗا وَمُلۡکٗا کَبِیرًا٢٠ عَٰلِیَهُمۡ ثِیَابُ سُندُسٍ خُضۡرٞ وَإِسۡتَبۡرَقٞۖ وَحُلُّوٓاْ أَسَاوِرَ مِن فِضَّهٖ وَسَقَىٰهُمۡ رَبُّهُمۡ شَرَابٗا طَهُورًا٢١ إِنَّ هَٰذَا کَانَ لَکُمۡ جَزَآءٗ وَکَانَ سَعۡیُکُم مَّشۡکُورًا٢٢﴾ [الإنسان: ۱۲-۲۲]

«و به [شکرانۀ] صبری که کردند، بهشت و [لباس‌های] حریر [بهشتی] به آنان پاداش داد. در آنجا بر تخت‌ها[ی زیبا] تکیه کرده‌اند؛ نه [حرارتِ] آفتابی در آنجا می‌بینند و نه [سوزِ] سرمایی، و سایه‌هایش بر آنان فروافتاده و میوه‌هایش [برای چیدن] در دسترس است. و ظرف‌های سیمین [غذا‌] و کاسه‌های بلورین [نوشیدنی]، در گِرداگرد آنان، گردانده می‌شود. [کاسه‌های] بلورینی از نقره که آن‌ها را به ‌اندازۀ مناسب، [لبریز و] آماده کرده‌اند؛ و در آنجا از جام‌هایی سیراب می‌شوند که آمیزه‌اش زَنجبیل است. [این جام‌ها، از] چشمه‌ای در آنجا که سَلسَبیل نامیده می‌شود پر می‌شوند؛ و همواره نوجوانانی جاودانه بر گِردشان می‌چرخند که هر گاه آن‌ها را ببینی، گمان می‌کنی مرواریدِ پراکنده هستند. و چون [به هر سَمتی] بنگری، نعمت بسیار و فرمانرواییِ عظیمی آنجا می‌بینی. بر آنان [= بهشتیان] لباس‌هایی سبزرنگ از دیبای نازک و دیبای ضخیم [پوشانده شده] است، و با دستبند‌هایی از نقره آراسته شده‌اند، و پروردگارشان شراب پاک به آنان می‌نوشانَد. [و به آن‌ها گفته می‌شود:] این [نعمت‌ها،] پاداش شماست، و [بدانید که] از سعی و کوشش شما قدردانی شده است».

و الله متعال می‌فرماید: ﴿وَٱلسَّٰبِقُونَ ٱلسَّٰبِقُونَ١٠ أُوْلَٰٓئِکَ ٱلۡمُقَرَّبُونَ١١ فِی جَنَّٰتِ ٱلنَّعِیمِ١٢ ثُلَّهٞ مِّنَ ٱلۡأَوَّلِینَ١٣ وَقَلِیلٞ مِّنَ ٱلۡأٓخِرِینَ١۴ عَلَىٰ سُرُرٖ مَّوۡضُونَهٖ١۵ مُّتَّکِ‍ِٔینَ عَلَیۡهَا مُتَقَٰبِلِینَ١۶ یَطُوفُ عَلَیۡهِمۡ وِلۡدَٰنٞ مُّخَلَّدُونَ١٧ بِأَکۡوَابٖ وَأَبَارِیقَ وَکَأۡسٖ مِّن مَّعِینٖ١٨ لَّا یُصَدَّعُونَ عَنۡهَا وَلَا یُنزِفُونَ١٩ وَفَٰکِهَهٖ مِّمَّا یَتَخَیَّرُونَ٢٠ وَلَحۡمِ طَیۡرٖ مِّمَّا یَشۡتَهُونَ٢١ وَحُورٌ عِینٞ٢٢ کَأَمۡثَٰلِ ٱللُّؤۡلُوِٕ ٱلۡمَکۡنُونِ٢٣ جَزَآءَۢ بِمَا کَانُواْ یَعۡمَلُونَ٢۴ لَا یَسۡمَعُونَ فِیهَا لَغۡوٗا وَلَا تَأۡثِیمًا٢۵ إِلَّا قِیلٗا سَلَٰمٗا سَلَٰمٗا٢۶ وَأَصۡحَٰبُ ٱلۡیَمِینِ مَآ أَصۡحَٰبُ ٱلۡیَمِینِ٢٧ فِی سِدۡرٖ مَّخۡضُودٖ٢٨ وَطَلۡحٖ مَّنضُودٖ٢٩ وَظِلّٖ مَّمۡدُودٖ٣٠ وَمَآءٖ مَّسۡکُوبٖ٣١ وَفَٰکِهَهٖ کَثِیرَهٖ٣٢ لَّا مَقۡطُوعَهٖ وَلَا مَمۡنُوعَهٖ٣٣ وَفُرُشٖ مَّرۡفُوعَهٍ٣۴ إِنَّآ أَنشَأۡنَٰهُنَّ إِنشَآءٗ٣۵ فَجَعَلۡنَٰهُنَّ أَبۡکَارًا٣۶ عُرُبًا أَتۡرَابٗا٣٧ لِّأَصۡحَٰبِ ٱلۡیَمِینِ٣٨ ثُلَّهٞ مِّنَ ٱلۡأَوَّلِینَ٣٩ وَثُلَّهٞ مِّنَ ٱلۡأٓخِرِینَ۴٠﴾ [الواقعه: ۱۰-۴۰]

«و [سومین گروه:] پیشگامان که [در نیکی‌ها] سبقت گرفتند. آنان مقرّبان [درگاه الهی] هستند. در باغ‌های پرنعمت [بهشت جای دارند]. گروه بسیاری از آنان، در زمرۀ پیشینیان هستند [خواه از امت اسلام یا از امت‌های گذشته]؛ و اندکی از آیندگان [و متأخران] هستند. که بر تخت‌های گوهرنشان، روبروى هم تکیه زده‏اند. نوجوانانى همواره شاداب، گردِ آنان [به خدمت] مى‏گردند. با جام‌ها و تُنگ‌ها و قدح‌هایی از شراب جارى؛ [شرابی] که از نوشیدنش سردرد نمی‌گیرند و دستخوشِ مستى نمی‌شوند. و از هر میوه و گوشتِ پرنده که بخواهند [در اختیار دارند]؛ و حوریانی درشت‌چشم [با شدت سفیدی در سفیدی چشم و شدت سیاهی در سیاهی آن] همچون مروارید پنهان در صدف؛ [تمام این موارد،] پاداش اعمالشان است. در آنجا [سخن] یاوه و گناه‌آلودی نخواهند شنید؛ مگر سلام و درود [فرشتگان و بهشتیان]. و [اما] سعادتمندان؛ چه سعادتمندانی! در کنار درختان بی‌خارِ سدر [هستند]؛ و درختان موز با خوشه‏هاى برهم‌نشسته با سایه‏اى گسترده و آبِ همواره روان؛ و میوه‏هاى فراوان که نه تمام می‌شود و نه ممنوع می‌گردد، و بسترهای برافراشته [و ارزشمند] و همسرانى که با آفرینشى ویژه پدید آوردیم [که زیبایی و جوانیِ جاودان دارند]؛ همواره دوشیزه‌اند و شوهردوستانی هم‌سن‌وسال هستند. [همۀ این نعمت‌ها،] براى سعادتمندان است که برخی از آنان در زمرۀ پیشینیان و برخی دیگر در زمرۀ متأخران هستند».

وعَنْ أَبی هُریْرهَ قَال: قَال رسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم: «قَال اللَّه تَعالَى: أَعْددْتُ لعِبادِیَ الصَّالحِینَ مَا لاَ عیْنٌ رَأَتْ، ولاَ أُذُنٌ سَمِعتْ ولاَ خَطَرَ علَى قَلْبِ بَشَرٍ، واقْرؤُوا إِنْ شِئتُمْ: ﴿فَلَا تَعۡلَمُ نَفۡسٞ مَّآ أُخۡفِیَ لَهُم مِّن قُرَّهِ أَعۡیُنٖ جَزَآءَۢ بِمَا کَانُواْ یَعۡمَلُونَ١٧﴾ [السجده: ۱۷]»[۱]

از ابوهریره روایت شده است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: «الله متعال فرموده است: برای بندگان صالح خودم چیزی را آماده کرده‌ام که چشم ندیده و گوش نشنیده و بر قلب بشری خیال آن خطور نکرده است و اگر خواستید این آیه را بخوانید: «هیچ کس نمی‌داند به [پاس] آنچه [این مؤمنان در دنیا] انجام می‌دهند، چه [بسیار مایۀ] روشنی چشم‌ها برایشان نهفته است».

[۱] – متفق علیه؛ بخاری حدیث شماره ۳۲۴۴ و مسلم حدیث شماره ۲۸۲۴ با لفظ مسلم

مقاله پیشنهادی

نشانه‌های مرگ

مرگ انسان با افتادن و شل شدن دو طرف گیج‌گاه، کج شدن بینی، افتادن دست‌ها، …