عدالت و دادگری از نظر عقلی و شرعی، امری مطلوب است، نه مبالغه، نه ستم، نه افراط و نه تفریط. هرکس میخواهد خوشبخت باشد، باید احساسات خود را کنترل نماید و در رضامندی وخشم و شادی و اندوه خویش، انصاف و دادگری پیشه سازد. چرا که زیاده روی و مبالغه در تعامل با حوادث، ستمی است که انسان بر خود روا میدارد و میانهروی چه زیباست! شریعت، با میزان و عدالت فرو فرستاده شده و زندگی بر پایه انصاف استوار است. رنجورترین فرد، کسی است که تسلیم احساسات و گرایشهای خود میباشد؛ آنجاست که حوادث، برای چنین فردی بزرگ مینماید و از جنبههای مختلفی شکایت میکند و در قلب او جنگهای خونینی از کینهها و وسوسهها برپا میگردد. زیرا او در دنیای اوهام و خیالات زندگی میکند. حتی بعضی تصور میکنند که همه مردم علیه آنها و مخالف آنان هستند و دیگران دارند برای نابودیشان تو طئه میچینند. وسوسههای چنین افرادی به آنها میگویند: همه مردم دنیا، در کمین شما میباشند. بنابراین در هالهای سیاه از ترس و اندوه و ناراحتی بسر میبرند.
دروغ و تهمت از نظر شرعی ممنوع است، اما ارزان و بیهزینه میباشد و فقط کسانی به آن دست میزنند که فاقد ارزشهای زنده ومبادی الهی و معنوی میباشند.
﴿یَحۡسَبُونَ کُلَّ صَیۡحَهٍ عَلَیۡهِمۡۚ﴾ [المنافقون: ۴] «هر بانگی را علیه خود میپندارند». آرام باش؛ زیرا بیشتر آنچه بیم رخ دادنش وجود دارد، اتفاق نخواهد افتاد. از اینرو تو میتوانی قبل از اتفاق افتادن آنچه از آن میترسی، بدترین حالت را برای خود در نظر بگیری و آنگاه خود را برای پذیرفتن بدترین وضعیت آماده نمایی. بدین سان از پیشگوییهای ستمگرانهای که دل را قبل از بروز حادثه پاره پاره مینماید، نجات مییابی. پس ای انسان عاقل و خردمند! به هر چیز وزن آن را بده و حوادث و قضایا را بزرگ مکن؛ بلکه میانهرو و منصف باش و با خیال پوچ و سراب فریبنده حرکت نکن و به میزان دشمنی و محبتی که در حدیث بیان شده، گوش بده. پیامبر صلی الله علیه وسلم میفرماید: «دوست خود را به اندازهای دوست بدار که شاید روزی دشمن تو شود و دشمن خود را به اندازه دشمن بدان که شاید روزی دوستت گردد».
﴿۞عَسَى ٱللَّهُ أَن یَجۡعَلَ بَیۡنَکُمۡ وَبَیۡنَ ٱلَّذِینَ عَادَیۡتُم مِّنۡهُم مَّوَدَّهٗۚ وَٱللَّهُ قَدِیرٞۚ وَٱللَّهُ غَفُورٞ رَّحِیمٞ ٧﴾ [الممتحنه: ۷] «شاید خداوند، میان شما و کسانی که با آنها دشمن هستید، دوستی و محبت بیاورد و خداوند، تواناست و خداوند، آمرزگار مهربان است».
بسیاری از شایعات و آنچه شما از آن میترسید، حقیقت ندارد.