وسیلۀ مشروع برای دستیابی به خشنودی الله و رسیدن به بهشت:

مؤمن برای رسیدن به الله و کسب خشنودی‌اش و ورود به بهشت او، به هیچ یک از مخلوقات الله متوسل نمی‌شود، بلکه فقط وسیلۀ مشروع را جستجو می‌کند:

الله متعال می‌فرماید: ﴿یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَابْتَغُوا إِلَیْهِ الْوَسِیلَهَ وَجَاهِدُوا فِی سَبِیلِهِ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ٣۵﴾ [المائده: ۳۵]. «ای کسانی‌که ایمان آورده‌اید! از خدا بترسید، و به‌سوی او تقرب جویید و در راه او جهاد کنید، باشد که رستگار شوید».

وسیلۀ نزدیکی به الله و بهشت او، تمام اعمال صالح است. الله سبحانه جهاد در راه خویش را از جمله اعمال صالح بیان فرموده است؛ زیرا در جهاد، قلب با الله صادق است به این دلیل که احتمال مرگ در آن بسیار و ذکر الله و عمل جوارح زیاد است.

الله متعال می‌فرماید: ﴿ادْخُلُوا الْجَنَّهَ بِمَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ﴾ [النحل: ۳۲]. «به خاطر آنچه که می‌کردید به بهشت وارد شوید».

﴿إِنَّ الْمُتَّقِینَ فِی جَنَّاتٍ وَعُیُونٍ١۵ آخِذِینَ مَا آتَاهُمْ رَبُّهُمْ إِنَّهُمْ کَانُوا قَبْلَ ذَلِکَ مُحْسِنِینَ١۶ کَانُوا قَلِیلًا مِنَ اللَّیْلِ مَا یَهْجَعُونَ١٧ وَبِالْأَسْحَارِ هُمْ یَسْتَغْفِرُونَ١٨ وَفِی أَمْوَالِهِمْ حَقٌّ لِلسَّائِلِ وَالْمَحْرُومِ١٩﴾ [الذاریات: ۱۵-۱۹]. «(در روز قیامت) مسلماً پرهیزگاران در باغ‌ها و چشمه‌سارها (ی بهشت) هستند. آنچه پروردگارشان به آن‌ها عطا فرموده، دریافت کرده‌اند، بی‌گمان آن‌ها پیش از این (در دنیا) نیکوکار بودند. آن‌ها بخش اندکی از شب را می‌خوابیدند (و به نماز و نیایش مشغول بودند). و در سحر گاهان آمرزش طلب می‌کردند. و در اموال‌شان برای سائل و (تنگدست) محروم (بهره و) حقی بود».

ایمان به الله و یگانه‌دانستن او در عبادت و اعمال صالح، وسیلۀ ورود به بهشت است. اما سبب دخول جهنم، انکار و گناهان هستند:

الله متعال می‌فرماید: ﴿مَا سَلَکَکُمْ فِی سَقَرَ۴٢ قَالُوا لَمْ نَکُ مِنَ الْمُصَلِّینَ۴٣ وَلَمْ نَکُ نُطْعِمُ الْمِسْکِینَ۴۴ وَکُنَّا نَخُوضُ مَعَ الْخَائِضِینَ۴۵ وَکُنَّا نُکَذِّبُ بِیَوْمِ الدِّینِ۴۶ حَتَّى أَتَانَا الْیَقِینُ۴٧﴾ [المدثر: ۴۲-۴۷]. «چه چیز شما را به «سقر» (دوزخ) درآورد؟ گویند: «ما از نمازگزاران نبودیم. و بی‌نوا (یان) را طعام نمی‌دادیم. و پیوسته همراه یاوه‌گویان (و اهل باطل) هم‌صدا می‌شدیم. ﴿۴۵﴾ و همواره روز جزا را تکذیب می‌کردیم. ﴿۴۶﴾ تا زمانی که مرگ به سراغ‌مان آمد».

﴿وَإِذَا قِیلَ لَهُمُ ارْکَعُوا لَا یَرْکَعُونَ۴٨ وَیْلٌ یَوْمَئِذٍ لِلْمُکَذِّبِینَ۴٩﴾ [المرسلات: ۴۸-۴۹]. «و هنگامی‌که به آن‌ها گفته شود: (نماز بگزارید و) رکوع کنید، (نماز نمی‌گزارند و) رکوع نمی‌کنند. در آن روز (قیامت) وای بر تکذیب‌کنندگان!».

مؤمن در دعای خویش به اسامی یا مقام پیامبران و صالحان متوسل نمی‌شود، بلکه الله سبحانه را فقط با أسماء نیکوتر و صفات برترش می‌خواند:

الله متعال می‌فرماید: ﴿وَلِلَّهِ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى فَادْعُوهُ بِهَا﴾ [الأعراف: ۱۸۰]. «و برای خدا، نام‌های نیک است، پس به آن (نام‌ها) او را بخوانید».

بنابراین بگو: «یا رحمن ارحـمنی یا رزاق ارزقنی. رب اسألک بأسمـائک الحسنى وصفاتک العلى أن تدخلنی الجنه وتجیرنی من النار». (ای رحمان به من رحم کن، ای رزاق به من رزق و روزی عطا بفرما. پروردگارا به أسماء نیکوترت و صفات برترت درخواست دارم که مرا به بهشت وارد کنی و از آتش جنهم محافظت بفرمایی).

﴿رَبِّ هَبْ لِی مِنْ لَدُنْکَ ذُرِّیَّهً طَیِّبَهً إِنَّکَ سَمِیعُ الدُّعَاءِ﴾ [آل عمران: ۳۸]. «پروردگارا! از طرف خود فرزند پاکیزه‌ای به من عطا کن، به درستی تو شنونده دعایی».

به همین ترتیب، دعاهای پیامبران علیهم السلام، اظهار نیاز به‌سوی الله به اسماء نیکوتر و صفات برتر او بوده است نه به‌سوی بندگانش.

یونس ÷ که داناترین فرد به الله بود، در اندوه شدید از طریق بزرگترین و دوست‌داشتنی‌ترین امر نزد الله، به او تعالی متوسل شد:

الله متعال می‌فرماید: ﴿فَنَادَى فِی الظُّلُمَاتِ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحَانَکَ إِنِّی کُنْتُ مِنَ الظَّالِمِینَ﴾ [الأنبیاء: ۸۷]. «پس (وقتی که در شکم ماهی فرو رفت) در تاریکی‌ها ندا داد که: «(پروردگارا!) هیچ معبودی بر حق جز تو نیست، تو منزهی! بی‌گمان من از ستمکاران بودم».

الله سبحانه درمورد خویشتن می‌فرماید که فقط او شایستۀ پرستیده‌شدن است و انسان‌ها و جنیان را فقط برای پرستش خویش آفرید:

الله متعال می‌فرماید: ﴿إِنَّنِی أَنَا اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنَا فَاعْبُدْنِی وَأَقِمِ الصَّلَاهَ لِذِکْرِی١۴﴾ [طه: ۱۴]. «یقیناً من «الله» هستم، هیچ معبودی (به حق) جز من نیست، پس مرا پرستش کن، و نماز را برای یاد من بر پا دار».

﴿وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنْسَ إِلَّا لِیَعْبُدُونِ۵۶﴾ [الذاریات: ۵۶]. «و من جن و انس را نیافریده‌ام مگر برای اینکه مرا عبادت کنند».

هر‌کس دیگران را همراه الله بخواند، الله او را به خاطر کار منکرش مورد محاسبه قرار خواهد داد، در حالی که هیچ دلیلی از جانب پروردگارش نه در کتاب الله و نه سنت رسولش ندارد؛ بنابراین چنین شخصی هرگز رستگار نخواهد شد و هرگز نجات نخواهد یافت؛ زیرا الله در کتاب خویش آشکارا فرموده که راضی نمی‌شود دیگران همراه او به فریاد خوانده شوند:

الله متعال می‌فرماید: ﴿وَمَنْ یَدْعُ مَعَ اللَّهِ إِلَهًا آخَرَ لَا بُرْهَانَ لَهُ بِهِ فَإِنَّمَا حِسَابُهُ عِنْدَ رَبِّهِ إِنَّهُ لَا یُفْلِحُ الْکَافِرُونَ١١٧﴾ [المؤمنون: ۱۱۷]. «و هر کس که با الله معبود دیگری را بخواند، مسلماً هیچ دلیلی بر (حقانیت) آن نخواهد داشت، جز این نیست که حسابش نزد پروردگارش خواهد بود، یقیناً کافران رستگار نمی‌شوند».

مقاله پیشنهادی

فضیلت قرائت قرآن

الله متعال می‌فرماید: ﴿إِنَّ ٱلَّذِینَ یَتۡلُونَ کِتَٰبَ ٱللَّهِ وَأَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰهَ وَأَنفَقُواْ مِمَّا رَزَقۡنَٰهُمۡ سِرّٗا وَعَلَانِیَهٗ …