خداوند متعال میفرماید:
﴿وَمَا تَدۡرِی نَفۡسٞ مَّاذَا تَکۡسِبُ غَدٗاۖ وَمَا تَدۡرِی نَفۡسُۢ بِأَیِّ أَرۡضٖ تَمُوتُۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَلِیمٌ خَبِیرُ﴾ [لقمان: ۳۴].
«و هیچ کسی نمیداند فردا چه چیز فراچنگ میآورد، و هیچ کسی نمیداند که در کدام سرزمینی میمیرد. قطعاً خدا آگاه و باخبر است».
رسول خدا ﷺ فرمودند:
«هر گاه خداوند تبارک و تعالی بخواهد بندهای را در جایی قبض روح کند، در آنجا برایش نیازی پیدا میکند».[رواه احمد]
و این یک امری ملموس و قابل مشاهده است، چقدر انسان نام شهری را میشنود، ولی فکر نمیکند که روزی بدانجا برود، اما خداوند در ازل مقدر نموده است که در آنجا بمیرد، لذا وقتی زمان مرگش فرا میرسد، به خاطر علاج، تجارت یا کاری دیگر او را بدانجا میبرد و در آنجا روحش را قبض میکند.
یادآوری مرگ:
پیامبر ﷺ فرمودند:
«هضم کنندهی لذتها یعنی مرگ را به کثرت یاد کنید». [رواه نسائی و ترمذی و ابن ماجه]
عبدالله بن عمر رضی الله عنه میگوید رسول الله ﷺ دستش را بر شانهام گذاشت و فرمود: «در دنیا مانند مسافر و یا رهگذر، زندگی کن».
راوی میگوید: ابن عمر رضی الله عنه میگفت: «هنگامی که شب شد، منتظر صبح نباش. و هنگامی که صبح شد، منتظر شب نباش. و از وقت صحت، برای زمان بیماری، بهره برداری کن. همچنین در دوران زندگی، برای مرگ ات، آمادگی کن.» [رواه بخاری]