هشدار در مورد اخلاق زشت و ناپسند

رسول خدا فرمودند: «مَنْ حَمَلَ عَلَیْنَا السِّلَاحَ فَلَیْسَ مِنَّا، وَمَنْ غَشَّنَا فَلَیْسَ مِنَّا»:[۱] «هرکس بر علیه ما سلاح بردارد از ما نیست و هرکس به ما خیانت کند از ما نیست».

و رسول خدا فرمودند: «لَا تَبَاغَضُوا، وَلَا تَقَاطَعُوا، وَلَا تَدَابَرُوا، وَلَا تَحَاسَدُوا، وَکُونُوا عِبَادَ اللهِ إِخْوَانًا، کَمَا أَمَرَکُمُ الله وَلَا یَحِلُّ لِمُسْلِمٍ أَنْ یَهْجُرَ أَخَاهُ فَوْقَ ثَلَاثَهِ أَیَّامٍ»:[۲] «با یکدیگر دشمنی نکنید، از یکدیگر نبرید و پیوند بین خود را از یکدیگر گسسته ندارید و به یکدیگر پشت نکنید و نسبت به هم حسادت نورزید. برادروار خداوند را عبادت کنید چنانکه خداوند شما را امر کرده است. و برای هیچ مسلمانی حلال نیست که بیش از سه روز با برادر مسلمانش قهر باشد و او را ترک گوید».

و رسول خدا فرمودند: «ثَلَاثَهٌ لَا یُکَلِّمُهُمُ اللهُ یَوْمَ الْقِیَامَهِ، وَلَا یَنْظُرُ إِلَیْهِمْ وَلَا یُزَکِّیهِمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ: رَجُلٌ عَلَى فَضْلِ مَاءٍ بِالْفَلَاهِ یَمْنَعُهُ مِنَ ابْنِ السَّبِیلِ، وَرَجُلٌ بَایَعَ رَجُلًا بِسِلْعَهٍ بَعْدَ الْعَصْرِ فَحَلَفَ لَهُ بِاللهِ لَأَخَذَهَا بِکَذَا وَکَذَا فَصَدَّقَهُ وَهُوَ عَلَى غَیْرِ ذَلِکَ، وَرَجُلٌ بَایَعَ إِمَامًا لَا یُبَایِعُهُ إِلَّا لِدُنْیَا فَإِنْ أَعْطَاهُ مِنْهَا وَفَى، وَإِنْ لَمْ یُعْطِهِ مِنْهَا لَمْ یَفِ»:[۳] «خداوند متعال در روز قیامت با سه گروه سخن نمی گوید و به سوی آنان نگاه نمی کند و عذاب دردناکی در انتظار آنان است: مردی که در صحرا آب اضافی داشته باشد و آن را از مسافران دریغ کند. کسی که بعد از عصر کالایی را با سوگند خوردن به خداوند که به فلان و فلان قیمت خریده است، به دیگری بفروشد. و مشتری او را تصدیق کند درحالی که چنین نبوده است. و مردی که با امام (حاکم) مسلمانان بیعت کند و هدفی جز منافع دنیوی نداشته باشد. چنانکه اگر چیزی به او ببخشد وفادار باشد و در غیر اینصورت بیعت را می شکند».

و رسول خدا فرمودند: «لَا یَدْخُلُ الْجَنَّهَ نَمَّامٌ»:[۴] «سخن چین وارد بهشت نمی شود».

و رسول خدا فرمودند: «لَأَنْ یُطْعَنَ فِی رَأْسِ أَحَدِکُمْ بِمِخْیَطٍ مِنْ حَدِیدٍ خَیْرٌ لَهُ مِنْ أَنْ یَمَسَّ امْرَأَهً لَا تَحِلُّ لَهُ»:[۵] «چون سوزنی از آهن در سر یکی از شما فرو کنند برای او بهتر است از اینکه زنی را لمس کند که برای او حلال نیست».

و رسول خدا فرمودند: «ثَلَاثَهٌ لَا تَسْأَلْ عَنْهُمْ: رَجُلٌ فَارَقَ الْجَمَاعَهَ، وَعَصَى إِمَامَهُ فَمَاتَ عَاصِیًا، وَأَمَهٌ أَوْ عَبْدٌ أَبَقَ مِنْ سَیِّدِهِ فَمَاتَ، وَامْرَأَهٌ غَابَ عَنْهَا زَوْجُهَا وَقَدْ کَفَاهَا مَؤُونَهَ الدُّنْیَا فَتَبَرَّجَتْ بَعْدَهُ فَلَا تَسَالْ عَنْهُمْ»:[۶] «از سه گروه سوال مکن: کسی که (با قلب و زبان و اعتقاد یا با جسم و زبان) گروه مسلمانان را ترک کند و به گونه ای از امام خود سرکشی کند (چون خوارج و متجاوزان و …) و در حال سرکشی بمیرد؛ و برده یا کنیزی که از صاحب و آقایش فرار کند و در همین حال بمیرد؛ و زنی که شوهرش او را در حالی ترک کند که مایحتاج لازم برای زندگی را به جای گذاشته باشد، اما آن زن پس از وی آرایش کند. از این سه دسته سوال مکن».

و رسول خدا فرمودند: «لَا تَسُبَّنَّ أَحَدًا وَلَا تَحْقِرَنَّ مِنَ الْمَعْرُوفِ شَیْئًا، وَ لَوْ أَنْ تُکَلِّمَ أَخَاکَ وَأَنْتَ مُنْبَسِطٌ إِلَیْهِ وَجْهُکَ إِنَّ ذَلِکَ مِنَ الْمَعْرُوفِ، وَارْفَعْ إِزَارَکَ إِلَى نِصْفِ السَّاقِ، فَإِنْ أَبَیْتَ فَإِلَى الْکَعْبَیْنِ، وَإِیَّاکَ وَإِسْبَالَ الْإِزَارِ، فَإِنَّهَا مِنَ المَخِیلَهِ، وَإِنَّ اللَّهَ لَا یُحِبُّ الْمَخِیلَهَ، وَإِنِ امْرُؤٌ شَتَمَکَ وَعَیَّرَکَ بِمَا یَعْلَمُ فِیکَ، فَلَا تُعَیِّرْهُ بِمَا تَعْلَمُ فِیهِ، فَإِنَّمَا وَبَالُ ذَلِکَ عَلَیْهِ»:[۷] «هیچکس را دشنام نده و هیچ امر نیکی را حقیر نپندار هرچند با گشاده رویی با برادرت سخن بگویی که این خود نیکی است. و شلوارت را تا نصف ساق بالا ببر. اگر چنین نکردی پس تا بالای قوزک ها بالا ببر. و از اینکه شلوارت را پایین تر از قوزک پاهایت قرار دهی، پرهیز کن. چرا که چنین عملکردی تکبر است. و خداوند تکبر را دوست ندارد. و اگر کسی به تو دشنام داد به خاطر چیزی که در مورد تو می دانست، از تو عیبجویی کرد، به خاطر آنچه در مورد او می دانی، از او عیبجویی مکن. چرا که این رفتارش وبال وی خواهد بود».

و رسول خدا فرمودند: «لاَ تَسُبُّوا الأَمْوَاتَ، فَإِنَّهُمْ قَدْ أَفْضَوْا إِلَى مَا قَدَّمُوا»:[۸] «مردگان را دشنام ندهید؛ آنان به آنچه پیش تر فرستاده اند، رسیده اند».

 

[۱] – مسلم: ۹۸

[۲] – مسند احمد: ۷۸۷۵؛ بخاری: ۶۰۶۵؛ مسلم: ۶۶۹

[۳] – بخاری: ۲۶۷۲؛ مسلم: ۳۱۰

[۴] – مسلم: ۳۰۳

[۵] – طبرانی، آلبانی در صحیح الجامع: ۵۰۴۵ آن را صحیح دانسته است.

[۶] – مستدرک حاکم: ۴۱۹؛ و آلبانی در صحیح الجامع: ۳۰۵۸ آن را صحیح می داند.

[۷] – ابوداود: ۴۰۸۴؛ آلبانی در صحیح الجامع: ۷۱۸۶ و الصحیحه: ۱۱۰۹-۱۳۲۵ آن را صحیح دانسته است.

[۸] – مسند احمد: ۲۵۴۷۰؛ بخاری: ۱۳۹۳