در ضمیمه روزنامه عکاظ شماره ۱۰۲۶۲ تاریخ ۷/۴/۱۴۱۵ با نابینایی به نام محمود بن محمد مدنی مصاحبه شده است؛ او با چشم دیگران کتابهای ادبی را خوانده است واز دیگران درخواست نموده تا کتابهای تاریخ، مجلهها، نشریهها و روزنامهها را بخوانند و خودش گوش فرا میداده و گاهی تا ساعت ۳ بامداد در کنار یکی از دوستان خود مینشسته و به کتابها گوش میسپرده است تا اینکه به مرجعی در ادبیات، نکته گویی و نقل مطالب و دادههای ادبی و تاریخی تبدیل شده است.
مصطفی امین در ستون اندیشه نشریه الشرق الاوسط، نوشته است: پنج دقیقه صبر کردن برای رهایی از توطئه توطئه گران و ستم ستمگران و سرکشان، کافی است. روزی شلاق از دست ستمگران میافتد، زنجیرها میشکنند و زندانی، آزاد میشود و تاریکی، رخت بر میبندند؛ اما باید صبر کرد و منتظر بود.
ولرب نازلـه یضیـق بها الفتی | ذرعاً وعند الله منهـا المخـرج |
«چه بسا بلاهایی که انسان را به تنگ میآورد، اما نزد خداوند، راه برون رفتی از بلایا وجود دارد».
در ریاض با مفتی آلبانی ملاقات کردم؛ کمونیستهای آلبانی، او را بیست سال با اعمال شاقه زندانی و شکنجه کرده بودند. او در تاریکی و گرسنگی و مشقت بسر بوده و ناگزیر در گوشه دستشویی، نمازهای پنجگانه را میخوانده است. با این حال شکیبایی ورزیده و آزاد شده است: ﴿فَٱنقَلَبُواْ بِنِعۡمَهٖ مِّنَ ٱللَّهِ وَفَضۡلٖ﴾ [آل عمران: ۱۷۴] «پس وضعیت آنان با نعمت و فضل خدا دگرگون شد».
نلسون ماندلا رهبر آفریقای جنوبی بیست و هفت سال را در زندان گذراند. او، ندای آزادی ملتش را از زیر سلطه استبداد و ستم سر میداد و هدفش را پیوسته و با پشتکار دنبال میکرد تا اینکه به هدف دنیوی خود رسید؛ ﴿نُوَفِّ إِلَیۡهِمۡ أَعۡمَٰلَهُمۡ فِیهَا﴾ [هود: ۱۵] «ما، نتیجه کارهایشان را در دنیا، به تمام و کمال به آنها میدهیم».
﴿إِن تَکُونُواْ تَأۡلَمُونَ فَإِنَّهُمۡ یَأۡلَمُونَ کَمَا تَأۡلَمُونَۖ وَتَرۡجُونَ مِنَ ٱللَّهِ مَا لَا یَرۡجُونَۗ﴾ [النساء:۱۰۴] «اگر شما دردمند و آزرده میشوید، آنها هم دردمند میگردند، همانطور که شما دردمند میشوید و شما چیزی از خدا امید دارید که آنها ندارند».
﴿إِن یَمۡسَسۡکُمۡ قَرۡحٞ فَقَدۡ مَسَّ ٱلۡقَوۡمَ قَرۡحٞ مِّثۡلُهُ﴾ [آل عمران: ۱۴۰] «اگر به شما زخم و آسیبی رسیده، به آن قوم نیز همانند زخم شما رسیده است».