نوروز، عیدی که صاحبش (جمشید شاه) خود را خدا خواند (۳)

ان شاء الله در این قسمت قصد داریم مسئله نوروز را از دیدگاه شریعت اسلام بررسی و دلایلی را پیرامون حرام بودن آن مطرح کنیم.

در روایت صحیح از انس رضی الله عنه ثابت شده که :
رسول الله صلی الله علیه به مدینه تشریف آوردند واهالی مدینه دارای دو روز بودند[عید نوروز و عید مهرگان(یکی دیگر از اعیاد مجوسیان)] که در آن دو به بازی پرداخته و شادی می کردند، پیامبر صلی الله علیه فرمود: این دو روز چیست؟ عرض کردند: ما در زمان جاهلیت در این دو روز به بازی و شادی می پرداختیم، رسول الله صلی الله علیه فرمود: خداوند دو روز دیگر را به جای آن دو برایتان قرار داده است : روز عید قربان و روز عید رمضان_مسند احمدوابوداودو…

در این حدیث رسول الله صلی الله علیه نوروز را برای امت اسلام حرام اعلام فرمودند و واضح است که همانگونه که قرآن میفرماید ایشان هر سخنی را در باب دین نقل کنند، وحی است.

ابوداود با سند صحیح از رسول الله صلی الله علیه روایت میکند فردی نزد ایشان آمد و گفت : نذر کرده ام شتری را در بوانه (اسم مکان) ذبح کنم، رسول الله پرسید : آیا در آن بتی از بت های جاهلیت موجود است ؟ جواب داد : نه، رسول الله پرسید : پس آیا در آن سرزمین عیدی از اعیاد آنها (کفار) برگزار میشود ؟ جواب داد : خیر، رسول الله صلی الله علیه فرمود : به نذرت وفا کن چرا که وفای به نذر در معصیت خدا وجود ندارد و نه در آن چیزی که انسان قادر به انجامش نیست.

در این حدیث ثابت میشود که پیروی از اعیاد کفار حرام است

دسته ای از اندیشمندان اسلام همچون سید قطب محتمل میدانند که روز عید قوم ابراهیم علیه السلام، همان نوروز است. روزی که قوم ابراهیم علیه السلام برای جشن و شادی بیرون رفتند و ابراهیم علیه السلام بت هایشان را به جز بت بزرگ در هم شکست.

قرآن روزی که موسی علیه السلام بر ساحران فرعون پیروز گشت را به عنوان “یوم الزینه” یاد میکند، روزی که مردم شاهد پیروزی انبیای خدا بر فرعون و ساحران بودند، این عید، عید فراعنه و کفار باستان بود.

عده کثیری از علمای تفسیر همچون بغوی، بیضاوی، قرطبی، طبری و شوکانی در فتح القدیر چند رای را برای عیدی که فرعون (رامسس دوم یا شاید توت عنخ أمون) ساحرانی را برای مقابله با موسی علیه السلام استخدام کرد، مطرح کرده اند، ابن کثیر در تفسیرش اقوال ائمه تفسیر را جمع داده و میگوید هیچ منافاتی بین آنها نیست . معنای سخن ابن کثیر این است که میشود روز نوروز همان روز شنبه و روز عاشورا باشد، حافظ علی ابن عساکر از ابن عباس (پسرعموی رسول الله صلی الله علیه) روایت میکند که روز نوروز و شنبه یک روز بودند.

نوروز فقط مربوط به کفار آتش پرست فارس نبود بلکه فراعنه و نمرود اتخاذش میکردند.

رسول الله صلی الله علیه در حدیث صحیح فرموده اند : من تشبه بقوم فهو منهم (روایت از ابوداود …)

یعنی هرکس خود را شبیه قومی گرداند پس از آنهاست.

اهل علم بیان کرده اند حکم فردی که خود را به ملل کافر شبیه میسازد بر اساس قصد و نوع و حالت تشابه و عمل یا قول یا اعتقادی که با ارتکاب آن تشابه حاصل میشود، فرق میکند و برای تمام حالتهای تشابه یک حکم وجود ندارد (خلاصه: گاه با تشابه کافر میشود و گاه فقط مسلمانی مجرم است، توضیحات بیشتر در پست بعد ان شاء الله)

و از امیرالمومنین عمر روایت است که : اجتنبوا اعداء الله فی عیدهم (روایت از بیهقی و تاریخ کبیر بخاری)

یعنی در روز عید دشمنان خدا(کفار)، از آنان دوری کنید.

و در مفهوم روایت دیگر از بیهقی امیرالمومنین دلیل این نهی را نزول عذاب خدا بر آنان در عیدشان بیان میکند.

همچنین در روایت بیهقی آمده که هدیه ای را به امیرالمومنین علی پیشکش کردند، ایشان سبب را جویا شد و جواب دادند که امروز نوروز است، امیرالمومنین علی گفتند : فاصنعوا کل یوم فیروز (هر روز را فیروز بنامید)، ابو اسامه میگوید امام علی کراهت داشت اسم نوروز را به زبان بیاورد (و به آن فیروز گفت)

ایشان کراهت داشتند که حتی اسم نوروز (عید آتش پرستان و دشمنان خدا) را به زبان بیاورند، چه برسد به بزرگداشت نوروز …

ابن عمر (فرزند امیرالمومنین عمر) میگوید : ” اگر شخصی به شهرهای عجمها ( غیرعرب) سفر کند ومانند ایشان در نوروز و مهرگان (عیدی متعلق به آتش پرستان) شرکت کند و شبیه آنها رفتار کند و بر همین وضعیت باقی بماند (توبه نکند) تا روزی که میمیرد پس روز قیامت همراه آنها حشر خواهد شد .