معجزات انبیاء بسیار است که از جمله این معجزات معجزه صالح علیه السلام میباشد هنگامی که قومش از او خواستند برای آنها از صخره ای که آن را میدیدند شتر خارج کند سپس صفاتی را برای شتر مشخص نمودند. صالح علیه السلام آن را از پروردگارش درخواست نمود. خداوند به آن صخره امر نمود برای شتری عظیم بر وجهی که آنها میخواستند شکافته شود.[۱] الله تعالی در باره آن میگوید: ﴿وَإِلَىٰ ثَمُودَ أَخَاهُمۡ صَٰلِحٗاۚ قَالَ یَٰقَوۡمِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ مَا لَکُم مِّنۡ إِلَٰهٍ غَیۡرُهُۥۖ قَدۡ جَآءَتۡکُم بَیِّنَهٞ مِّن رَّبِّکُمۡۖ هَٰذِهِۦ نَاقَهُ ٱللَّهِ لَکُمۡ ءَایَهٗۖ فَذَرُوهَا تَأۡکُلۡ فِیٓ أَرۡضِ ٱللَّهِۖ وَلَا تَمَسُّوهَا بِسُوٓءٖ فَیَأۡخُذَکُمۡ عَذَابٌ أَلِیمٞ ٧٣﴾ [الأعراف: ۷۳]. «و به سوی ثمود، برادرشان صالح را فرستادیم. که به آنها گفت: ای قوم من خدا را بپرستید که جز او معبود بحقی وجود ندارد در حقیقت از جانب خداوند برای شما دلیلی آشکار آمده است. این، شتر خدا برای شماست که پدیده ای شگرف است پس آن را بگذارید تا در زمین خداوند بخورد و گزندی به او نرسانید تا شما را عذابی دردناک در بر نگیرد».
و از معجزات ابراهیم علیه السلام خداوند آتش را که قومش برای عذاب و نابودی او روشن کرده بودند در آن امر نمود که بر ابراهیم علیه السلام سرد و سلامت شود. میفرماید: ﴿قَالُواْ حَرِّقُوهُ وَٱنصُرُوٓاْ ءَالِهَتَکُمۡ إِن کُنتُمۡ فَٰعِلِینَ ۶٨ قُلۡنَا یَٰنَارُ کُونِی بَرۡدٗا وَسَلَٰمًا عَلَىٰٓ إِبۡرَٰهِیمَ ۶٩ وَأَرَادُواْ بِهِۦ کَیۡدٗا فَجَعَلۡنَٰهُمُ ٱلۡأَخۡسَرِینَ ٧٠﴾ [الأنبیاء: ۶۸-۷۰]. «گفتند اگر کاری میکنید او را بسوزانید و معبودهایتان را یاری دهید. گفتیم: ای آتش برای ابراهیم سرد و سلامت باش و خواستند حیله کنند پس ما آنان را از زمره زیانمندان قرار دادیم».
از معجزات موسی علیه السلام عصا میباشد هنگامی که آن را به زمین میافکند تبدیل به ماری عظیم و بزرگ میشد. الله تعالی میفرماید: ﴿وَمَا تِلۡکَ بِیَمِینِکَ یَٰمُوسَىٰ ١٧ قَالَ هِیَ عَصَایَ أَتَوَکَّؤُاْ عَلَیۡهَا وَأَهُشُّ بِهَا عَلَىٰ غَنَمِی وَلِیَ فِیهَا مََٔارِبُ أُخۡرَىٰ ١٨ قَالَ أَلۡقِهَا یَٰمُوسَىٰ ١٩ فَأَلۡقَىٰهَا فَإِذَا هِیَ حَیَّهٞ تَسۡعَىٰ ٢٠ قَالَ خُذۡهَا وَلَا تَخَفۡۖ سَنُعِیدُهَا سِیرَتَهَا ٱلۡأُولَىٰ ٢١﴾ [طه: ۱۷-۲۱]. «ای موسی در دست راست تو چیست؟ گفت: این عصای من است بر آن تکیه میدهم و با آن برای گوسفندانم برگ میتکانم و کارهای دیگری هم که با آن انجام میدهم. فرمود: ای موسی آن را بیانداز. پس آن را انداخت و ناگاه ماری شد که به سرعت میخزید. فرمود: آن را بگیر و مترس. بزودی آن را به حالت نخستین خود باز میگردانیم». و همچنین از معجزات موسی این بود که وقتی دستش را داخل پهلویش میگذاشت و بیروان میآورد بدون اینکه دچار آفتی شده باشد از سفیدی به مانند ماه میدرخشید. الله تعالی میفرماید: ﴿وَٱضۡمُمۡ یَدَکَ إِلَىٰ جَنَاحِکَ تَخۡرُجۡ بَیۡضَآءَ مِنۡ غَیۡرِ سُوٓءٍ ءَایَهً أُخۡرَىٰ ٢٢﴾ [طه: ۲۲]. «دستت را بر پهلویت ببر سپید بدون اینکه دچار عیب یا آفتی شده باشد برمی آید این معجزهای دیگر است».
از معجزات عیسی علیه السلام این بود که او از گِل چیزی شبیه پرنده درست میکرد سپس در آن میدمید و به اذن خداوند تبدیل به پرنده میشد و بر کور مادر زاد و پیسی مسح میکشید به اذن الله شفا مییافتند. مردگان در قبرهایشان را صدا میزد پس به اذن خداوند جواب میدادند. الله تعالی میفرماید: ﴿وَإِذۡ تَخۡلُقُ مِنَ ٱلطِّینِ کَهَیَۡٔهِ ٱلطَّیۡرِ بِإِذۡنِی فَتَنفُخُ فِیهَا فَتَکُونُ طَیۡرَۢا بِإِذۡنِیۖ وَتُبۡرِئُ ٱلۡأَکۡمَهَ وَٱلۡأَبۡرَصَ بِإِذۡنِیۖ﴾ [المائده: ۱۱۰]. «به اذن و اجازه من از گِل به شکل پرنده میساختی و در آن میدمیدی و به اذن من پرنده میشد و به اذن من کور مادرزاد و پیس را شفا میدادی».
و از معجزات پیامبر ما صلی الله علیه و سلم قرآن عظیم است که آن بزرگترین معجزه پیامبران به صورت مطلق میباشد. الله تعالی میفرماید: ﴿وَإِن کُنتُمۡ فِی رَیۡبٖ مِّمَّا نَزَّلۡنَا عَلَىٰ عَبۡدِنَا فَأۡتُواْ بِسُورَهٖ مِّن مِّثۡلِهِۦ وَٱدۡعُواْ شُهَدَآءَکُم مِّن دُونِ ٱللَّهِ إِن کُنتُمۡ صَٰدِقِینَ ٢٣﴾ [البقره: ۲۳]. «و اگر در آنچه بر بنده خود نازل کردم شک دارید اگر راست میگویید سورهای مانند آن را بیاورید و غیر از خداوند هرکه را میخواهید به یاری بخواهید» و میفرماید: ﴿قُل لَّئِنِ ٱجۡتَمَعَتِ ٱلۡإِنسُ وَٱلۡجِنُّ عَلَىٰٓ أَن یَأۡتُواْ بِمِثۡلِ هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانِ لَا یَأۡتُونَ بِمِثۡلِهِۦ وَلَوۡ کَانَ بَعۡضُهُمۡ لِبَعۡضٖ ظَهِیرٗا ٨٨﴾ [الإسراء: ۸۸]. «بگو اگر انس و جن گرد آیند بر آنکه مثل این قرآن آورند، هرگز نمیتوانند مثلش را بیاورند و اگر چه یاور همدیگر باشند» و از معجزات دیگر پیامبر صلی الله علیه و سلم نصف شدن ماه است هنگامی که اهل مکه آن را از پیامبر صلی الله علیه و سلم خواستند ماه دو نصف شد و مردم مکه و دیگران آن را دیدند. الله تعالی میفرماید: ﴿ٱقۡتَرَبَتِ ٱلسَّاعَهُ وَٱنشَقَّ ٱلۡقَمَرُ ١ وَإِن یَرَوۡاْ ءَایَهٗ یُعۡرِضُواْ وَیَقُولُواْ سِحۡرٞ مُّسۡتَمِرّٞ ٢﴾ [القمر: ۱-۲]. «قیامت نزدیک شد و ماه از هم شکافت و هرگاه نشانهای ببینند روی بگردانند و گویند سحری دنباله دار است» و از جمله معجزات او اسراء و معراج است. الله تعالی میفرماید: ﴿سُبۡحَٰنَ ٱلَّذِیٓ أَسۡرَىٰ بِعَبۡدِهِۦ لَیۡلٗا مِّنَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِ إِلَى ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡأَقۡصَا﴾ [الإسراء: ۱]. «پاک و منزه است خدایی که بندهاش را شبی از مسجد الحرام به سوی مسجد الاقصی سیر داد».
معجزات پیامبران بسیارند خصوصاً معجزات پیامبر ما صلی الله علیه و سلم که خداوند بر دست او بسیاری از آیات و دلایل که برای هیچ پیامبری قبل از او جمع ننموده را جمع کرده است و آنچه اینجا آورده شده تنها نمونههای از آن است.
[۱] تفسیر ابن کثیر (۳ / ۴۳۶).