نسائی، باب: [تَرْکُ قِرَاءَهِ بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ فِی فَاتِحَهِ الْکِتَابِ]
۱۲۸- «عَنِ السَّائِبِ مَوْلَى هِشَامِ بْنِ زُهْرَهَ، قَالَ: سَمِعْتُ أَبَا هُرَیْرَهَ رضی الله عنه یَقُولُ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و سلم: مَنْ صَلَّى صَلَاهً لَمْ یَقْرَأْ فِیهَا بِأُمِّ الْقُرْآنِ، فَهِیَ خِدَاجٌ، هِیَ خِدَاجٌ، هِیَ خِدَاجٌ، غَیْرُ تَمَامٍ، فَقُلْتُ: یَا أَبَا هُرَیْرَهَ! إِنِّی أَحْیَانًا أَکُونُ وَرَاءَ الْإِمَامِ، قَالَ: فَغَمَزَ ذِرَاعِی، وَقَالَ: اقْرَأْ بِهَا یَا فَارِسِیُّ فِی نَفْسِکَ، فَإِنِّی سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه و سلم یَقُولُ: یَقُولُ اللَّهُ جل جلاله: قَسَمْتُ الصَّلَاهَ بَیْنِی وَبَیْنَ عَبْدِی نِصْفَیْنِ، فَنِصْفُهَا لِی، وَنِصْفُهَا لِعَبْدِی، وَلِعَبْدِی مَا سَأَلَ. قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و سلم: اقْرَءُوا یَقُولُ الْعَبْدُ: ﴿ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِینَ ٢﴾، یَقُولُ اللَّهُ جل جلاله: حَمِدَنِی عَبْدِی. یَقُولُ الْعَبْدُ: ﴿ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِیمِ ٣﴾، یَقُولُ اللَّهُ جل جلاله: أَثْنَى عَلَیَّ عَبْدِی. یَقُولُ الْعَبْدُ: ﴿مَٰلِکِ یَوۡمِ ٱلدِّینِ ۴﴾، یَقُولُ اللَّهُ جل جلاله: مَجَّدَنِی عَبْدِی. یَقُولُ الْعَبْدُ: ﴿إِیَّاکَ نَعۡبُدُ وَإِیَّاکَ نَسۡتَعِینُ ۵﴾ فَهَذِهِ الْآیَهُ بَیْنِی وَبَیْنَ عَبْدِی، وَلِعَبْدِی مَا سَأَلَ. یَقُولُ الْعَبْدُ: ﴿ٱهۡدِنَا ٱلصِّرَٰطَ ٱلۡمُسۡتَقِیمَ ۶ صِرَٰطَ ٱلَّذِینَ أَنۡعَمۡتَ عَلَیۡهِمۡ غَیۡرِ ٱلۡمَغۡضُوبِ عَلَیۡهِمۡ وَلَا ٱلضَّآلِّینَ ٧﴾، فَهَؤُلَاءِ لِعَبْدِی وَلِعَبْدِی مَا سَأَلَ».
- «از سائب خدمتکار هشام بن زهره روایت شده است که گفت: از ابوهریره رضی الله عنه شنیدم که میگفت: پیامبر صلی الله علیه و سلم فرمودند: «هرکس نمازی بخواند و در آن سورهی أم القرآن (سورهی فاتحه) را نخواند، نمازش ناقص است، نمازش ناقص است، نمازش ناقص است [و نمازش ناتمام است»، (سائب میگوید) گفتم: ای ابوهریره! شاید مأموم باشیم (بعضی وقتها مأموم هستیم)، (ابوهریره) دستم را فشار داد و گفت: پیش خود آن را بخوان ای اباسائب! زیرا من از پیامبر صلی الله علیه و سلم شنیدم که میفرمود: خداوند متعال میفرماید: «نماز را بین خود و بندهام به دو قسمت تقسیم کردهام و قسمتی از آن برای من و قسمت دیگرش متعلق به بندهام است و برای بندهام است هر آنچه طلب کند (بخواهد) [برآورده میکنم]، پیامبر صلی الله علیه و سلم فرمودند: [سورهی حمد را] بخوانید [زیرا وقتی که در این سوره] بنده میگوید: ﴿ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِینَ ٢﴾ «سپاس و ستایش شایستهی پروردگار جهانیان است»، خداوند متعال میفرماید: بندهام مرا سپاس و ستایش گفت و بنده میگوید: ﴿ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِیمِ ٣﴾ «خداوند بخشندهی مهربان است»، خداوند متعال میفرماید: بندهام مرا ستود و بنده میگوید: ﴿مَٰلِکِ یَوۡمِ ٱلدِّینِ ۴﴾ «خداوند صاحب روز سزا و جزاست»، خداوند میفرماید: بندهام مرا به بزرگی یاد کرد (مرا تمجید کرد) و بنده میگوید: ﴿إِیَّاکَ نَعۡبُدُ وَإِیَّاکَ نَسۡتَعِینُ ۵﴾ «تنها تو را عبادت میکنیم و تنها از تو کمک و یاری میخواهیم»، این آیه بین من و بین بندهام است و برای بندهام است هر آنچه که میطلبد و بنده میگوید: ﴿ٱهۡدِنَا ٱلصِّرَٰطَ ٱلۡمُسۡتَقِیمَ ۶ صِرَٰطَ ٱلَّذِینَ أَنۡعَمۡتَ عَلَیۡهِمۡ غَیۡرِ ٱلۡمَغۡضُوبِ عَلَیۡهِمۡ وَلَا ٱلضَّآلِّینَ ٧﴾ «ما را به راه راست هدایت کن، راه کسانی که به آنان نعمت دادی، نه راه کسانی که مورد خشم قرار گرفتند و نه راه گمراهان»، اینها برای بندهام و برای اوست آنچه طلب میکند».