نفاق و دو رویی

واژه نفاق در زبان عربی مصدر فعل نافق ینافق بوده و از«نافقاء» که به معنی: یکی از راه‌های فرار موش دو پا از سوراخش است، گرفته شده است، برخی هم معتقدند از ریشه «نفق» که به معنی: گذرگاه زیر زمینی است، گرفته شده است.  

از دیدگاه شریعت نیز بر اظهار ایمان و خیر خواهی و پنهان کردن کفر و بدخواهی در درون اطلاق می‌گردد.

منافقان بدتر و خطر آفرین‌تر از کافران بوده و خداوند چنان عذاب دردناکی را برایشان در نظر گرفته که هیچ کس دیگر را دچار چنین سرنوشتی نخواهد کرد:

إنَّ ٱلۡمُنَٰفِقِینَ فِی ٱلدَّرۡکِ ٱلۡأَسۡفَلِ مِنَ ٱلنَّارِ

 النساء: ۱۴۵

 (بی‌گمان منافقان در اعماق دوزخ و در پائین‌ترین مکان آن هستند).  

در جایی دیگر می‌فرماید:

إِنَّ ٱلۡمُنَٰفِقِینَ یُخَٰدِعُونَ ٱللَّهَ وَهُوَ خَٰدِعُهُمۡ النساء: ۱۴۲

 بیگمان منافقان (نشانه‌های ایشان را می‌نمایانند و کفر خویش را پنهان می‌دارند و به خیال خام خود خدا را گول می‌زنند! در حالی که خداوند دماء و اموال ایشان را در دنیا محفوظ می‌نماید، و در آخرت دوزخ را برای آنان مهیا می‌دارد و بدین‌وسیله ایشان را گول می‌زند