نظر علما در مورد ﺷﯿﺦ ﺍﻻﺳﻼﻡ ﺍﺑﻦ ﺗﯿﻤﯿﻪ ﺭﺣﻤﻪ ﺍﻟﻠﻪ

ﺣﺎﻓﻆ ﺍﺑﻦ ﻋﺒﺪﺍﻟﻬﺎﺩﯼ ﻣﯽﻓﺮﻣﺎﯾﺪ :
” ﻫﯿﭻ ﮐﺴﯽ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﺘﻘﺪﻣﯿﻦ ﯾﺎ ﻣﺘﺄﺧﺮﯾﻦ ﺍﻣﺖ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﻧﻤﯽﺷﻨﺎﺳﻢ ﮐﻪ ﺗﺼﻨﯿﻔﺎﺗﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﺼﻨﯿﻔﺎﺕ ﺍﺑﻦ ﺗﯿﻤﯿﻪ، ﻭ ﯾﺎ ﻧﺰﺩﯾﮏ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ “.

ﺍﻣﺎﻡ ﺫﻫﺒﯽ ﺭﺣﻤﻪ ﺍﻟﻠﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﯼ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ: “ﺷﯿﺦ ﻣﺎ ﺷﯿﺦ ﺍﻹﺳﻼﻡ ﯾﮕﺎﻧﻪ ﯼ ﺯﻣﺎﻥ ﺧﻮﯾﺶ ﻭ ﺩﺭﯾﺎﯼ ﻋﻠﻢ ﻭ ﺩﺍﻧﺶ ﺑﻮﺩ “.
ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ : ” ﺷﯿﺦ ﺍﻻﺳﻼﻡ ﺍﺯ ﺩﯾﮕﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻓﻘﻪ ﻭ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻣﺬﺍﻫﺐ ﻭ ﻓﺘﺎﻭﺍﯼ ﺻﺤﺎﺑﻪ ﻭ ﺗﺎﺑﻌﯿﻦ ﺻﺎﺣﺐ ﻓﻀﻞ ﺩﺭ ﻣﺬﺍﻫﺐ ﺍﺭﺑﻌﻪ ﭘﯿﺸﯽ ﺟﺴﺖ ﻭ ﻫﻤﺘﺎﯾﯽ ﻧﺪﺍﺭﺩ “.

ﻭ ﺑﺎﺯ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ :” ﺍﻭ ﺩﺭﯾﺎﯼ ﺩﺍﻧﺶ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﻣﻌﺪﻭﺩ ﻧﻮﺍﺑﻎ ﻭ ﭘﺎﺭﺳﺎﯾﺎﻥ ﻭ ﻓﺮﺯﺍﻧﮕﺎﻥ ﻭ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻭ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻫﺎﯼ ﺷﺠﺎﻉ ﻭ ﺑﺨﺸﻨﺪﻩ ﻭ ﺳﺨﺎﻭﺗﻤﻨﺪ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﺑﻮﺩ. ﻣﺮﺩﯼ ﻋﻤﺎﻣﻪ ﺍﯼ ﻻﺯﻡ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﺠﻠﺲ ﺍﺑﻦ ﺗﯿﻤﯿﻪ ﺷﺪ ﻭ ﺍﻭ ﺑﺎ ﺣﮑﻤﺎﯼ ﻫﻢ ﻋﺼﺮﺵ ﺑﻮﺩ، ﻭﻗﺘﯽ ﺁﻥ ﻣﺮﺩ ﮐﻪ ﺧﺠﺎﻟﺖ ﻣﯽ ﮐﺸﯿﺪ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳﺖ ﭼﯿﺰﯼ ﺑﮑﻨﺪ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺍﯼ ﻧﻤﻮﺩ، ﺍﺑﻦ ﺗﯿﻤﯿﻪ ﻋﻤﺎﻣﻪ ﺍﺵ ﺭﺍ ﺑﺮﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺎﺯ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﻧﺼﻒ ﺩﻭ ﺗﮑﻪ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﯾﮏ ﻧﺼﻒ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﯼ ﺧﻮﺩ ﺑﺮﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﻧﺼﻒ ﺩﯾﮕﺮ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺩﺍﺩ! ﺑﺨﺸﺶ ﻭﯼ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺩﺳﺖ ﺑﻮﺩ. ﺍﻭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺍﺩﻥ ﺻﺪﻗﻪ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﻧﻤﺎﺯﻫﺎ ﻭ ﺩﻋﺎﻫﺎﯾﺶ ﺗﺎ ﺣﺪ ﺍﻣﮑﺎﻥ ﻋﺎﺩﺕ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩ . ﭼﻮﻥ ﻭﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﻧﺠﻮﺍ ﮐﺮﺩﻥ ﺑﺎ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪﺍ ﺻﻠﯽ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻠﯿﻪ ﻭ ﺳﻠﻢ ﺻﺪﻗﻪ ﺩﺍﺩﻥ ﻣﺴﺘﺤﺐ ﺑﺎﺷﺪ، ﻃﺒﯿﻌﺘﺎً ﺍﺳﺘﺤﺒﺎﺏ ﺁﻥ ﭘﯿﺶ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺟﺎﺕ ﺑﺎ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎﻝ ﻭ ﺩﻋﺎﺀ ﻭ ﻧﻤﺎﺯﻫﺎ ﺍﻭﻟﯽ ﺗﺮ
ﺍﺳﺖ “.

ﺍﺑﻦ ﺳﯿﺪ ﺍﻟﻨﺎﺱ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ :

” ﺳﯿﺪ ﻭ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻣﺎ ﺟﻨﺎﺏ ﺍﻣﺎﻡ ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪ ﻋﻼﻣﻪ ﯼ ﻓﺮﺯﺍﻧﻪ ﻭ ﺧﺒﺮﻩ، ﺣﺎﻓﻆ ﻭ ﭘﺎﺭﺳﺎ ﻭ ﭘﺮﻫﯿﺰﮔﺎﺭ، ﭘﯿﺸﻮﺍ ﻭ ﺷﯿﺦ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﺳﺮﻭﺭ ﻋﻠﻤﺎ ﻭ ﺳﺮﻣﺸﻖ ﭘﯿﺸﻮﺍﯾﺎﻥ ﻭ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ، ﯾﺎﻭﺭ ﺳﻨﺖ ﻭ ﮐﻮﺑﻨﺪﻩ ﯼ ﺑﺪﻋﺖ، ﺣﺠﺖ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺑﺮ ﺑﻨﺪﮔﺎﻥ، ﺑﺎﺯﺩﺍﺭﻧﺪﻩ ﯼ ﮐﺠﺮﻭﺍﻥ ﻭ ﺳﺮﮐﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ “. ﻭ ﺑﺎﺯ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻭ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ :
” ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﭘﯿﺮﺍﻣﻮﻥ ﺗﻔﺴﯿﺮ ﺳﺨﻦ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ ‏(ﺷﯿﺦ ﺍﻻﺳﻼﻡ ﺍﺑﻦ ﺗﯿﻤﯿﻪ‏)
ﭘﺮﭼﻢ ﺩﺍﺭ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺯﻣﺎﻧﯿﮑﻪ ﺩﺭ ﻓﻘﻪ ﻓﺘﻮﺍ ﻣﯽ ﺩﻫﺪ ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭﯾﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ “.

ﺣﺎﻓﻆ ﺍﺑﻦ ﮐﺜﯿﺮ ﺭﺣﻤﻪ ﺍﻟﻠﻪ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ : ” ﮐﺴﯽ ﭼﻮﻥ ﺍﻭ ﺩﺭ ﺭﺍﺯ ﻭ ﻧﯿﺎﺯﺵ، ﺩﺭ ﯾﺎﺭﯼ ﺟﺴﺘﻦ ﺍﺯ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ
ﻣﺘﻌﺎﻝ، ﺗﻮﺟﻪ ﻭ ﺭﻭﯼ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺑﻪ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ ﺭﺍ ﻧﺪﯾﺪﻩ ﺍﻡ “.

ﺍﻣﺎﻡ ﺳﯿﻮﻃﯽ ﺭﺣﻤﻪ ﺍﻟﻠﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ :

“ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺷﯿﺦ ﺍﺳﻼﻡ ﺣﺎﻓﻆ، ﻧﮑﺘﻪ ﺳﻨﺞ، ﻓﻘﯿﻪ، ﻣﺠﺘﻬﺪ، ﻣﻔﺴﺮ،
ﯾﮕﺎﻧﻪ ﯼ ﺯﻣﺎﻥ ﻭ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﻣﺸﺎﻫﯿﺮﯼ ﮐﻪ ﺍﻗﯿﺎﻧﻮﺱ ﺩﺍﻧﺶ ﻭ ﺍﺯ ﺯﻣﺮﻩ ﯼ ﻣﻌﺪﻭﺩ ﻧﻮﺍﺑﻎ ﭘﺎﺭﺳﺎ ﻭ ﺩﺭﺩﺍﻧﻪ
ﻫﺎ ﺑﻮﺩ “.

ﺍﻣﺎﻡ ﺷﻮﮐﺎﻧﯽ ﺭﺣﻤﻪ ﺍﻟﻠﻪ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ : ” ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﺑﻦ ﺣﺰﻡ ﮐﺴﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻭﯼ ﺭﺍ ﻧﺪﯾﺪﻩ ﺍﻡ ﻭ ﮔﻤﺎﻥ ﻧﺪﺍﺭﻡ.
ﮐﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﯼ ﺯﻣﺎﻧﯽ ﺑﯿﻦ ﺍﯾﻦ ﺩﻭ ﻣﺮﺩ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﯾﺎ ﻣﺪﻋﯽ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺩﯾﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ “.
ﺍﺑﻦ ﺩﻗﯿﻖ ﺍﻟﻌﯿﺪ ﺭﺣﻤﻪ ﺍﻟﻠﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻧﮑﻪ ﺍﺯ ﻭﯼ ﺳﺆﺍﻝ ﮐﺮﺩﻧﺪ : ” ﺁﯾﺎ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺩﯾﺪﻩ ﺍﯼ؟ ﭘﺎﺳﺦ ﺩﺍﺩ : ﺍﻭ ﺭﺍ
ﺩﯾﺪﻩ ﺍﻡ . ﮔﻔﺘﻨﺪ : ﺑﺎ ﺍﻭ ﺳﺨﻦ ﻧﯿﺰ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﯼ؟ ﮔﻔﺖ : ﺑﺎ ﻭﯼ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﻡ . ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ : ﺑﺎ ﻭﯼ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻇﺮﻩ
ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺍﯼ؟ ﭘﺎﺳﺦ ﺩﺍﺩ : ﺧﯿﺮ . ﮔﻔﺘﻨﺪ : ﭼﺮﺍ؟ ﮔﻔﺖ : ﭼﻮﻥ ﺍﻭ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﻣﻦ
ﺧﺎﻣﻮﺷﯽ ﺭﺍ . ‏( ﯾﻌﻨﯽ ﺍﻭ ﻭﻗﺘﯽ ﺑﻪ ﺳﺨﻦ ﻣﯽ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺳﯿﻠﯽ ﭘﯿﺸﺮﻭ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﺮﺍﯼ ﺁﻧﮑﻪ ﺍﻭ
ﺩﺭﯾﺎﯼ ﺩﺍﻧﺶ ﺑﻮﺩ . ‏) ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ : ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﯼ ﺍﻭ ﭼﻪ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﯽ؟ ﮔﻔﺖ : ﮔﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﺍﻭ ﮐﺴﯽ ﭼﻮﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ
ﻫﺮﮔﺰ ﻧﺪﯾﺪ “.

ﺣﺎﻓﻆ ﺍﺑﻦ ﺣﺠﺮ ﺭﺣﻤﻪ ﺍﻟﻠﻪ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ : “ﺷﻬﺮﺕ ﺍﻣﺎﻣﺖ ﺷﯿﺦ ﺗﻘﯽ ﺍﻟﺪﯾﻦ ﺍﻇﻬﺮ ﻣﻦ ﺍﻟﺸﻤﺲ ﺍﺳﺖ .
ﻣﻠﻘﺐ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺷﯿﺦ ﺍﻻﺳﻼﻡ ﺍﺯ ﺣﯿﺎﺕ ﻭﯼ ﺗﺎ ﮐﻨﻮﻥ ﺑﺮ ﺯﺑﺎﻥ ﺩﺍﻧﺎﯾﺎﻥ ﺟﺎﺭﯾﺴﺖ ﻭ ﺩﺭ
ﻃﻮﻝ ﺁﯾﻨﺪﻩ ﻧﯿﺰ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﯾﺎﻓﺖ ﻭ ﺟﺰ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻧﺎﺁﮔﺎﻩ ﻭ ﺑﯽ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﮐﺴﯽ ﻣﻨﮑﺮ
ﺍﯾﻦ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﯿﺴﺖ .

 ﺍﻭ ﺑﺰﺭﮒ ﺗﺮﯾﻦ ﻗﯿﺎﻡ ﺭﺍ ﻋﻠﯿﻪ ﺑﺪﻋﺘﮕﺮﺍﻥ، ﺭﻭﺍﻓﺾ، ﺣﻠﻮﻟﯿﻪ ﻭ ﺍﺗﺤﺎﺩﯾﻪ ﺑﺮﺍﻧﮕﯿﺨﺖ …

ﺣﺎﻓﻆ ﺍﺑﻦ ﺣﺠﺮ ﺭﺣﻤﻪ ﺍﻟﻠﻪ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﯽ ﺩﻫﺪ : ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺗﺮﯼ ﺍﻭ ﺩﺭ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺶ ﻫﺎ ﻭ ﺑﺎﺯﺷﻨﺎﺳﯽ ﮔﻔﺘﺎﺭ
ﻭ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺍﺯ ﻫﻤﺪﯾﮕﺮ، ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻫﻢ ﻋﺼﺮ ﻭﯼ ﺍﻋﻢ ﺍﺯ ﺍﻣﺎﻣﺎﻥ ﺷﺎﻓﻌﯽ ﻭ ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ﺣﻨﺒﻠﯽ ﺑﺪﺍﻥ ﺍﺯﻋﺎﻥ
ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ “.

ﺍﺑﻮﺍﻟﺤﺠﺎﺝ ﻣﺰﯼ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ : ” ﭼﻮﻥ ﺍﻭ ﮐﺴﯽ ﺭﺍ ﻧﺪﯾﺪﻩ ﺍﻡ “. ﺍﯾﻦ ﺩﺭﺣﺎﻟﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﺑﻮﺍﻟﺤﺠﺎﺝ ﺍﺯ
ﻧﮑﺘﻪ ﺳﻨﺞ ﺗﺮﯾﻦ ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ﻭ ﺣﺎﻓﻈﯽ ﮐﺎﺭﺁﺯﻣﻮﺩﻩ ﻭ ﺭﯾﺰﺑﯿﻦ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺗﺴﻠﻂ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺑﺮ ﺟﺮﺡ ﻭ
ﺗﻌﺪﯾﻞ ﻭ ﻋﻠﻢ ﺭﺟﺎﻝ ﻭ ﺍﺳﺎﻧﯿﺪ ﺩﺍﺷﺖ، ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﯼ ﺷﯿﺦ ﺍﻹﺳﻼﻡ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ: ” ﮐﺴﯽ ﭼﻮﻥ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻧﺪﯾﺪﻩ
ﺍﻡ ﻭ ﺍﻭ ﻧﯿﺰ ﭼﻮﻥ ﺧﻮﺩ ﮐﺴﯽ ﺭﺍ ﻧﺪﯾﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﮐﺴﯽ ﺭﺍ ﺩﺍﻧﺎﺗﺮ ﺑﻪ ﮐﺘﺎﺏ ﺧﺪﺍ ﻭ ﺳﻨﺖ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﻟﻠﻪ
ﺻﻠﯽ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻠﯿﻪ ﻭ ﺳﻠﻢ ﻭ ﭘﺎﯾﺒﻨﺪﺗﺮ ﺍﺯ ﻭﯼ ﺑﺪﺍﻥ ﺭﺍ ﻧﯿﺎﻓﺘﻪ ﺍﻡ “.

ﻭ ﺍﯾﻦ ﺍﻗﻮﺍﻝ ﺍﻫﻞ ﻋﻠﻢ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺷﯿﺦ ﺍﻻﺳﻼﻡ ﺍﺑﻦ ﺗﯿﻤﯿﻪ ﺭﺣﻤﻪ ﺍﻟﻠﻪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﯾﺪﯾﻢ ﮐﻪ ﺑه جز ﺍﻫﻞ ﺑﺪﻋﺖ ﮐﺴﯽ ﺑﺎ ﺍﻭ ﮐﯿﻨﻪ ﺗﻮﺯﯼ ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ.

مقاله پیشنهادی

چقدر شکایت می‌کنی و می‌گویی که فقیر هستم و حال آنکه زمین و آسمان و ستاره‌ها، از آنِ تو هستند

ایلیا ابوماضی می‌گوید: کم تشتکی وتقول أنک معدم   والأرض ملک والسماء والأنجم «چقدر شکایت …