نذر برای شفای مریض

الحمدلله

این مسئله همان نذر است، یعی اگر شخصی نذر کند که به ازای حل مشکلاتش صدقه بدهد و یا لله ذبح کند و یا غیره، بر او واجب میشود که به نذرش و چیزی را که بر خودش واجب کرده است ادا کند.

و نذور جمع نذر است و اصل آن (إنذار) بمعنی ترساندن است.

راغب اصفهانی در تعریف آن گفته است: نذر، واجب گرداندن چیز غیرواجبی است، به خاطر واقع شدن کاری.

خداوند متعال می‌فرماید :
{وَمَا أنفَقتُم مِن نَفَقَهٍ أو نَذَرتُم مِن نَذرٍ فَإنَّ اللهَ یعلَمُهُ} (البقره : ۲۷۰).

«و هر هزینه‌ای را که متحمل می‌شوید یا هر نذری را که بر گردن می‌گیرید، بیگمان خدا آنرا می‌داند».

و می‌فرماید : {ثُمَّ لِیقضُوا تَفَثَهُم وَ لِیوفُوا نُذُورَهُم وَلِیطَّوَفُوا بِالبَیتِ العَتِیقِ} (الحج : ۲۹).
«بعد از آن باید آلودگی‌ها را از خود برطرف سازند و به نذرهای خویش وفا کنند و خانه قدیمی (بیت‌الله) را طواف کنند».

و خداوند وفاکنندگان به نذر را مدح کرده و فرموده است : {یوفُونَ بِالنَّذرِ وَ یخافُونَ یوماً کَانَ شَرُّهُ مُستَطِیراً} (الانسان : ۷).

«به نذر خود وفا می‌کنند و از روزی می‌هراسند که شر و بلای آن گسترده و فراگیر است».

از عائشه رضی الله عنها روایت است که پیامبر صلی الله علیه و سلم فرمود :
“من نذر أن یطیع الله فلیطعه، و من نذر أن یعصیه فلایعصه”.

( بخاری ۶۶۹۶/۵۸۱/۱۱).

یعنی: «هر کس نذر کرد که خدا را اطاعت کند، پس باید از او اطاعت کند، و هر کس نذر کرد که نافرمانی خدا کند، نافرمانی او را نکند».

و نذر معلق مکروه است، و نذر معلق این است که شخص مثلاً بگوید : خدایا نذر می‌کنم که اگر در امتحان قبول شدم حیوانی را ذبح کنم.

از عبدالله بن عمر رضی الله عنه وارد شده است که:
نهی النبی صلی الله علیه و سلم عن النذر و قال : “إنه لایرد شیئا و لکنه یستخرج به من البخیل”.

( متفق علیه).

«پیامبر صلی الله علیه و سلم از نذر نهی کرد و فرمود : نذر هیچ چیزی (قدری) را بر نمی‌گرداند، اما (با آن) از بخیل چیزی گرفته می‌شود».

از سعید بن حارث روایت است : از ابن عمر رضی الله عنه  شنیدم که می‌گفت : آیا از نذر نهی نشده‌اند؟ (در حالیکه) پیامبر صلی الله علیه و سلم فرموده است :
“إن النذر لایقدم شیئا ولایؤخر، و إنما یستخرج بالنذر من البخیل”.

( متفق علیه)،

یعنی: «نذر هیچ نفعی را جلب و هیچ ضرری را دفع نمی‌کند اما (با آن) از بخیل چیزی گرفته می‌شود».

و نذر وقتی صحیح است و منعقد می‌شود که منظور از آن تقرب و نزدیکی به خداوند سبحان باشد، در این صورت، وفا به آن واجب است به دلیل حدیث عائشه که قبلاً ذکر شد :
“من نذر أن یطیع الله فلیطعه، و من نذر أن یعصیه فلایعصه”.

یعنی: «هر کس نذر کرد که خدا را اطاعت کند، باید از او اطاعت کند و هر کس نذر کرد که نافرمانی خدا کند، نافرمانی او را نکند».
نذر در معصیت صحیح نیست، ولی با آن کفاره سوگند واجب می‌شود :

از عائشه روایت است که پیامبر صلی الله علیه و سلم فرمود :
“لانذر فی معصیه وکفارته کفاره یمین”.

(صحیح  ابوداود ۳۲۶۷/۱۱۵/۹).
یعنی: «نذر درمعصیت صحیح نیست و کفاره آن کفاره سوگند است».

اما نذر مباح مانند اینکه کسی نذر کند که پیاده حج کند یا زیر خورشید بایستد منعقد نمی‌شود و کفاره‌‌ای هم با آن واجب نمی‌شود :

از ابوهریره روایت است : “رأی رسول الله صلی الله علیه و سلم شیخا یمشی بین ابنیه یتوکا علیهما، فقال : ما شأن هذا؟ قال ابناه : یا رسول الله کان علیه نذر فقال صلی الله علیه و سلم : ارکب أیها الشیخ فإن الله غنی عنک و عن نذرک”.

( مسلم : ۱۶۴۳/۱۲۶۴/۳).

یعنی: «پیامبر صلی الله علیه و سلم پیرمردی را دید در حالی که دو پسرش زیر شانه‌هایش را گرفته بودند راه می‌رفت، فرمود : این مرد را چه شده است؟ دو پسرش گفتند : ای رسول خدا! او نذر کرده (که بر مرکب سوار نشود). پیامبر صلی الله علیه و سلم فرمود : ای شیخ سوار شو. چون خدا از تو و از نذرت بی‌نیاز است».

از ابن عباس روایت است :
“أن رسول الله صلی الله علیه و سلم مر برجل بمکه و هو قائم فی الشمس، فقال : ما هذا؟ قالوا : نذر أن یصوم و لایستظل إلی الیل، ولایتکلم و لایزال قائما، قال : لیتکلم، ولیستظل و لیجلس و لیتم صومه”.

( بخاری : ۴/۲۷۶).

یعنی: «پیامبر صلی الله علیه و سلم در مکه از کنار مردی گذشت که زیر خورشید ایستاد بود فرمود : این چیست؟ گفتند : نذر کرده که روزه بگیرد و تا شب زیر سایه نرود و سخن نگوید و مدام در حال ایستادن باشد، پیامبر صلی الله علیه و سلم فرمود : باید صحبت کند و زیر سایه برود و بنشیند و به روزه‌اش ادامه دهد».