نامنظم مباش

یکی از عوامل پریشان خاطری و تشتت ذهنی، هرج و مرج و نابسامانی فکری است که بسیاری از مردم گرفتار آن هستند. فرد آشفته خاطر، توانایی‌های خود را تشخیص نداده و به آنچه که به او تمرکز می‌دهد، توجه نکرده است. گفتنی است: شناخت، راه‌های زیادی دارد و باید نشانه‌های آن را مشخص کرد و راه‌های آن را دانست. انسان باید راه مشخص و معروفی برای خود برگزیند؛ زیرا تمرکز، امر مطلوب و پسندیده‌ای است.

یکی دیگر از عوامل پریشان خاطری و‌آشفتگی ذهنی، بدهکاری و مشکلات معیشتی است؛ در این باره اصولی هست که آنها را بیان می‌کنیم:

نخست اینکه هرکس درخرج کردن میانه روی کند، تنگدست نخواهد شد. هرکس، مالش را خوب و در جاهای ضروری و مورد نیاز خرج نماید و از فضول خرجی و اسراف بپرهیزد، خداوند، او را یاری می‌دهد؛ ﴿إِنَّ ٱلۡمُبَذِّرِینَ کَانُوٓاْ إِخۡوَٰنَ ٱلشَّیَٰطِینِۖ﴾ [الإسراء: ۲۷] «کسانی که فضول خرجی و اسراف می‌کنند، برادران شیطان هستند».

﴿وَٱلَّذِینَ إِذَآ أَنفَقُواْ لَمۡ یُسۡرِفُواْ وَلَمۡ یَقۡتُرُواْ وَکَانَ بَیۡنَ ذَٰلِکَ قَوَامٗا ۶٧﴾ [الفرقان: ۶۷] «و کسانی که هرگاه انفاق می‌کنند، اسراف نمی‌کنند و نیز تنگ چشمی و بخل نمی‌ورزند و درمیان این دو هستند».

دوم: به دست آوردن مال از راه‌های جایز و مشروع و ترک‌کردن هر نوع کسب و درآمد حرام. خداوند، پاک است و جز پاک را نمی‌پذیرد و در دارایی و مالی که از راه حرام و نامشروع به دست می‌آید، برکت نمی‌دهد؛ ﴿وَلَوۡ أَعۡجَبَکَ کَثۡرَهُ ٱلۡخَبِیثِۚ﴾ [المائده: ۱۰۰] «گرچه زیاد بودن مال پلید، تو را به شگفتی اندازد».

سوم: تلاش برای بدست آوردن مال حلال و کنار گذاشتن بیکاری و پرهیز از گذراندن اوقات در کارهای بیهوده و بی‌ارزش. ابن عون می‌گوید: مرا به بازار راهنمایی کنید؛ ﴿فَإِذَا قُضِیَتِ ٱلصَّلَوٰهُ فَٱنتَشِرُواْ فِی ٱلۡأَرۡضِ وَٱبۡتَغُواْ مِن فَضۡلِ ٱللَّهِ وَٱذۡکُرُواْ ٱللَّهَ کَثِیرٗا لَّعَلَّکُمۡ تُفۡلِحُونَ ١٠﴾ [الجمعه:۱۰] «وقتی نماز تمام شد، در زمین پراکنده شوید و از فضل خدا بجویید و خدا را بسیار یاد کنید تا رستگار شوید».