موقف اهل سنت و جماعت در مورد مشاجرات بین اصحاب رسول الله صلی الله علیه و سلم

سئوال از شیخ الاسلام: آیا به سبب مشاجراتی که بین اصحاب چون علی، معاویه، طلحه،عایشهن روی داده بازخواست می شوند؟
ج: به وسیله نصوص صحیح ثابت است که عثمان، علی، طلحه، زبیر و عایشه اهل بهشتند بلکه در صحیح به ثبوت رسیده که  رسول الله صلی الله علیه و سلم فرمود:٭٭لَا یَدْخُلُ النَّارَ أَحَدٌ بَایَعَ تَحْتَ الشَّجَرَهِ٭٭ (آنهایی که زیر درخت با رسول اللهح بیعت کردند هیچکدامشان وارد آتش نمی گردند.) ابوموسی اشعری، عمرو بن عاص، معاویه بن ابی سفیان هم از جمله اصحاب هستند و دارای فضایل و محاسن می باشند. آنچه در مورد آنها حکایت شده بیشتر آن دروغ است و آنچه هم راست باشد اگر در آن اجتهاد نموده باشند در صورت اصابت به حق دارای دو اجر و پاداش و در صورت خطا باز هم از یک پاداش بهره مند هستند و خطاهایشان نیز مشمول عفو خداوند قرار می گیرد. و اگر برایشان گناه نیز محسوب شود به طور مطلق گناه باعث داخل شدن در آتش نمی گردد مگر زمانی که اسباب دهگانه که مانع از عقوبت است در موردشان منتفی باشد که عبارتند از: توبه، طلب بخشش و استغفار، حسنات و نیکیهای محو کننده گناه، مصائب و گرفتاری ها که باعث کفاره گناهند، شفاعت رسول الله صلی الله علیه و سلم، شفاعت دیگران غیر از پیامبر، دعای مؤمنین، ثواب و صدقه و بخشش که هدیه مرده می گردد، فتنه قبر و اهوال و دهشت روز قیامت.
در صحیحین از رسول الله صلی الله علیه و سلم ثابت است که فرمود:٭٭خیْرُ القرون القرن الذی بُعِثْتُ فیهم، ثم الذین یَلُونَهُمْ، ثم الذین یَلُونَهُم٭٭ (بهترین دوران زمانی است که من در آن مبعوث شده ام سپس کسانی که به دنبال آنها می آیند و سپس کسانی هم که به دنبال آنها می آیند.)
بنابراین هرکس به طور یقین در مورد یکی از آنها گناهی را اظهار نماید و آن را سبب داخل شدن در آتش اعلام کند چنین فردی دروغگو و افترا کننده است چون اگر چیزی را که به آن علم ندارد گفته باشد سخنش باطل است در حالیکه دلایل بسیاری در ابطال آن و متناقض با آن موجود است لذا هرکس در مشاجراتی که بینشان روی داده دخالت کند و حال آنکه خداوند از گمان بد به آنها و به شیوه باطل به جانبی تعصب داشتن را نهی کرده چنین فردی ظلم کننده و تجاوزگر است.
در صحیحین ثابت است که رسول الله صلی الله علیه و سلم فرمود:٭٭تَمْرُقُ مَارِقَهٌ عِنْدَ فُرْقَهٍ مِنْ الْمُسْلِمِینَ یَقْتُلُهَا أَوْلَى الطَّائِفَتَیْنِ بِالْحَقِّ٭٭(هنگامی که مسلمانان دچار اختلاف می شوند گروه خوارج از اسلام خارج می گردد و در چنین وضعی از میان دو طایفه مسلمان کسی که به حق شایسته تر است با آنها می جنگد.) و همچنین در صحیح از رسول الله صلی الله علیه و سلم ثابت است که در مورد نوه اش حسن فرمود:٭٭إِنَّ ابْنِی هَذَا سَیِّدٌ وَسَیُصْلِحُ اللَّهُ تَبَارَکَ وَتَعَالَى بِهِ بَیْنَ فِئَتَیْنِ مِنْ الْمُسْلِمِینَ٭٭ (این پسر من بزرگ و سید است و خداوند به وسیله او بین دو گروه عظیم از مسلمانان صلح ایجاد می کند.) و در صحیحین روایت است که رسول الله صلی الله علیه و سلم در مورد عمار فرمود:٭٭تَقْتُلُهُ الْفِئَهُ الْبَاغِیَهُ٭٭ (گروه باغی او را به قتل می رساند.) و در قرآن هم آمده:﴿وَإِن طَائِفَتَانِ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ اقْتَتَلُوا فَأَصْلِحُوا بَیْنَهُمَا فَإِن بَغَتْ إِحْدَاهُمَا عَلَى الْأُخْرَى فَقَاتِلُوا الَّتِی تَبْغِی حَتَّى تَفِیءَ إِلَى أَمْرِ اللَّهِ فَإِن فَاءتْ فَأَصْلِحُوا بَیْنَهُمَا بِالْعَدْلِ وَأَقْسِطُوا إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُقْسِطِینَ‏﴾[۱] «اگر دو گروه از مؤمنان با هم جنگیدند در میانشان صلح ایجاد کنید در صورتی که یکی از آنها بر علیه دیگری بغی کرد و ظلم نمود با گروه باغی بجنگید تا به حکم خدا برگردد در صورت برگشتن در میان آنها به عدل صلح ایجاد کنید و عدالت پیشه نمایید که خداوند عادلان را دوست می دارد.»
به وسیله کتاب و سنت و اجماع سلف ثابت است که آنها مؤمن و مسلمان بوده اند و علی بن ابی طالب و همراهان او به نسبت طایفه مقابل به حق شایسته ترند. و الله اعلم.

[۱] حجرات ۹