وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
غلو و تعصب و تحزب برای باطل و نسبت به جماعت یا رهبر و رهبران آن، به علاوه برخی از عملکردهای اشتباه، در بین اغلب مردم بازتابی معکوس دارد به ویژه در دیدگاه برخی از دعوتگران و طلبه علم؛ چنانکه این غلو و افراط تبدیل به یک اصل در عمل جمعی می شود.
می دانیم بسیاری از اموری که در اصل مشروع هستند گاهی امور نادرستی با آنها همراه می شود اما این امور باعث نمی شود اصل مشروع را ترک کنیم به عنوان مثال حقیقت اسلام در این عصر و زمان توسط برخی از مسلمانان دچار تحریف شده است، اما آیا باید به دلیل این عملکردهای اشتباه و شاذ، اسلام را رها کرده و آن را رد کنیم؟ و فریضه ی جهاد را تعطیل کنیم چون برخی از این اسم استفاده ی نادرست و ناصحیح کرده اند؟ و نیز انتساب به قبیله و وطن را به طور کلی رها کنیم چون برخی بر اساس این نسبت دوستی و دشمنی می کنند…؟
حکم عمل جمعی:
منظور ما از دعوت گروهی یا جمعی این است که اسلوب دعوت به سوی خداوند متعال متکی بر تلاش گروهی و نه فردی باشد. تلاش جمعی بر اساس تنظیم و حد و مرزهایی که با تکیه و رعایت آنها دعوت ثمره دهد و اهداف آن محقق شود. اکنون به اقوال برخی از علما در این زمینه می پردازیم:
شیخ محمد ناصرالدین آلبانی رحمه الله:
سوال: آیا بر این اعتقادید که اصل اندیشه ی عمل جمعی امروزی بدعت و حرام است یا اینکه نقد شما متوجه اشتباهاتی است که در تطبیق رخ می دهد؟
شیخ در پاسخ به این سوال می گوید: «خیر؛ جایی برای انکار عمل جمعی نیست زمانی که مقرون به تحزب نباشد. بلکه بسیاری از آیات بیانگر عمل جمعی و گروهی می باشند: «وَ کُونُوا مَعَ الصَّادِقینَ» (توبه: ۱۱۹) «و با راستگویان باشید ». «وَلَا تَحَاضُّونَ عَلَى طَعَامِ الْمِسْکِینِ» (فجر: ۱۸) «و یکدیگر را بر اطعام مستمندان ترغیب و تشویق نمی‌کنید». «وَ تَعاوَنُوا عَلَی الْبِرِّ وَ التَّقْوی» (مائده: ۲) «و در راه نیکوکاری و پرهیزگاری با همدیگر همکاری کنید». لذا مجالی برای انکار مطلق چنین همکاری جمعی وجود ندارد.
چرا که اسلام با این تعاون و همکاری برپاست. اما به نظر می رسد این مسأله در عصر حاضر از هدف اصلی خود که تعاون و همکاری در نیکی و پرهیزگاری بوده، منحرف شده و با تحزب و تعصب آمیخته شده است. چنانکه این تعصب و تحزب به امری پذیرفته شده نزد بسیاری از دعوتگران تبدیل شده است. همچون جمع شدن به اسم حزب؛ درحالی که ما می دانیم خداوند متعال در بسیاری از آیات قران از تحزب و تعصب نسبت به گروه یا جماعتی که راه و روش خاصی دارد و منهج خاص خود را داراست، هرچند این برنامه و منهج از هر جهت مطابق سنت نباشد، نهی کرده است.
تحزبی که امروزه شاهد آن هستیم بیشتر فرقه گرایی است و در واقع مصداق اموری است که رسول خدا صلی الله علیه و سلم در برخی احادیث از آنها برحذر داشته است. همچون کلام الهی که می فرماید: «مِنَ الَّذینَ فَرَّقُوا دینَهُمْ وَ کانُوا شِیَعاً کُلُّ حِزْبٍ بِما لَدَیْهِمْ فَرِحُونَ» (روم:۳۲) «از کسانی‌که دین خود را پاره پاره کردند و فرقه فرقه شدند و هر گروهی به آنچه نزد خود دارند، خوشحالند».