منظور خداوند در آیات قرآن و تفسیر قرآن را باید از خود قرآن فهمید

منظور خداوند در آیات قرآن و تفسیر قرآن را باید از خود قرآن فهمید کسی که روحش با آیات الهی عجین شده باشد برای درک منظور خداوند نیازمند دیگران نیست. چیزی که برای هدایت آمده و مرتباً خودش را نور و هدایت و فرقان و وسیله نجات معرفی کرده نمی‌تواند نیازمند به هادی و معرف دیگری باشد زیرا درگیر یک دور و تسلسل پوچ می‌شود. خداوند به صراحت اعلام کرده که این کتابیست که تفصیل آن نیز داخل خود آن است:

﴿کِتَٰبٌ أُحۡکِمَتۡ ءَایَٰتُهُۥ ثُمَّ فُصِّلَتۡ مِن لَّدُنۡ حَکِیمٍ خَبِیرٍ ١﴾ [هود: ۱]. و بسیار عجیب است اگر معتقد باشیم چنین کتابی نیازمند تاویل و تحریف توسط دیگران است. و اینگونه باب تحریف قرآن را بروی همه باز کنیم. مانند کشیشها واسطه بین مردم و خداوند نشوید. اجازه بدهید مردم خودشان مستقیما با خداوند مرتبط شوند و فقط او را شاهد و ناظر اعمال و نیاتشان بدانند. نگذارید مردم به مرور دچار شرک و تردید شوند.

تاویل به معنای تحلیل غیر عرفی و خارج از چارچوب معمول معرفتی از یک موضوع است. شاید به همین خاطر باشد که اصولاً هیچکس تاویل در کلامش را نمی‌پسندد و اهل تاویل معمولاً طرد می‌شوند[۱].

عقل: در جایی که منابعی مانند قرآن و.. وجود دارد، ممکن است استناد به عقل در نزد برخی از متعصبین، کم ارزش تلقی شود ولی باید دقت داشته باشیم که: قرآن با همین عقل مورد تفسیر و تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد.کلینی اولین فصل از کتاب معتبر خود(اصول کافی) را تحت موضوع عقل و با ارائه احادیث معتبر زیادی عنوان کرده و در جای‌جای آیات قرآن نیز از عموم مردم دعوت به تعقل و اندیشه و بینش در مسایل شده است. قاطعانه می‌توان گفت بیشتر سوء‌تفاهمات بین شیعه و سنی و همینطور نگرشهای یک جانبه محققین این دو گروه، به خاطر برخورد احساسی با قضیه بوده و کمتر کسی از دید عقل محض به بررسی وقایع پرداخته است و ریشه اصلی اختلافات فعلی نیز در همین نگرش احساسی به موضوع است[۲].

 ﴿مَّا فَرَّطۡنَا فِی ٱلۡکِتَٰبِ مِن شَیۡءٖ﴾ [الأنعام: ۳۸]. «هیچ چیزی را در قرآن فرو نگذاشتیم». آری بسیار بعید است خداوند آخرین دینش را اینهمه که متکلیمن شیعه نشان می‌دهند غامض و پیچیده و ناقص گذاشته باشد که نیازمند توضیح و تفسیر افرادی دیگر باشد.

اولین آیه‌ای که در ابتدای قرآن می‌خوانید: ﴿ذَٰلِکَ ٱلۡکِتَٰبُ لَا رَیۡبَۛ فِیهِۛ هُدٗى لِّلۡمُتَّقِینَ٢﴾ [البقره: ۲]. «این کتابی است که هیچ شکی در آن راه ندارد و هدایتی است برای پرهیزگاران». (یعنی شک و شبهه‌ای در آن نیست که نیاز به توضیح و توجیه آقایان داشته باشد).

[۱]– دکتر ناصر کرمی -روزنامه همشهری- شماره ۴۱۷۱٫

[۲]– حتی اگر در یک خانواده، زن و مرد با دیدی احساسی به مسائل نگاه کنند کارشان به اختلاف و در نهایت، ‌طلاق کشیده می‌شود، چه برسد بررسی مسائل مغشوش تاریخی ۱۴۰۰ سال پیش!.