معیار عدالت در اسلام
عدالت یعنی دادن حق به صاحبش، به گونهای که بتواند خود یا نمایندۀ وی آن را بگیرد و نیز به معنای تعیین حق از لحاظ قولی و عملی برای اوست.
عدالت اصل جامع تمامی حقوق به شمار میرود و همۀ ادیان الهی و انسانهای حکیم بر خوببودن عدالت توافق دارند و بزرگان امّتها با ادّعای رعایت عدالت، افتخار میکردند.
فطرت انسان عدالت را خوب و زیبا میداند و هر نفسی با ظهور و اجرای عدالت، شاد و مسرور میگردد. تمامی آدمیان در همۀ دورآنها و شهرها عدالت را ستوده و پسندیدهاند و به طور کل، خواهان اجرای عدالتند، هرچند در جزئیّات و شیوۀ اجرای آن اختلاف نظر دارند.[۱]
متون فراوانی از قرآن و سنّت بیانگر فضیلت عدالت بوده و جزئیّاتش را شرح داده و مردم را از ضدّ آن؛ یعنی ستم و پیروی از تمایلات نفسانی برحذر داشتهاند.
برای آگاهی از جزئیّات عدالت باید به دلایل شرعی رجوع کنیم، زیرا عدالت اصطلاحی کلّی و جامع است.
[۱]– نک: همان، ج ۱۴، ص ۲۵۴؛ أصول النّظام الاجتماعی فی الإسلام، ص ۱۷۴٫