معجزات پیامبر صلی الله علیه وسلم از چندین لحاظ دیگر نیز تقسیم شدهاند؛
شیخ الإسلام ابنتیمیّه، معجزههای مربوط به قدرت، عمل و تأثیر ایشان را بر ۹ نوع دانسته است:
نوع اول: معجزاتی که در عالم بالا صورت گرفت؛ مانند دو نیمشدن ماه و حفاظت کامل آسمان با شهابها زمانی که مبعوث شدند؛
نوع دوم: نشانههای مربوط به فضا و آب و هوا؛ همچون استسقای پیامبر صلی الله علیه وسلم؛ یعنی درخواست آب و باران، و استصحای ایشان؛ یعنی درخواست رفتن ابرها و صافشدن آسمان؛
نوع سوم: تصرّف و تسلّط ایشان در موجودات زنده؛ انس و جنّ و چهارپایان؛
نوع چهارم: آثار و علائم پیامبر صلی الله علیه وسلم در درختان و چوبها؛
نوع پنجم: نشانههای ایشان در آب و غذا و میوههایی که به برکت رسول الله صلی الله علیه وسلم بیش از اندازه زیاد میشد؛
نوع ششم: تأثیر پیامبر ج در سنگها و تصرّف و تسلّط ایشان بر آنها، چنانکه در صحیح بخاری، از انس س نقل شده است که: رسول الله صلی الله علیه وسلم بر کوه احد بالا رفتند درحالی که ابوبکر و عمر و عثمان با ایشان بودند. ناگهان کوه به لرزه افتاد و پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: «اسْکُنْ»؛ «آرام باش» و با پای خویش بر آن کوبیده و عرض کردند: «فَلَیْسَ عَلَیْکَ إِلَّا نَبِیٌّ، وَصِدِّیقٌ، وَشَهِیدَانِ»[۱]؛ «بر روی تو، فقط یک پیامبر و یک فرد راستگو و دو شهید قرار دارند.»
نوع هفتم: الله متعال پیامبر صلی الله علیه وسلم را بوسیلۀ فرشتگان تأیید و حمایت نمود، چنانکه میفرماید:
﴿إِذۡ تَسۡتَغِیثُونَ رَبَّکُمۡ فَٱسۡتَجَابَ لَکُمۡ أَنِّی مُمِدُّکُم بِأَلۡفٖ مِّنَ ٱلۡمَلَٰٓئِکَهِ مُرۡدِفِینَ﴾ [الأنفال: ۹]
«[به یاد آورید] هنگامی که از پروردگارتان [فریاد و] یاری میخواستید، پس او [خواستۀ] شما را پذیرفت [و فرمود:] من شما را با یک هزار از فرشتگان که پیاپی فرود میآیند، یاری میکنم.»
نوع هشتم: الله تعالی ایشان را از شرّ دشمنان و سایر مردم حفاظت کرد؛
نوع نهم: دعای پیامبر ج اجابت میشد.
شیخ الإسلام ابن تیمیّه این ۹ قسم را در کتاب «الجواب الصّحیح» آورده و آنها را به طور مفصّل شرح داده و برای هر یک، نمونهها و دلایل فراوانی بیان کرده است.[۲]
علاوه بر مطالب قبلی، در ادامه نیز برخی از معجزات پیامبر صلی الله علیه وسلم بیان خواهد شد.
[۱]– صحیح بخاری، شمارۀ حدیث: ۳۶۷۵٫
[۲]– نک: الجواب الصّحیح، ج ۶، صص ۱۵۹- ۳۲۳٫