- معانی اسلام در قرآن کریم: کلمۀ «اسلام» در قرآن مجید، در چندین مفهوم به کار رفته که متناسب با همان معانی لغوی است؛ از جمله:
- اسلام به معنای اخلاص: الله Uمیفرماید:
﴿إِذْ قَالَ لَهُ رَبُّهُ أَسْلِمْ ۖ قَالَ أَسْلَمْتُ لِرَبِّ الْعَالَمِینَ﴾ [البقره: ۱۳۱]
«آنگاه که پروردگارش به او فرمود: تسلیم شو. گفت: برای پروردگار جهانیان تسلیم شدم».
﴿۞ وَمَن یُسْلِمْ وَجْهَهُ إِلَى اللَّهِ﴾ [لقمان: ۲۲]
«و کسیکه روی خویش را تسلیم الله متعال کند».
﴿فَإِنْ حَاجُّوکَ فَقُلْ أَسْلَمْتُ وَجْهِیَ لِلَّهِ وَمَنِ اتَّبَعَنِ﴾ [آل عمران: ۲۰]
«پس اگر [دربارۀ دین و توحید] با تو محاجّه و ستیز کردند، بگو: من روی خود را تسلیم الله نمودهام و هر کس که پیرو من است [نیز خود را تسلیم الله تعالی کرده است]».
ب ـ اسلام به معنای اقرار: همچون آیۀ زیر:
﴿وَلَهُ أَسْلَمَ مَن فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ طَوْعًا وَکَرْهًا﴾ [آل عمران: ۸۳]
«حال آنکه هر کس که در آسمانها و زمین است؛ خواه و ناخواه سر به فرمان او نهاده است».[۱]
ج ـ اسلام به معنای توحید: ابن جوزی wبر این باور بوده و آیۀ زیر را به عنوان دلیل میآورد:[۲]
﴿یَحۡکُمُ بِهَا ٱلنَّبِیُّونَ ٱلَّذِینَ أَسۡلَمُواْ﴾ [المائده: ۴۴]
«پیامبرانی که [در برابر فرمان الهی] تسلیم بودند، بر اساس آن حکم میکردند».
د ـ اسلام به معنای تسلیم بودن: این جوزی wبر این دیدگاه بوده و این آیه را به عنوان دلیل بیان میکند:[۳]
﴿وَلَهُ أَسْلَمَ مَن فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ طَوْعًا وَکَرْهًا﴾ [آلعمران: ۸۳]
«حال آنکه هر کس که در آسمانها و زمین است؛ خواه و ناخواه سر به فرمان او نهاده است».[۴]
اقوال دیگری نیز وجود دارد که در این مبحث نمیگنجد.
[۱]– الوجوه والنّظائر فی القرآن الکریم؛ دراسه وموازنه، سلیمان قرعاوی، صص ۳۶۷- ۳۷۰٫
[۲]– نزهه الأعین النّواظر فی علم الوجوه والنّظائر فی القرآن الکریم، ابن جوزی، ج ۱، ص ۵۱٫
[۳]– همان.
[۴]– همان.