چرا باید فطریه داد؟
هریک از اعمال و عباداتی که از سوی شریعت برای ما تعیین شده است براساس حکمت بوده که ممکن است برای خود فرد و هم برای افراد جامعه نفع و سود داشته باشد. در پایان ماه مبارک رمضان بر هر مسلمانی واجب است که به اندازه ی یک صاع از غذای رایج منطقه اش فطریه بدهد و این دستور شریعت خالی از حکمت نیست. در حدیثی که ابن عباس از رسول الله صلی الله علیه و سلم روایت کرده است، ایشان دو حکمت را ذکر کرده است و می فرماید:
«فرض رسولُ الله صلى الله علیه وآله وسلم زکاه الفطر طُهْرهً للصائم منَ اللّغو والرّفث وطُعْمهً للمساکین»: (رسول خدا صلى الله علیه وآله وسلم زکات فطریه را فرض نمود تا به این وسیله روزه دار را از سخنان لغو و نادرستى که گفته پاک شود و اینکه برای افراد مسکین غذا و کمکی باشد). (سنن ابن ماجه/ ش:۱۸۲۷)، (سنن أبی داود/ ش:۱۶۰۹) و…
در این حدیث دو حکمت برای دادن فطریه بیان شده است:
با دادن فطریه روزه دار پاک می شود.
توضیح: ممکن است شخص روزه دار در طول ایام ماه مبارک رمضان سخنان بیهوده و نامشروعی گفته باشد یا مرتکب به خطا و اشتباهاتی شده باشد لذا با دادن فطریه شخص روزه دار خودش را پاک می کند و آن اشتباهات و لغزش هایی که در ایام رمضان به آن دچار شده باشد را با دادن فطریه جبران می کند.
مساکین و فقراء بی نیاز شوند.
توضیح: ممکن است عده ای به خاطر فقر در روز عید برای رفع نیازهای خودشان به محل برگزاری نماز عید بیایند و گدایی کنند که این سبب شکسته شدن شخصیت و خار شدن فرد فقیر می شود در حالی که روز عید روز شادی و خوشحالی است به همین منظور شریعت فطریه را فرض نمود تا کمکی به فقراء و مساکین شود تا آنها هم در روز عید بی نیاز شده و آن روز را خوشحال باشند.
به همین جهت رسول الله صلی الله علیه و سلم دستور دادند قبل از رفتن به نماز عید فطریه داده شود.