از جمله عادات بعضی از اصحاب اهل قبور، مسح قبور و ضریح صالحان و لمس کردن در و دیوار و بوسیدنشان و یا برداشتن مقداری از خاک تربت به قصد تبرک و حتی اهدای آن به افراد دیگر است.
⬅علامه حافظ حکمی در مورد علت این امر میگوید
⬅و اینها همگی ناشی از اعتقادشان به صاحب قبر است که نفع وضرر میرساند، این اعتقاد آنها را به سوی تربت صالحان کشانده، و گمان میبرند که خاک تربت به خاطر شخصی که در آن دفن شده موجب شفا و برکت است و حتی بعضی از آنها به تربت بقعهای متبرک هستند که در آنجا شخص صالحی دفن نشده است بلکه خود میپندارد که شخص مدفون از اولیاءالله است و حتی به او گفته میشود که در آن مکان فقط جنازهای مدفون است.
این بازی شیطان به مردمان این عصر است» و از جمله عاداتی که بیشتر زنان مرتکب آن میشوند،
⬅عبارتند از: مسح ضریح و لمس آن و سپس دست خود را به سر و صورت خود و فرزندانشان میکشانند و اعتقاد دارند که برکت ذات ولی مدفون شده در قبر به ضریحش نیز سرایت میکند.
ابن تیمیه در مورد مسح و بوسیدن قبور میگوید:
«مسح قبر- هر قبری که باشد و بوسیدنش به اتفاق مسلمانان نهی شده است هر چند که آن قبر متعلق به انبیاء باشد و هیچ کدام از سلف امت و ائمه دین چنین کاری انجام ندادند و اگر از میت داخل قبر طلب و استغاثه شود شرک خواهد بود»
⬅در کتاب و سنت هیچ دلیلی بر مشروعیت تبرک به قبور در هر شکل و صورتی وجود ندارد و این نوع تبرک بدعتی است که جاهلان وارد دین ساختهاند.
پیامبر میفرمایند: «من أحدث فی أمرنا هذا ما لیس فیه فهو رد»
یعنی: «هر کس چیزی را در دین بوجود آورد که که امر ما بر آن نبوده، مردود است».
۳⃣ تبرک به بعضی از مکانها و کوهها و درختان:
⬅قبلا در قسمت تبرک مشروع ذکر کردیم که بعضی از اماکن مبارک هستند و در رأس آنها مساجد سهگانه و همچنین مشاعر حج و سایر مساجد دیگر قرار دارند
⬅ بنابرین شخصی که طالب برکت از آنها بر وجه شرعی است، لازم است که برکت را – همانطور که شارع مشخص نموده از آن مکانها بجوید ولی بعضی افراد از حد شرعی تجاوز کرده و برکت را در مکانهایی دیگری میطلبند. از جمله مظاهر این تبرک ممنوع، مسح کردن، بوسیدن، طواف و یا انجام بعضی از عبادات مانند نماز و دعا و ذکر، در کنار بعضی از بقعهها ویا مکانهایی که شرع در مورد آنها جوازی صادر نکرده است.
ابن تیمیه در این زمینه میگوید:
⬅«هر کس به امید رسیدن خیر و برکت قصد بقعهای نماید، در حالی که شرع آن را مستحب ندانسته است،
عمل او از جمله منکرات است و حکم بعضی شدیدتر از بعضی دیگر است، حال آن بقعه چه درخت، رودخانه، قنات و یا کوهی باشد.
و فرق نمیکند که قصد وی در آنجا جهت اقامه نماز، دعا، قرائت قرآن و یا ذکر خداوند باشد.
⬅ به گونهای که آن بقعه را به نوعی از عبادت که شرع آن را نوعا و یا عینا تعیین نکرده باشد، خاص نماید➡