علت ناراحتی بسیاری از افراد غمگین و ناراحت، مسئلهای پیش پا افتاده و بیارزش است.
به منافقان نگاه کنید که چه چیزهایی، همت آنها را از دستشان گرفته و عزم آنان را سست کرده است؛ به نمونهای از اقوال منافقان، توجه کنید:
﴿لَا تَنفِرُواْ فِی ٱلۡحَرِّۗ﴾ [التوبه: ۸۱] «در گرما برای جهاد بیرون نروید».
﴿ٱئۡذَن لِّی وَلَا تَفۡتِنِّیٓۚ﴾ [التوبه: ۴۹] «به من اجازه ماندن بده و مرا دچار فتنه مگردان».
﴿إِنَّ بُیُوتَنَا عَوۡرَهٞ﴾ [الأحزاب: ۱۳] «خانههای ما بیپرده و رها و آسیب پذیر هستند».
﴿نَخۡشَىٰٓ أَن تُصِیبَنَا دَآئِرَهٞۚ﴾ [المائده: ۵۲] «میترسیم بلایی به ما برسد».
﴿مَّا وَعَدَنَا ٱللَّهُ وَرَسُولُهُۥٓ إِلَّا غُرُورٗا ١٢﴾ [الأحزاب: ۱۲] «خداوند و پیامبرش جز دروغ به ما وعدهای ندادهاند».
تمام هدف انسانهای ناکام و بدبخت، در شکم، بشقاب، خانه و قصر خلاصه میشود. آنها به آسمان آرمانها نگاهی نینداخته و هرگز به ستارگان خوبیها چشم ندوختهاند. آخرین فکر هر یک از آنها و نهایت دانش ایشان، سواری و لباس و کفش و سفره میباشد. تعداد زیادی از مردم را میبینی که آنچه برایشان مهم است و صبح و شام به آن میاندیشند، اختلافشان با زن یا فرزند یا خویشاوندان است و یا به خاطر شنیدن سخنی زشت از کسی یا اتخاذ موضعی ناچیز به خود فشار میآورند و ناراحتند. این، مصیبت چنین انسانهایی است. آنها اهداف والایی ندارند که خود را به آن مشغول کنند و به چیزهای بزرگی توجه ندارند که وقتشان را پر کند. گفتهاند: هرگاه ظرف، خالی شود، پر از هوا میگردد. بنابراین در آنچه به آن اهمیت میدهی، بیندیش که آیا سزاوار چنین تلاش و رنجی هست یا نه؟چون تو از عقل، گوشت، خون، استراحت و وقت خود صرف آن نمودهای و این فریب خوردن و زیان سهمگینی در معامله و داد و ستد میباشد و درآمد ناچیزی دارد. روانشناسان میگویند: برای هر چیزی اندازه و جایگاه معقولی قرار بده. بهتر از این گفته خداوند متعال است که میفرماید: ﴿قَدۡ جَعَلَ ٱللَّهُ لِکُلِّ شَیۡءٖ قَدۡرٗا ٣﴾ [الطلاق: ۳] «خداوند برای هر چیزی اندازهای آفریده است». پس به هر مسألهای، اندازه و وزن آن را بده و از زیاده کاری و مبالغه بپرهیز. آنچه برای اصحاب پیامبر ج در زیر درخت و در بیعهالرضوان مهم بود، وفای به پیمان بود. از اینرو رضای خدا را به دست آوردند. مردی از آن جمع به فکر شترش بود و به دنبالش میگشت تا اینکه بیعت را از دست داد و محرومیت و ناکامی، نصیبش گردید.
پس مشغولیت به مسایل بیارزش و پیش پا افتاده را دور بینداز تا بدین سان بیشتر غمهایت از تو دور گردد و شاد و مسرور شوی.