عَنْ أَنَسٍ عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه و سلم قَالَ: «الْعَبْدُ إِذَا وُضِعَ فِی قَبْرِهِ وَتُوُلِّیَ وَذَهَبَ أَصْحَابُهُ حَتَّى إِنَّهُ لَیَسْمَعُ قَرْعَ نِعَالِهِمْ، أَتَاهُ مَلَکَانِ فَأَقْعَدَاهُ، فَیَقُولانِ لَهُ: مَا کُنْتَ تَقُولُ فِی هَذَا الرَّجُلِ مُحَمَّدٍ صلی الله علیه و سلم؟ فَیَقُولُ: أَشْهَدُ أَنَّهُ عَبْدُ اللَّهِ وَرَسُولُهُ، فَیُقَالُ: انْظُرْ إِلَى مَقْعَدِکَ مِنَ النَّارِ، أَبْدَلَکَ اللَّهُ بِهِ مَقْعَدًا مِنَ الْجَنَّهِ». قَالَ النَّبِیُّ: «فَیَرَاهُمَا جَمِیعًا، وَأَمَّا الْکَافِرُ، أَوِ الْمُنَافِقُ، فَیَقُولُ: لا أَدْرِی، کُنْتُ أَقُولُ مَا یَقُولُ النَّاسُ. فَیُقَالُ: لا دَرَیْتَ وَلا تَلَیْتَ، ثمَّ یُضْرَبُ بِمِطْرَقَهٍ مِنْ حَدِیدٍ ضَرْبَهً بَیْنَ أُذُنَیْهِ، فَیَصِیحُ صَیْحَهً یَسْمَعُهَا مَنْ یَلِیهِ إِلا الثقَلَیْنِ». (بخارى:۱۳۳۸)
ترجمه: انس می گوید: نبی اکرم صلی الله علیه و سلم فرمود: «هنگامی که بنده ای را در قبرش میگذارند و دوستانش بر می گردند و می روند، میت صدای پاهایشان را می شنود. در این هنگام، دو فرشته نزد او می آیند، او را می نشانند و از وی می پرسند: درباره این شخص، یعنی محمد صلی الله علیه و سلم چه می گفتی؟ جواب می دهد: من گواهی می دهم که محمد صلی الله علیه و سلم بنده خدا و رسول او است.
فرشته ها می گویند: به جایگاه خود در روزخ نگاه کن. خداوند آنرا برای تو با جایی در بهشت، عوض کرده است». آنحضرت صلی الله علیه و سلم فرمود: پس هر دو جا (بهشت و دوزخ) را می بیند. اما اگر آن شخص، کافر یا منافق باشد، در جواب فرشتگان، می گوید: من چیزی نمیدانم. هر چه مردم می گفتند، من نیز می گفتم. به او می گویند: تو ندانستی و نه سعی کردی که بدانی. سپس، با پتکی آهنی، ضربه محکمی بر فرق سرش، می کوبند. آنگاه، چنان فریادی سر می دهد که بجز انسانها و جن ها، همه مخلوقات اطراف او، فریادش را می شنوند».