مراتب و ارکان قدر (مرتبۀ چهارم: خلقت)
یعنی ایمان به اینکه همۀ موجودات با ویژگیها و صفات و حرکات و افعال خویش، مخلوقند و به عبارتی دیگر، غیر از الله متعال، تمامی موجودات مخلوق هستند و از نیستی به وجود آمده و پس از اینکه نبودند، آفریده شدهاند.
بر این مطلب نیز دلایل فراوانی وجود دارد، از جمله اینکه الله میفرماید:
﴿ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ ٱلَّذِی خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ وَجَعَلَ ٱلظُّلُمَٰتِ وَٱلنُّورَۖ﴾ [الأنعام: ۱]
«ستایش برای الله است که آسمانها و زمین را آفرید و تاریکیها و نور را پدید آورد».
و نیز میفرماید:
﴿ٱلَّذِی خَلَقَ ٱلۡمَوۡتَ وَٱلۡحَیَوٰهَ لِیَبۡلُوَکُمۡ أَیُّکُمۡ أَحۡسَنُ عَمَلٗاۚ﴾ [الملک: ۲]
«[همان] ذاتی که مرگ و زندگی را آفرید تا شما را بیازماید که کدام یک از شما نیکوکارتر است».
افعال بندگان نیز در این بخش جای میگیرد و مخلوق الله متعال بوده و خلق و ایجاد و تقدیر آنها از جانب الله تعالی است، امّا انجام و کسب این افعال توسّط بندگان صورت میگیرد؛ به عبارتی دیگر، الله خالقِ افعالشان و خود آنان فاعل و انجامدهندۀ آنها هستند.
الله میفرماید:
﴿ٱللَّهُ خَٰلِقُ کُلِّ شَیۡءٖ﴾ [الرّعد: ۱۶]
«الله آفرینندۀ هر چیزی است».
موارد قبلی، مراتب قدر به شمار میروند که ایمان به تقدیر فقط با وجود آنها کامل میشود.[۱]
[۱]– نک: الإیمان بالقضاء والقدر، ص ۷۶٫