مراتب و ارکان قدر مرتبۀ سوم: اراده و مشیّت الهی:
این مرحله مقتضی ایمان به خواست و اراده و قدرت فراگیر الله تعالی است؛ آنچه الله بخواهد، میشود و آنچه او نخواهد، صورت نمیگیرد. هر نوع حرکت، توقّف، هدایت و گمراهی بر اساس ارادۀ الهی است.[۱]
الله میفرماید:
﴿وَرَبُّکَ یَخۡلُقُ مَا یَشَآءُ وَیَخۡتَارُۗ﴾ [القصص: ۶۸]
«و پروردگار تو هر چه بخواهد میآفریند، و [هر چه بخواهد] بر میگزیند».
﴿وَمَا تَشَآءُونَ إِلَّآ أَن یَشَآءَ ٱللَّهُ رَبُّ ٱلۡعَٰلَمِینَ﴾ [التّکویر: ۲۹]
«و شما نمیخواهید مگر اینکه پروردگار جهانیان بخواهد».
پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: «إِنَّ قُلُوبَ بَنِی آدَمَ کُلَّهَا بَیْنَ إِصْبَعَیْنِ مِنْ أَصَابِعِ الرَّحْمَنِ کَقَلْبٍ وَاحِدٍ یُصَرِّفُهُ حَیْثُ یَشَاءُ»[۲]؛ «همانا تمامی دلهای انسانها همچون یک دل، در میان دو انگشت از انگشتان پروردگار رحمان قرار دارد و هر گونه که بخواهد، آنها را میگرداند [و در دلهایشان تصرّف میکند]».
[۱]– نک: شفاء العلیل، ص ۶۶؛ تفسیر السّعدی، ج ۶، ص ۵۲٫
[۲]– صحیح مسلم، شمارۀ حدیث: ۲۶۵۵٫