وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
در بعضی کتب اهل سنت ، نقد اهل ظواهر صورت می گیرد ، ظاهری به چه کسی گفته می شود. آیا امام ابن حزم رحمه الله علیه، اهل ظواهر بوده است یا خیر؟ بعضی کتاب ها مثل ، تاریخ علم کلام امام شبلی نعمانی می گوید رتبه امام حزم در اهل ظواهر برابر با رتبه امام ابن تیمیه در حنابله است ، این جمله چه معنی می دهد . ایا فرق بین عقیده امام ابن تیمیه و ابن حزم وجود داشته است یا خیر؟ لطفا موضوع را برایم واضح سازید.
الحمدلله،
مذهب ظاهرى یکى از مذاهب اهل سنت هسـت، و بنیانگذار مذهب ظاهرى شخصى بنام داود بن علی أصفهانی است، و امام أبو محمد ابن حزم أندلسی در کتابش “المُحَلّى” این مذهب را تجدید کرد، لذا ابن حزم از علماء برجسته این مذهب بشمار میرود.
و مذهب ظاهرى یک مذهب فقهى است و مذهب عقیدتى نیست، و مذهبى است که به ظاهر قرآن و احادیث پیامبر صلى الله علیه و سلم نگاه میکند و علت و تعلیل و قیاس و رأى و تاویل را نفى میکند، و اگر دلیلى از قرآن و سنت براى حرمت یک مسئله اى نبود، آنرا مباح میدانند و دلیلشان این ایه است که میگوید: ” هُوَ الَّذِی خَلَقَ لَکُم مَّا فِی الأَرْضِ جَمِیعاً ” (البقره : ۲۹)، یعنى: ” اوست آن ذاتی که آنچه در زمین است همه را برای شما آفرید ”
مثلا در مورد حدیث پیامبر صلى الله علیه و سلم که فرمودند: “لا یبولن أحدکم فی الماء الدائم ثم یغتسل فیه” (کسى در آب راکد ادرار نکند که سپس در آن آب غسل کند”، علت ممنوع بودن غسل در این آب راکد، نجسات است زیرا در آن ادرار شده، ولى در مذهب ظاهرى فقط منع کردن ادرار در آب راکد از آن نتیجه میگیرند، و میگویند که اگر کسى در شیشه اى ادرار کند و سپس آنرا در آب راکد بریزد میتواند در آن آب غسل کند زیرا فقط از غسل کردن در آبى منع شده که مستقیما در آن ادرار کرده باشد، ولى درستش اینست که علت منع بودن وجود ادرار یعنى نجاست در آب راکد است، چه مستقیما کسى در آن ادرار کند و چه جایى دیگر ادرار کند و سپس آن ادرار را در آن آب راکد بریزد.
و بطور خلاصه این اختلافات فقط فقهى است و مذهب ظاهرى یکى از مذاهب اهل سنت بشمار میرود، و امام ابن حزم ظاهرى یکى از علماء بزرگ و فقیه و مجتهد مذهب ظاهرى و همچنین اهل سنت بشمار میرود.