محاسبه نفس

دوست عزیز؛
محاسبه نفس دارای سه مرحله اصلی است：
مرحله ی اوّل: جایگاه عمل و کردار انسان در حیات دنیوی است و خود انسان در این مرحله محاسبه کننده نفس خویش می باشد.
مرحله ی دوّم: محاسبه قبر است، و آن اوّلین منزل از منازل آخرت است.
مرحله ی سوّم: محاسبه روز رستاخیز است، روزی که فقط محاسبه و پاداش است و اصلاً عمل در آن صورت نمی گیرد.
بعد از مرحله محاسبه نفس و بحث و بررسی بر آن
نوبت ارزیابی و بعد از آن سرزنش و عناب نفس سپس نوبت تزکیه می رسد.

” مراقبت نفس محاسبه نفس ارزیابی نفس سرزنش نفس تزکیه ی نفس”

خداوند متعال می فرماید：
{وَنَفْسٍ وَمَا سَوَّاهَا* فَأَلْهَمَهَا فُجُورَهَا وَتَقْوَاهَا*قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَکَّاهَا*وَقَدْ خَابَ مَنْ دَسَّاهَا} [شمس:۷_۸_۹_۱۰]
(سوگند به نفس آدمی، و به آن که او را ساخته و پرداخته کرده است، و قوای روحی وی را تعدیل، و دستگاه های جسمی او را تنظیم نموده است ” قسم به همه این ها کسی رستگار و کامیاب می گردد که نفس خویش را به انجام طاعت و عبادت و ترک معاصی و منهیات” پاکیزه دارد و بپیراید” و آن را با آشکار ساختن هویت انسانی رشد دهد و بالا برد”
و کسی نومید و ناکام می گردد که نفس خویشتن” و فضایل و مزایای انسانیّت خود را در میان کفر و شرک و معصیت، پنهان بدارد و بپوشاند و” از معاصی” بیالاید).

و به همین دلیل از اساسی ترین تربیت روحی و روانی در اسلام،
تربیت نفس بشری از ابتدای پیدایش آن بر مراقبت از دستورات و اوامر خداوند و محاسبه ی ذاتی و درونی است.
تا انسان راه مستقیمی را بیابد که خداوند برای او قرارداده و رسول خدا ( صلی اللّه علیه وسلّم)انسان را به سوی آن راهنمایی کرده است.
و این روش تربیتی برای هر انسان مسلمان از کوچک تا بزرگ لازم و ضروری است تا این که به سوی خدا بازگردد” و دنیای فانی را ترک کند”.
ونیز پیامبر خدا(صلی اللّه علیه وسلّم ) و صحابه کرام و تابعین آن ها تا روز قیامت این راه را ادامه داده و می دهند.