مجازات محاربین
بین فقهاء اختلافی وجود ندارد دربارهی اینکه مجازات محارب، حدی از حدود الله است که ساقط کردن یا عفوکردن آن پذیرفته نمیشود، مادام که قبل از قدرت گرفتن بر آنان توبه نکنند، و دلیل آن این فرمودهی باری تعالی است: ﴿إِنَّمَا جَزَٰٓؤُاْ ٱلَّذِینَ یُحَارِبُونَ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ وَیَسۡعَوۡنَ فِی ٱلۡأَرۡضِ فَسَادًا أَن یُقَتَّلُوٓاْ أَوۡ یُصَلَّبُوٓاْ أَوۡ تُقَطَّعَ أَیۡدِیهِمۡ وَأَرۡجُلُهُم مِّنۡ خِلَٰفٍ أَوۡ یُنفَوۡاْ مِنَ ٱلۡأَرۡضِۚ ذَٰلِکَ لَهُمۡ خِزۡیٞ فِی ٱلدُّنۡیَاۖ وَلَهُمۡ فِی ٱلۡأٓخِرَهِ عَذَابٌ عَظِیمٌ٣٣ إِلَّا ٱلَّذِینَ تَابُواْ مِن قَبۡلِ أَن تَقۡدِرُواْ عَلَیۡهِمۡۖ فَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِیمٞ٣۴﴾ [المائده: ۳۳-۳۴]
«سزای کسانیکه با الله و پیامبرش میجنگند، و در زمین به فساد میکوشند، فقط این است که کشته شوند، یا به دار آویخته شوند، یا دست (راست) و پای (چپ) آنها بعکس یکدیگر بریده شود، و یا از سر زمین خود تبعید گردند، این رسوایی آنها در دنیاست، و در آخرت عذاب بزرگی خواهند داشت(۳۳) مگر کسانیکه پیش ازآنکه بر آنان دست یابید، توبه کنند، پس بدانید که همانا الله آمرزندۀ مهربان است(۳۴)».
غیر از اینکه فقها دربارهی این مجازاتها اختلاف دارند، که آیا بر مبنای مخیّر بودن است یا متنوّع بودن؟ یعنی آیا امام در بین این چهار مورد مخیّر است یا اینکه هر یک بر حسب جرمش است؟([۱])
پس جمهور به این رفتهاند که حرف ﴿أَوۡ﴾ در آیه بر ترتیب احکام و توزیع آن بنابر آنچه که در جنایتها لایق آن است میباشد: پس کسی که بکشد و مال را بگیرد، کشته و به دار آویخته میشود، و کسی که تنها مال را بگیرد، دست راست و پای چپش قطع میشود، و کسی که راهها را نا امن و ترسناک میکند و نه میکشد و نه مالی میگیرد، پس در زمین تبعید میگردند، و به این شکل.
[۱]– نک: البدائع: ۷/۹۳ و المغنی: ۸/۲۸۹٫