متارکه ی میان زن و شوهر با حکم دادگاه

امری مشروع برای قادر ساختن زن برای پایان دادن به رابطه ی زناشویی است که زن در آن نمی تواند آن را خاتمه دهد، به دلیل در اختیار نداشتن حق طلاق.

متارکه ی قضائی بر دو نوع است:
۱- متارکه به معنی طلاق: متارکه بواسطه ی طلاق به عنوان طلاق بائن محسوب می شود. از جمله دلایلی که زن می تواند به خاطر آن درخواست متارکه نماید و باعث وقوع طلاق می گردد، ندادن نفقه، وجود برخی عیب ها، چه عیب های مسری که باید از آن دوری جست مانند جزام و پیسی که باقی ماند همراه فرد در این حالت با دشواری و خطر جسمی و بهداشتی توام است، یا عیب های مربوط به مسائل جنسی و خاص مرد که وی را از جماع یا انزال بازمی دارد، بدرفتاری، غیبت طولانی مرد از زنش یا حبس بلند مدت مرد که به خاطر زیاد بودن مدت حبس همسرش دچار آسیب و ناراحتی گردد، حتی اگر پول و ثروت کافی را برایش به جا گذارده باشد، می باشد. همچنین از انواع متارکه که باعث وقوع طلاق بائن می گردد: ایلاء (قسم خوردن مرد به ترک زنش، با شرایط مربوط به آن) و خلع (که شوهر زن را در برابر مالی که می دهد آزاد می نماید) است.

۲- متارکه ی به دلیل فسخ نکاح: متارکه ی بواسطه ی فسخ عقد نکاح باعث کاهش تعداد طلاق ها نمی گردد. فسخ نکاح ممکن است بدلیل پدیدار شدن موضوعی در آن باشد که مانع از استمرار آن گردد، مثلاً خیار(حق فسخ یا تنفیذ عقد بواسطه ی رسیدن به سن) بلوغ، یا آشکار شدن این موضوع که زوجین خواهر و برادر رضاعی هم بوده اند و یا اسلام آوردن یکی از دو طرف. فسخ عقد ازدواج مانند طلاق بائن به محض وقوع رابطه ی زناشویی را پایان می دهد.