الحمدلله
معنای کلمه “مله” یعنی “دین”، لذا مله ابراهیم یعنی دین ابراهیم، و از انجایکه که دین ابراهیم علیه السلام نیز دین اسلام و مسلمانی بوده است، لذا ما نیز میتوانیم به او منسوب شویم.
و خداوند در آیه ۷۸ سوره الحج این معنا را رسانده است و میفرماید:
“… هُوَ اجْتَبَاکُمْ وَمَا جَعَلَ عَلَیْکُمْ فِی الدِّینِ مِنْ حَرَجٍ مِلَّهَ أَبِیکُمْ إِبْرَاهِیمَ هُوَ سَمَّاکُمُ الْمُسْلِمِینَ مِنْ قَبْلُ وَفِی هَذَا…” (الحج : ۷۸).
«اوست که شما را» ای مسلمانان! «برگزید» برای دین خود «و در دین هیچ حرجی بر شما قرار نداد».
یعنی: هیچ دشواری و سختیای برشما قرار نداد و شریعت سهل و آسانی را برای شما به عنوان برنامه زندگیتان مشروع گردانید، آیین پدرتان ابراهیم» نیز چنین بوده است.
یعنی: دینتان را به مانند فراخی و وسعت آیین پدرتان ابراهیم علیه السلام، بر شما وسیع گردانیدیم. اما زجاج در تفسیر آن گفته است:
«از آیین پدرتان ابراهیم علیه السلام پیروی کنید». ابراهیم علیه السلام از آن روی پدر مسلمین نامیده شد که او جد محمد مصطفی صلی الله علیه و سلم است و ایشان از حیث این که سبب حیات ابدی امت خویش هستند، مانند پدری برای امتشان میباشند. یا ابراهیم علیه السلام از باب تغلیب پدر همگی مسلمانان نامیده شد بدان جهت که اکثریت اعراب از نسل ویاند. «او» یعنی: خداوند «شما را پیش از این مسلمان نام گذاشت».
درکتابهای پیشین. بهقولی مراد این است: ابراهیم علیه السلام بود که شما را پیش از اینمسلمان نامید؛ با این دعای خویش:
(و من ذریتنا امه مسلمه لک).
(و از نسل ما نیز امتی قرار ده که برای تو مسلمان باشند).
«بقره / ۱۲۸».
«و در این نیز» یعنی: در قرآن نیز، شما مسلمان نامیده شدهاید.
وصلی الله وسلم علی محمد و علی آله و اتباعه الی یوم الدین.