در عقیدهی اسلامی، اشکالی که ذهن را به حیرت و شگفتی وا دارد وجود ندارد. بنابراین، خدا را یگانه و همان کسی میداند که همهی موجودات را به تنهایی آفریده است و بازگشت همهی آنها به سوی اوست و هیچ شریکی ندارد و هیچکس نمیتواند سخنانش را تحریف کند.
اندیشهی اسلامی اندیشهی ساده و آشکاریست که هیچکس درباره آن اختلافی ندارد و هیچ عاقلی نباید دربارهی آن تردید یا اختلاف داشته باشد. در اسلام مانند اروپا طبقهای به نام «علمای دین» وجود ندارد. دین از آن همگان است که هرکس به اندازه توان طبیعی و شایستگی فکری و روحیاش از آن بهره میبرد. همهی مردم مسلماناند و هرکس به تناسب اعمالش نزد خدا جایگاهی دارد و بزرگوارترین و ارزشمندترین فرد نزد خداوند پرهیزگارترین آنهاست؛ خواه مهندس، معلم، کارگر یا صنعتگر باشد. دین مانند این شغلها، حرفه نیست. همهی عبادتها بدون وجود وساطت علمای دین انجام میشود.
اما طبیعیست که گروهی از مردم در زمینهی فقه و شریعت اسلام (به عنوان قانون اساسی جامعه) تخصص پیدا کنند. اما جایگاه شان مانند همهی قانوندانان و متخصصان قانون اساسی و مدنی در هر کشوری است که به علت داشتن این وظیفه هیچ سلطه و نفوذی بر مردم یا برتری طبقاتی بر آنها ندارند.
بلکه آنها فقط مشاوران، فقها [و حقوقدانان] جامعه و حکومت هستند و کسانی که در هر کشوری خود را هیأت عالی علمای مسلمان مینامند، در این نامگذاری خود به این نام یا غیر آن کاملاً آزادند. اما این نام یا هر نام دیگر برایشان هیچ سلطه، برتری، قدرت و نفوذی بر مردم ایجاد نمیکند و دربارهی امور مردم جز در چارچوب شرع هیچ اختیاری ندارند.
الأزهر یک دانشگاه علمی و اسلامی است. اما حق سوزاندن یا شکنجهکردن دانشمندان و سایر مردم را ندارد. حداکثر اختیاری که دارد این است که میتواند برداشت افراد جامعه را در مورد انتقاد قرار دهد یا به چالش بکشد و آرای آنها را تخطئه کند و در این امر کاملاً آزاد و مختار است. زیرا مردم نیز این حق را دارند که فهم علمای الأزهر از دین را نقد کنند و آراء و نظراتشان را اشتباه بدانند. زیرا دین در انحصار فرد یا گروهی نیست، بلکه از آن کسی است که به خوبی آن را درک و اجرا کند.
زمانی که حکومت اسلامی برپا شود، عالمان دین و روحانیون در ادارات و پستهای حکومتی، صاحب منصب نخواهند بود و در نظام حکومت تغییری به وجود نخواهد آمد، جز این که احکام و قوانین بر اساس شریعت اسلام خواهد بود.
اما امور مهندسان در اختیار خودشان، مسائل پزشکی و بهداشتی تحت نظارت و ادارهی پزشکان و امور اقتصاد کشور (به شرط این که اقتصاد اسلامی در جامعه حکومت کند) در اختیار اقتصاددانان خواهد بود. سایر امور و مسائل کشور نیز در اختیار متخصصان و کارشناسان باتجربه و دارای تحصیلات در همان زمینه قرار خواهد گرفت.
در عقیده و نظام اسلامی هیچ مانعی بر سر راه نظریات و فعالیتهای علمی و اجرای آنها در جامعه قرار ندارد و تاریخ خود گواه آشکاری بر این امر است.
در تاریخ اسلام شنیده نشده است که هیچ دانشمندی به علت کشف یک حقیقت علمی شکنجه یا سوزانده شده باشد.
تردیدی نیست که علم صحیح با باورهای فرد مسلمان مبنی بر آفرینش همهی موجودات توسط خداوند، دعوت مردم توسط اسلام به نگریستن به آسمانها و زمین و اندیشیدن دربارهی آفرینش آنها توسط خداوند برای هدایتشدن به سوی او هیچ تضاد و تعارضی نخواهد داشت.
بسیاری از دانشمندان ملحد و بیدین غربی از طریق تحقیق علمی صحیح به سوی خداوند هدایت شدهاند.