ماهیت واقعی روزه

سپاس و ستایش مخصوص پروردگاری است که فرمانروا، منزه و بی عیب و نقص است. پروردگاری که در ماه رمضان روزه را واجب کرد و بهترین کلام را در این ماه نازل فرمود.
شهادت می دهم که پروردگاری جز الله نیست، شریکی ندارد و تنها او شایسته فرمانروایی است. به ما امر فرمود که روزه بگیریم و روزهای این ماه مبارک را مغتنم بشماریم و شهادت می دهم که سرورمان محمد بنده و فرستاده او بهترین کسی بود که نماز خواند و روزه گرفت و آگاه ترین مردم نسبت به ماهیت واقعی روزه بود. درود و سلام پروردگار بر او باد که فریضه روزه و قیام شب را به بهترین وجه ممکن انجام داد و درود و سلام پروردگار بر خاندان و یارانش و کسانی باد که راه او را تا روز قیامت ادامه می دهند.

ای مسلمانان! از پروردگاری بترسید که دینی را بر شما فرستاد که بر نوح سفارش و بر محمد وحی کرده بود و نیز به ابراهیم، موسی، عیسی سفارش کرد که که دین را برپا دارند و در آن اختلاف نکنند. بر مشرکان گران آمد که از آنچه به آن دعوت شده بودند پیروی کنند. الله تعالی هر که را بخواهد بر می گزیند و هر که را بازگردد، هدایت می کند.

بدانید که دین شما با چنگ زدن به ریسمان محکم الهی برقرار می شود و خداوند شنوای داناست:[خداوند متولی و عهده دار (امور) کسانی است که ایمان آورده اند ایشان را از تاریکی ها بیرون می آورد و به سوی نور رهنمون می سازد و اما کسانی که کفر ورزیده اند طاغوت متولی و سرپرست آنهاست، آنها را از نور (فطرت) بیرون آورده و به سوی تاریکی ها می کشانند، ایشان اهل آتشند و در آن جاودانه می مانند}(بقره:۲۵۷).

پروردگار را به خاطر اینکه بر شما منت نهاد و در زمره مسلمانان قرار داد و دین شما را کامل ترین دین ها قرار داد سپاس بگویید. دینی که در گفتار کامل است و با عمل به سفارشات آن رضایت الله تعالی در آخرت کسب می گردد. در کردار متعالی است، به وسیله عمل بر کردارهای توصیه شده در این دین بر حسنات افزوده و بدی ها بخشوده می شود و درجات افزایش می یابد. نیت ها اصلاح می گردد و انجام دهنده اش وارد بهشت می شود. در تعامل کامل و متعالی است مسلمانان از دست و زبان عمل کننده به آن در امان می مانند و جان و مال مردم حفظ می شود و لغزش ها و گناهان نیز صورت نمی گیرد. دارای اخلاق متعالی است؛ زیرا اخلاق حسنه بر سنگینی ترازوی اعمال می افزاید و شخص را به بهشت وارد می کند و در بالاترین درجات آن جای می دهد. پیامبر صلى الله علیه و سلم می فرماید:”سنگین ترین چیز در ترازوی اعمال در روز قیامت اخلاق نیکوست”. هنگامی از ایشان سئوال شد بیشترین اعمالی که مردم را وارد بهشت می کنند کدام اعمال هستند، پاسخ فرمود:”تقوای الهی و اخلاق نیکو”. رسول اکرم همچنین فرموده است:”من در استراحتگاه بهشت سرور کسی هستم که با وجودی که حق با اوست جدال و ستیزه جویی را رها می سازد و در وسط بهشت سرور کسی هستم که اخلاق نیکو دارد”.

داشتن این کمال از ویژگی های این امت است. الله تعالی می فرماید:[امروز (احکام) دین شما را برای شما کامل کردم و نعمت خود را بر شما تکمیل نمودم و اسلام را به عنوان آیین خداپسند برای شما برگزیدم](مائده:۳). اهل کمال کسانی هستند که اعمال خود را تمام و کمال انجام داده اند و پروردگار خود را آن گونه عبادت کرده اند که گویی او را می بینند و حق الله تعالی را به بهترین وجه ممکن ادا کرده اند. حقوق خلق خدا را نیز تمام و کمال رعایت کرده اند که الله تعالی نیز به خاطر کامل انجام دادن اعمالشان، این اعمال را از آنها پذیرفته است و پاداش آن را چندین برابر داده است. حتی خداوند متعال آنها را دوست دارد، اعمال، احوال، دنیا و آخرتشان را بهبود بخشیده است و درهای خیر و برکت را به روی آنها گشوده و درهای شر و بدی را به رویشان بسته است و دلهای آنها را از بیماری ها و اعضای بدنشان را از سرکشی و اوقاتشان را از تلف شدن حفظ کرده است. پیامبر اسلام می فرماید:”الله کسی را که کاری انجام می دهد و تلاش می کند در آن مهارت پیدا کند، دوست دارد”.

روزه از جمله عبادتی است که باید به صورت کامل ادا شود. با به کمال رسیدن این عبادت،
شب ها و روزها تکمیل می شود و عمل فرد مبارک می گردد. روزه دار به کمال می رسد و روزه واقعی که الله تعالی آن را مقرر فرموده است تجلی می یابد. افطار در لحظه ای مجاز است که خداوند اجازه فرماید. متأسفانه مردم ماهیت واقعی روزه را درک نکرده اند و آن را تنها در امتناع کردن از مبطلات روزه از زمان طلوع خورشید تا غروب آن  جستجو می کنند که این امر در بین افراد صالح و ناصالح مشترک است. در این صورت فرقی بین روزه ما و روزه یهودیان و مسیحیان و روافض وجود ندارد. زیرا آنها نیز از خوردن و آشامیدن دوری می کنند، اما از گناهان کبیره پرهیز نمی کنند. پروردگار آسمان ها و زمین را ناظر بر اعمال خود نمی دانند از این رو کارهایشان بی فایده و بی ارزش است. برای اینکه خداوند متعال پاک و پاکیزه است و تنها اعمال پاک بری از هر گونه گناه را می پذیرد. از آن جهت مسلمانان با دیگران فرق دارند که الله تعالی خود آنها را برگزیده و انتخاب کرده است که الله هر که را بخواهد می آفریند و هر که را بخواهد بر می گزیند.

بر هر مسلمانی واجب است که بداند روزه او ماهیت معنوی و اخروی دارد؛ زیرا مسلمان تنها با وجود وجهه معنوی در روزه اش از دیگران متمایز می گردد. خداوند متعال می فرماید:[ای مردم شما را از یک مرد و یک زن آفریدیم، سپس شما را به قوم ها و تیره های مختلف تقسیم کردیم تا همدیگر را بشناسید بی گمان گرامی ترین شما در نزد خداوند متقی ترین شماست. خداوند مسلماً آگاه و باخبر است](حجرات/۱۳).

زندگی واقعی در آخرت تجلی می یابد و ثمره روزه و افزایش پاداش آن نیز با شناخت واقعی آن فریضه امکانپذیر می شود.

ماهیت واقعی روزه در چند چیز نهفته است از جمله: اظهار بندگی برای الله تعالی، که او معبودی است، کسی غیر او شایسته پرستش نیست و تنها او شایستگی عبادت را داراست و هیچ کس غیر از او از این ویژگی برخوردار نیست. روزه نشانه خضوع، فروتنی، تسلیم، فرمانبرداری و عمل به دستور الهی و پایان دادن خشم الهی است که حق الله تعالی با آن ادا می گردد. روزی پیامبر اسلام صلى الله علیه و سلم از معاذ پرسید: آیا می دانی که الله چه حقی بر گردن بندگان دارد و بندگان چه حقی بر گردن الله دارند. معاذ گفت: پاسخ دادم: الله و فرستاده او آگاه ترند. فرمود: “حق الله بر بندگان این است که او را بپرستند و برای او شریکی قایل نشوند و حق بندگان بر عهده الله تعالی این است که کسی که برای او شریکی قایل نشده است عذابش ندهد”.

شخص با عبودیت و بندگی است که به وظیفه ای که به خاطر آن خلق شده است عمل می کند. باری تعالی در این باره می فرماید:[ بگو: نماز، عبادت، و زیستن و مردن من از آن خداست که پروردگار جهانیان است، الله را هیچ شریکی نیست](انعام:۱۶۲ـ ۱۶۳). الله سبحان همچنین می فرماید:[ پروردگارت را پرستش کن تا (زمانی که) مرگ به سراغ تو می آید](حجر:۹۹). فرد از طریق عبودیت و بندگی رفتارها و گفتارهایی را انجام می دهد که الله تعالی آن را دوست دارد و رضایتش در آن نهفته است. انسان با پرستش الله تعالی افتخار بندگی او را کسب می کند که این افتخار از جانب الله نصیب ملائکه شده است. پروردگار درباره آنها فرموده است:[بلکه بندگان گرامی و محترمی هستند](انبیاء:۲۶). خداوند متعال پیامبران را هم به این درجه نایل ساخته  است که می فرماید:[ای پیامبر از بندگان ما ابراهیم و اسحاق و یعقوب سخن بگو، آنان که دارای قدرت وبینش بودند](ص:۴۵).

پیغمبر اسلام صلى الله علیه و سلم این صفت را برای خود برگزید و فرمود:” مانند مسیحیان که پسر مریم را می پرستند مرا پرستش نکنید چرا که من بنده ای بیش نیستم بنابراین مرا بنده الله و رسول او بدانید”. الله تعالی دوستداران خود را نیز به این افتخار نایل فرمود که در این باره می فرماید:[بندگان خدای رحمن کسانی هستند که آرام و بدون تکبر بر روی زمین راه می روند](فرقان:۶۳).

پروردگار متعال بندگان خود را که از این خصلت برخوردار هستند از شر شیطان حفظ کرده است. باری تعالی در قرآن کریم می فرماید:[تو بر بندگان من هیچ سیطره و سلطه ای نداری](حجر:۴۲). الله تعالی همچنین گناهان متصفین به این صفت را بخشیده است که می فرماید:[به بندگانم خبر بده که من بخشاینده مهربان هستم](حجر:۴۹).

انسان با اتصاف به بندگی الله از بندگی نفس امر کننده به بدی نجات می یابد و نفس پاک و مطمئنه را کسب می کند. بنده الله تعالی و اعمالش نیز برای او صورت می گیرد. تمام تلاش های خود را به آخرت معطوف می کند و بدین ترتیب رستگار می گردد. پروردگار متعال می فرماید:[کسی رستگار و کامیاب می شود که نفس خویشتن را (با انجام طاعات و عبادات) پاکیزه دارد و بپیراید](شمس:۹). انسان با بندگی الله تعالی از بندگی شیطان آزاد می گردد که گفته است:[به عزت و عظمت تو سوگند که همه آنان را گمراه خواهم کرد](ص:۸۲) و نیز گفته است:[سپس از پیش رو و از پشت سر و از طرف راست و از طرف چپ به سراغ ایشان می روم (تا بدانجا که) بیشتر آنان را سپاسگزار نخواهی یافت](اعراف:۱۷).

همچنین انسان از بندگی هوی و هوس که کاهنده سنگینی ترازوی اعمال است و صاحب خود را به پرتگاه گمراهی و انحراف می کشاند، نجات می یابد. الله متعال می فرماید:[ای داوود ما تو را در زمین نماینده (خود) ساخته ایم، پس در میان مردم به حق داوری کن و از هوای نفس پیروی مکن که تو را از راه خدا منحرف می سازد. بی گمان کسانی که از راه خدا منحرف می گردند عذاب سختی به خاطر فراموش کردن روز حساب و کتاب (قیامت) در پیش دارند](ص:۲۶). و نیز می فرماید:[هیچ دیده ای کسی را که هوا و هوس خود را به خدایی خود گرفته است و با وجود آگاهی خدا او را گمراه ساخته است و بر دل و گوش او مهر گذاشته است و بر چشمش پرده ای انداخته است پس چه کسی جز خدا می تواند او را راهنمایی کند؟ آیا پند نمی گیرید و بیدار نمی شوید](جاثیه:۲۳).

علاوه بر این ها انسان از بندگی شهوات که او را به سوی جهنم سوق می دهد آزاد می گردد ؛ زیرا آنها برای شهوات و شکم هایشان زندگی می کنند. الله تعالی در این باره می فرماید:[در حالی که کافران(چند روزی از نعمت های زودگذر جهان) بهره و لذت می برند و همچون چهار پایان (بی خبر و غافل از سرانجام کار) می چرخند و می خورند و آتش دوزخ جایگاه ایشان است](محمد/۱۲). خداوند متعال همچنین می فرماید:[ بعد از آنان فرزندان ناخلفی جایگزین شدند که نماز را (ترک کردند و بهره مندی از آن را) هدر دادند و بدنبال (لذایذ) و شهوات راه افتادند و (مجازات) گمراهی (خود را در دنیا و آخرت) خواهند دید.

ماهیت واقعی روزه در تقوای الهی همراه با ترس از او، عمل به قرآن، آمادگی برای روز سفر، ناخشنودی از دنیا، اطاعت از الله و عدم سرکشی از اوامر او، ذکر حق تعالی و فراموش نکردن او، سپاسگذاری الله تعالی و عدم کفر ورزیدن به او، استمرار داشتن در ذکر و یاد باری تعالی در همه حال، عمل به اوامر خداوند سبحان و و پرهیز از نواهی او نهفته است که بدین ترتیب حفاظی بین خود و عذاب الهی قرار دهد که قرآن نیز به این حقیقت اشاره کرده است:[ ای کسانی که ایمان آورده اید بر شما روزه واجب شده است همانگونه که بر کسانی که پیش از شما بوده اند واجب بوده است تا باشد که پرهیزگار شوید](بقره:۱۸۳).

الله تعالی همه انسان ها را از زمان حضرت آدم تا خاتم به تقوای الهی سفارش کرده و فرموده است:[ و ما به کسانی که پیش از شما بدیشان کتاب (آسمانی) داده ایم توصیه نموده ایم و به شما (ای مؤمنان) سفارش می کنیم که از خدا بپرهیزید](نساء:۱۳۱). و به پیامبر اسلام نیز سفارش می کند و می فرماید:[ ای پیامبر بترس! از( عذاب و خشم) الله](احزاب:۱). و به مؤمنان سفارش می کند و می فرماید:[ ای مؤمنان از خدا بترسید ( و خویشتن را با انجام خوبی ها و دوری از بدیها از عذاب او در امان دارید) و سخن حق و درست بگویید](احزاب:۷۰). به مردم نیز سفارش می فرماید:[ ای مردم از پروردگارتان بترسید](نساء:۱).

اگر روزه دار از چیزهایی که برای او حلال هستند دوری گزیند این توانایی را پیدا می کند که در طول زندگی خود از چیزهای حرام نیز دوری کند و هنگامی که در استفاده از دخانیات پرهیز می کند این امکان را می یابد که از قانون شکنی نیز بپرهیزد؛ زیرا روزه محافظی است که بنده را از انجام گناه حفظ می کند و سد راه انجام کارهای بد می شود، هر کس بدون تقوی روزه بگیرد تنها گرسنگی و تشنگی نصیبش می شود و مانند کسی است که سنت ها را ادا و واجبات را ترک می کند.

روزه در حقیقت داشتن اخلاص برای الله تعالی، پروردگار جهانیان و اقامه نماز، انجام عبادات، زندگی و مرگ برای الله تعالی است که شریکی ندارد و درخواست ثواب از خداوند متعال و تلاش کردن برای آخرت و هماهنگ ساختن ظاهر و باطن، دوری از ریا و خودنمایی و آزاد کردن خود از بندگی غیر خدا و بنده خدا شدن است. الله عز وجل می فرماید:[ در حالی که جز بدیشان دستور داده نشده است که مخلصانه و حقگرایانه خدای را بپرستیم و تنها شریعت او را آئین (خود) بدانند و نماز را چنانکه باید بخوانند و زکات را ( به تمام و کمال) بپردازند..آیین راستن و ارزشمند این است و بس..](البینه: ۵).

و نیز می فرماید:[بگو: به من فرمان داده شده است به اینکه خدا را بپرستم و پرستش را (از هر گونه شائبه؛ کفر و شرک و ریا پالوده و زدوده سازم و) خاص او کنم.](زمر:۱۱).

انسان با کمک اخلاص از نفاق و دورویی در امان می ماند. خداوند متعال در حدیث قدسی می فرماید:” هر کس برای من شریکی قائل شد او را با شریکش تنها می گذارم”.

الله تعالی تنها عمل خالصانه انسان را می پذیرد، خداوند متعال می فرماید:[ پس هر کس که خواهان دیدار خدای خویش است، باید که کار شایسته کند و در پرستش پروردگارش کسی را شریک نسازد] (کهف:۱۱۰).

انسان(بنده) با کمک اخلاص از بندگی شیطان در امان می ماند. الله تعالی در این باره می فرماید:[ گفت: به عزت و عظمت تو سوگند که همه آنان را گمراه خواهم کرد، مگر بندگان مخلص تو از ایشان را](ص:۸۲، ۸۳).

بنده با کمک اخلاص وارد بهشت می شود و از آتش دوزخ در امان می ماند. الله تعالی می فرماید:[شما (ای مشرکان کوردل) قطعا عذاب دردناک (الهی) را خواهید چشید، و جز در برابر کارهایی که می کرده اید کیفر داده نمی شوید، مگر بندگان مخلص خدا که از کیفر لغزشهایشان می گذرد و پاداش مضاعف، ده تا هفت صد برابر کردار نیکشان و گاهی افزون بر آن بدیشان عطا می فرماید، ایشان را روزی ویژه و معینی است، میوه های رنگارنگ.. و آنان مکرم و معززند](صافات:۳۸ـ ۴۲).

پروردگار متعال در حدیث قدسی نیز این واقعیت را متذکر می شود و می فرماید:” همه اعمال انسان برای اوست جز روزه که به خاطر من است و من خود به آن پاداش می دهم”. و نیز می فرماید:” برای هرعمل خوب انسان ده برابر حسنات نوشته می شود که الله تعالی تا هفتصد برابر برای آن پاداش در نظر می گیرد”. و در جای دیگر می فرماید:” جز روزه که به خاطر من است و من خود به آن پاداش می دهم”.

در روزه اخلاص به خاطر الله تجلی می یابد چون در این عبادت امکان ریا به صفر می رسد  و تنها بنده و پروردگار و بنده از آن آگاه است. باری تعالی می فرماید:”هر کس از روی ایمان و برای الله روزه بگیرد همه گناهان پیشین او بخشوده می شود”.

روزه به معنای نظارت الله بر عمل بنده است و انسان الله را ناظر بر عبادت خود می بیند؛ زیرا تنها الله از روزه روزه دار باخبر است و تنها مراقب او الله است و این نظارت الله روزه دار را از روزه خواری باز می دارد. هر کس خداوند متعال را مراقب اعمال خود بداند کارش را درست و کامل انجام می دهد. او ایمان به غیب دارد و در هر زمان و مکان و در همه حال از الله تعالی می ترسد. او با روزه گرفتن دوستی حق تعالی را کسب می کند و جزو کسانی می شود که نه ترسی برای آنهاست و نه اندوهی. روزه دار در روز با ترجیح دادن محبت الله بر محبت نفس، پروردگارش را به عنوان ناظر می پذیرد و در شب با ترک کردن خواب رضایت الهی را طلب می کند. او هنگامی که انفاق می کند یا زمانی که وقت خود را به غنیمت می شمرد نظارت الله را بر اموال خود و عمرش قبول می کند. الله تعالی اهل مراقبت را مدح و آنها را دوست خود معرفی می کند و می فرماید:[هان! بی گمان دوستان خداوند (سبحان) ترسی بر آنان از خواری در دنیا و عذاب در آخرت) نیست و ( برای از دست دادن دنیا) غمگین نمی گردند. دوستان خداوند کسانی هستند که ایمان آورده اند و تقوا پیشه کرده اند](یونس:۶۲ـ ۶۳).

رسول الله صلى الله علیه و سلم این نظارت را احسان معرفی کرده و فرموده است:” احسان آن است که الله را آن گونه عبادت کنی که گویی آن را می بینی و بدان اگر چه تو نتوانی او را ببینی ولی او تو را می بیند”.

ماهیت واقعی روزه در حفظ اعضای بدن از انجام گناه، تلف کردن وقت (عمر) غفلت، سرکشی، ملزم ساختن روزه دار به ایمان و جریان ساختن ایمان در رگهای بدن او با تنگ ساختن مجاری ورود شیطان متجلی می شود. اعضای بدن امانتی است در دست صاحبش و الله تعالی نیز به ادای امانت امر فرموده است:[ بی گمان خداوند به شما دستور می دهد که امانت ها را به صاحبان امانت برسانید](نساء:۵۸).

رسول الله صلى الله علیه و سلم نیز به ادای امانت دستور فرموده است:” امانت را به کسی که تو را امین قرار داده است، بسپار”. الله تعالی نیز مؤمنان را امانتدار معرفی می کند و می فرماید:[ و کسانی اند که در امانتداری خویش امین و در عهد خود بر سر پیمانند](المؤمنون:۸).

همه اعضای بدن شخص باید روزه دار باشند. روزه مقید به زمان نیست بلکه تا زمان مرگ ادامه دارد. روزه زبان با گفتن حرف حق یا سکوت تجلی می یابد که رسول الله صلى الله علیه و سلم می فرماید:” هر کس به الله و روز قیامت ایمان دارد حرف نیکو بگوید یا ساکت بماند”. ایشان همچنین می فرمایند:” اگر بنده ای کلمه ای از رضایت الهی بگوید الله تعالی در روز قیامت برای او رضایت الهی را میسر می سازد و اگر بنده ای کلمه ای درباره خشم الهی بگوید الله تعالی در روز دیدار خود خشم خود را برای او فراهم می کند”. نیز می فرمایند:”هر کس دروغ را ترک نمی کند و به آن عمل می کند الله تعالی نیازی ندارد که آب و غذای خود را رها سازد”.

روزه زبان با دست کشیدن از نفرین، بیهوده گویی، دروغ، غیبت، سخن چینی، مسخره کردن، بهتان و همه سخنان باطل صورت می گیرد که رسول الله در این باره فرموده است:” اگر کسی به ستیزه با او برخاست و او را ناسزا گفت، بگوید که من روزه دارم”.

روزه چشم با نگاه کردن به چیزهایی که الله تعالی آن را واجب یا مباح کرده است و چشم پوشی از چیزهایی که حرام کرده است، میسر می گردد. نگاه به نامحرم تیری از تیرهای سهمگین شیطان است و نگاه حرام زمینه زنا را فراهم می سازد و فاسد کننده قلب است؛ از این رو الله تعالی امر کرده است که نگاه هایمان را کنترل کنیم و فرموده است:[ای پیغمبر به مردان مؤمن بگو چشمان خود را فرو گیرند](نور:۳۰). و نیز می فرماید:[ و بگو به زنان مؤمنه، چشمان خود را (از نامحرمان) فرو گیرند و عورت های خویشتن را (با پوشاندن و دوری از رابطه نامشروع) مصون دارند](نور ۳۱). رسول اکرم صلى الله علیه و سلم به علی (رضى الله عنه) می فرماید:”نگاه کردن را طولانی نکن که نگاه اول مال توست، اما نگاه های بعدی دیگر از آن تو (و در کنترل تو) نیست”.

همه رویدادهای ناگوار از نگاه کردن سرچشمه می گیرد، هر کس چشمان خود را فرو گیرد الله تعالی سه پاداش: نور در قلب، لذت در طاعت و ترس شیطان از او را به او می بخشد”.

روزه گوش با شنیدن حرف حق و روی گرداندن از باطل تجلی می یابد که باری تعالی می فرماید:[بی گمان گوش و چشم و دل درباره همه آنها پرسیده می شود](اسراء: ۳۶).

رسول الله صلى الله علیه و سلم درباره روزه گوش می فرماید:”الله تعالی شخصی را که گفته های من را شنید و آن را پذیرفت و فهمید، سپس آن را همان طوری که شنیده بود منتقل کرد، شادمان می کند”. ایشان همچنین بقیه اعضای بدن را از انجام گناهان منع و به انجام عبادات سفارش کرده است. رسول اکرم صلى الله علیه و سلم می فرماید:”همه انسان ها به نوعی با زنا دست به گریبان می شوند که زنای چشمان نگاه، زنای گوش ها شنیدن، زنای زبان سخن، زنای دست ستم، زنای پا راه خطا رفتن است. دل طلب می کند و هوس با آن یا موافقت می کند یا مخالفت”.

پیامبر اسلام صلى الله علیه و سلم نسبت به این واقعیت هشدار داده و فرموده است:” روزه داری به معنای خوداری از  خوردن و نوشیدن نیست بلکه روزه داری به معنای خودداری از بیهوده گویی و زشت گویی است”. ایشان همچنین فرموده است:” چه بسا روزه داری که تنها بهره او از روزه تشنگی و گرسنگی است”.

ماهیت واقعی روزه در وقت شناسی است؛ زیرا هر چقدر از آن را از دست بدهیم دیگر تکرار نمی شود و به سرعت سپری می گردد. ارزش وقت از طلا و نقره نیز بیشتر است؛ از این رو روزها با روزه و شب ها با شب زنده داری و مجالس با قرآن و ذکر و دعا و طلب آمرزش حفظ می گردد. ما با درک ارزش وقت دوران طلایی را تا روز قیامت می سازیم و باید آن را غنیمت بشماریم تا در زمان مرگ پشیمان نشویم. الله تعالی می فرماید:{به درگاه خدا برگردید و تسلیم فرمان او شویم و ازتعالیم وی پیروی کنید) تا روز قیامت کسی نگوید: دردا وحسرتا! چه کوتاهی ها که در حق (طاعت وعبادت) خدا کرده ام}(زمر:۵۶)

رسول اکرم صلى الله علیه و سلم می فرماید:”پنج چیز را پیش از پنچ چیز مغتنم بدان، زندگی را پیش از مرگ، جوانی را قبل از پیری، سلامتی را پیش از بیماری، بی نیازی را قبل از فقر و اوقات فراغت را پیش از مشغولیت خود”.

ماهیت واقعی روزه در تعظیم الله تعالی کما اینکه خود شایسته آن است، متجلی می شود؛ زیرا که او نعمت هدایت اسلام را به ما عطا فرمود که از بزرگ ترین نعمت ها به شما می رود و ما را به وسیله این هدایت با پیامبران، راستگویان، شهیدان و صالحان همراه ساخت. هر کسی که شکرگزار این نعمت باشد الله تعالی وعده داده است که نعمت بیشتر و رضایت خود را نصیب او می گرداند از این رو می فرماید:{و خدا را براینکه شما را ( به احکام دین که سعادتتان در آن است) هدایت کرده است، بزرگ دارد و تا اینکه (از همه نعمت های او) سپاسگزاری کنید}(بقره:۱۸۵).

روزه امت اسلام را وحدت می بخشد و آنها را به همکاری و همبستگی رهنمود می سازد، از آنجایی که آنها با هم برادرند و همچون یک جسم واحد و ساختمان استوار محسوب می شوند. با هم در زمان معین روزه می گیرند و در زمان معین افطار می کنند. الله واحد را می خواانند و از یک پیامبر و یک دین (مشترک) پیروی می کنند.

و صلی الله علی نبینا محمد علی آله و صحبه و سلم.

مترجم: ام طه ناوی