هرکس قرآن کریم را با اندیشه و تدبر تلاوت کند، بدون شک در خواهد یافت،
تا چه حد خداوند سبحان در بارهی شبزندهداری تأکید و تشویق فراوان کرده است. خداوند چنان از شبزندهداران تعریف و تمجید بزرگوارانه میکند
که هر انسان مسلمانی آرزو میکند که از آن گروه باشد،
به عنوان مثال از شبزندهداران به عنوان اهل تقوا و احسان یاد میکند و میفرماید:
{وَعُیُونٍ ١۵ ءَاخِذِینَ مَآ ءَاتَىٰهُمۡ رَبُّهُمۡۚ إِنَّهُمۡ کَانُواْ قَبۡلَ ذَٰلِکَ مُحۡسِنِینَ ١۶
کَانُواْ قَلِیلٗا مِّنَ ٱلَّیۡلِ مَا یَهۡجَعُونَ ١٧} الذاریات: ۱۵ – ۱۸.
بدین ترتیب، قیام و شبزندهداران نشان پارسایی و نیکوکاری آنان است.
گاهی هم از آنان به عنوان متفکران
و اندیشهورزان در بارهی حالات آخرت نام برده میشود؛
در جای دیگر به عنوان اهل دانش و علم یاد میشوند؛
گاهی هم به عنوان اهل رجا و خوف،
زمانی نیز به عنوان خردمندان و صاحبان عقل یاد میشوند.
خداوند متعال نیز در یک آیه تمامی این صفات ارزشمند را به این صورت فرموده است:
{أَمَّنۡ هُوَ قَٰنِتٌ ءَانَآءَ ٱلَّیۡلِ سَاجِدٗا وَقَآیِٔمٗا یَحۡذَرُ ٱلۡأٓخِرَهَ وَیَرۡجُواْ رَحۡمَهَ رَبِّهِۦۗ قُلۡ هَلۡ یَسۡتَوِی ٱلَّذِینَ یَعۡلَمُونَ وَٱلَّذِینَ لَا یَعۡلَمُونَۗ إِنَّمَا یَتَذَکَّرُ أُوْلُواْ ٱلۡأَلۡبَٰبِ} الزمر: ٩.
به همین سبب خداوند سبحان در این آیه و آیات دیگر، بر شبزندهداری تشویق و تأکید فراوان کرده است.
چون این عمل پربرکت دارای چنان فواید بیشمار و آثار پایدار و عمیقی است که پیشوای پیامبران و امام پارسایان، رسول اکرم صلى الله علیه
و آله و سلم ، آن را درک کرده
و جهت تحصیل خیرات و برکات آن کمر همت بسته و آستینهای جدیت را بالا زده و آنچنان برآن مداومت و مواظبت کرده است
که پاهای مبارکش
در اثر طول قیام، متورم میشده است.
از این روی است که خداوند منان در بدو دعوت اسلامی، رسول الله صلى الله علیه و آله و سلم و صحابهی کرام رضی الله عنهم را به احیا و شبزندهداری امر میکند، تا هستههای اولیهی دعوت اسلام قوی و سرشار از معنویت شود.
چنانچه میفرماید:
{یَٰأَیُّهَا ٱلۡمُزَّمِّلُ ١}.
ای جامه به خود پیچیده.
{قُمِ ٱلَّیۡلَ إِلَّا قَلِیلٗا ٢}.
شب را به جز اندکی بیدار بمان.
{نِّصۡفَهُۥٓ أَوِ ٱنقُصۡ مِنۡهُ قَلِیلًا ٣}.
نیمی از شب یا کمی بیشتر را.
{أَوۡ زِدۡ عَلَیۡهِ وَرَتِّلِ ٱلۡقُرۡءَانَ تَرۡتِیلًا ۴}.
درحالی که قران را با ترتیل
میخوانی قیام کن و بیدار باش
(المزمل: ۱ – ۴).