فقهای هفتگانه مدینه منوره:
در مدینهی منوره، علم و دانش و فرزانگی به هفت نفر، منتهی میگردد که عبارتند از:
- سعید بن مسیب بن أبی وهب (متوفی ۹۴ هـ): وی یکی از طلایه داران و پیشگامان پیشتازِ عرصهی حدیث و فقه و زهد و تقوا بود.[۱]
- عروه بن زبیر بن عوام: وی فقیهی وارسته و مؤثق، و عالمی شهیر و توانمنداست که درهیچ یک از فتنههای «جمل» و«صفین» وغیره وارد نشد، و خویشتن را از این معرکهها بدور داشت، ایشان مدینهی منوره را به مقصد بصره، و آنجا را نیز به مقصد مصر ترک کرد و در مصر ازدواج کرد و به مدت هفت سال نیز در همانجا سکنی گزید و سرانجام از مصر به مدینه آمد و به سال ۹۳ هـ در همانجا درگذشت و چهره در نقاب خاک کشید.[۲]
- «عبیدالله بن عبدالله بن عتبه بن مسعود هذلی»: مفتی مدینه، و مربّی و معلّم «عمر بن عبدالعزیز». وی به سال ۹۸ هـ در حالی که نور چشمانش را از دست داده بود در گذشت.[۳]
- «ابوبکر بن عبدالرحمن بن حارث بن هشام بن مغیره»: وی به جهت کثرت نماز و نیایش، و جایگاه و ارزش والای خویش به «راهب قریش»، مشهور و معروف بود و در اواخر عمر، از ناحیهی چشم کور شد و سرانجام در سال ۹۴ هـ در مدینهی منوره درگذشت.[۴]
- «خارجه بن زید بن ثابت بن ضحاک انصاری»: وی محدثی مؤثق و مورد اعتبار است که به روایت حدیث، زیاد مشغول بود و سرانجام در مدینهی منوره به سال ۹۹ هـ درگذشت.[۵]
- سلیمان بن یسار هلالی مدنی، و مولای[۶] میمونه بنت حارث (همسر گرامی پیامبر صلی الله علیه وسلم). وی فقیهی مؤثق، و عالمی فاضل و گرانقدر بود و در خلافت«یزید بن عبدالملک» به سال ۱۰۷ هـ درگذشت.[۷]
- «قاسم بن محمد بن ابی بکر الصدیق»: ایشان فقیهی ثقه و عالمی با تقوا و خداترس بود که به سال ۱۰۷ هـ درگذشت.[۸]
[۱]– الاعلام (۳/۱۰۲)
[۲]– تذکره الحفاظ ( ۱/۶۲ ) و الأ علام ( ۴/۲۲۶ )
[۳]– البدایه و النهایه (۹/۱۸۵)
[۴]– البدایه و النهایه (۹/۱۲۳)
[۵]– همان (۹/۱۹۴) و الأعلام (۲/۲۹۳)
[۶]– غلام آزاد شدهی ام المؤمنین میمونه بنت حارث
[۷]– البدایه و النهایه (۹/۲۵۰) و الاعلام (۳/۱۳۸)
[۸]– همان (۹/۲۵۰) و الاعلام (۳/۱۸۱)