فضیلت دوام یاد الله در امور آخرت

الله متعال می‌فرماید: ﴿یَٰٓأَیُّهَا ٱلَّذِینَ ءَامَنُواْ ٱذۡکُرُواْ ٱللَّهَ ذِکۡرٗا کَثِیرٗا۴١ وَسَبِّحُوهُ بُکۡرَهٗ وَأَصِیلًا۴٢ هُوَ ٱلَّذِی یُصَلِّی عَلَیۡکُمۡ وَمَلَٰٓئِکَتُهُۥ لِیُخۡرِجَکُم مِّنَ ٱلظُّلُمَٰتِ إِلَى ٱلنُّورِۚ وَکَانَ بِٱلۡمُؤۡمِنِینَ رَحِیمٗا۴٣ تَحِیَّتُهُمۡ یَوۡمَ یَلۡقَوۡنَهُۥ سَلَٰمٞۚ وَأَعَدَّ لَهُمۡ أَجۡرٗا کَرِیمٗا۴۴﴾ [الأحزاب: ۴۱-۴۴].

«ای کسانی که ایمان آورده‌اید، الله را بسیار یاد کنید و بامداد و شامگاه او را به پاکی بستایید. اوست که بر شما درود [و رحمت] می‌فرستد و فرشتگانش [نیز دعایتان می‌کنند] تا شما را از تاریکی‌ها به سوی نور بیرون آورد و [الله] همواره نسبت به مؤمنان مهربان است. روزی ‌که با او دیدار می‌کنند، درودشان «سلام» است و [الله] پاداشی ارجمند برایشان فراهم ساخته است».

عَنْ حَنْظَلَهَ الْأُسَیِّدِیِّ قَالَ: – وَکَانَ مِنْ کُتَّابِ رَسُولِ اللهِ صلی الله علیه وسلم – قَالَ: لَقِیَنِی أَبُو بَکْرٍ، فَقَالَ: کَیْفَ أَنْتَ؟ یَا حَنْظَلَهُ قَالَ: قُلْتُ: نَافَقَ حَنْظَلَهُ، قَالَ: سُبْحَانَ اللهِ مَا تَقُولُ؟ قَالَ: قُلْتُ: نَکُونُ عِنْدَ رَسُولِ اللهِ صلی الله علیه وسلم، یُذَکِّرُنَا بِالنَّارِ وَالْجَنَّهِ، حَتَّى کَأَنَّا رَأْیُ عَیْنٍ، فَإِذَا خَرَجْنَا مِنْ عِنْدِ رَسُولِ اللهِ صلی الله علیه وسلم، عَافَسْنَا الْأَزْوَاجَ وَالْأَوْلَادَ وَالضَّیْعَاتِ، فَنَسِینَا کَثِیرًا، قَالَ أَبُو بَکْرٍ: فَوَاللهِ إِنَّا لَنَلْقَى مِثْلَ هَذَا، فَانْطَلَقْتُ أَنَا وَأَبُو بَکْرٍ، حَتَّى دَخَلْنَا عَلَى رَسُولِ اللهِ صلی الله علیه وسلم، قُلْتُ: نَافَقَ حَنْظَلَهُ، یَا رَسُولَ اللهِ فَقَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه وسلم «وَمَا ذَاکَ؟» قُلْتُ: یَا رَسُولَ اللهِ نَکُونُ عِنْدَکَ، تُذَکِّرُنَا بِالنَّارِ وَالْجَنَّهِ، حَتَّى کَأَنَّا رَأْیُ عَیْنٍ، فَإِذَا خَرَجْنَا مِنْ عِنْدِکَ، عَافَسْنَا الْأَزْوَاجَ وَالْأَوْلَادَ وَالضَّیْعَاتِ، نَسِینَا کَثِیرًا فَقَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه وسلم: «وَالَّذِی نَفْسِی بِیَدِهِ إِنْ لَوْ تَدُومُونَ عَلَى مَا تَکُونُونَ عِنْدِی، وَفِی الذِّکْرِ، لَصَافَحَتْکُمُ الْمَلَائِکَهُ عَلَى فُرُشِکُمْ وَفِی طُرُقِکُمْ، وَلَکِنْ یَا حَنْظَلَهُ سَاعَهً وَسَاعَهً» ثَلَاثَ مَرَّاتٍ.^[۱]

از حنظله اسیدی که از کاتبان پیامبر صلی الله علیه وسلم بود روایت شده است که گفت: ابوبکر س با من ملاقات کرد و فرمود: ای حنظله! حالت چطور است؟ من جواب دادم: حنظله منافق شده است. گفت: سبحان الله! چه می‌گویی؟ گفتم: هنگامی که ما نزد رسول الله صلی الله علیه وسلم هستیم و پیامبر صلی الله علیه وسلم از دوزخ و بهشت صحبت می‌نماید، گویا آن‌ها را با چشم سر، مشاهده می‌کنیم. اما هنگامی‌که از نزد رسول الله صلی الله علیه وسلم بیرون می‌رویم، به کارهای همسران، فرزندان و سایر امور زندگی می‌پردازیم و بسیاری از سخنان پیامبر را فراموش می‌کنیم. ابوبکر گفت: سوگند به الله متعال که این حالت به ما هم دست می‌دهد. آنگاه من و او نزد رسول الله صلی الله علیه وسلم رفتیم و من گفتم: ای رسول الله! حنظله دچار نفاق شده است. رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: “موضوع چیست”؟ گفتم: ای رسول الله! هنگامی‌که نزد شما هستیم و شما دوزخ و بهشت را برای ما یادآوری می‌نمایید، گویا آن‌ها را با چشم سر، مشاهده می‌کنیم. اما هنگامی‌که از نزد شما بیرون می‌رویم، به کارهای همسران، فرزندان و سایر امور زندگی می‌پردازیم و بسیاری از سخنان شما را فراموش می‌کنیم. رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «سوگند به کسی که جانم در دست اوست، اگر همیشه، همان حالتی را داشته باشید که نزد من دارید و به یاد الله متعال باشید، فرشتگان در خانه‌ها و سرِ راه‌هایتان با شما مصافحه خواهند کرد؛ ولی ای حنظله! هر لحظه، برای یک کار است». و این جمله را سه بار، تکرار نمود.

[۱]– صحیح مسلم حدیث شماره ۲۷۵۰