عن أَبی أُمامَهَ رضی اللَّه عنهُ قال: سمِعتُ رسولَ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَیْهِ وسَلَّم یقول:
« اقْرَؤُا القُرْآنَ فإِنَّهُ یَأْتی یَوْم القیامهِ شَفِیعاً لأصْحابِهِ » رواه مسلم.
از ابو امامه رضی الله عنه روایت شده که گفت:
از رسول الله صلی الله علیه وسلم شنیدم که می فرمود: قرآن را تلاوت کنید، زیرا قرآن در روز قیامت آمده و برای یارانش شفاعت می کند.
وعَن النَّوَّاسِ بنِ سَمعانَ رضیَ اللَّه عنهُ قال: سمِعتُ رسول اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَیْهِ وسَلَّم یقول:
«یُؤْتى یوْمَ القِیامهِ بالْقُرْآنِ وَأَهْلِهِ الذِین کانُوا یعْمَلُونَ بِهِ فی الدُّنیَا تَقدُمهُ سوره البقَرَهِ وَآل عِمرَان، تحَاجَّانِ عَنْ صاحِبِهِمَا » رواه مسلم.
از نواس بن سمعان رضی الله عنه روایت شده که گفت:
از رسول الله صلی الله علیه وسلم شنیدم که می فرمود: در روز قیامت قرآن و اهلش و کسانیکه در دنیا به آن عمل می کردند، آورده می شوند که در پیشاپیش شان سورهء بقره و آل عمران قرار داشته و از سوی صاحب خویش مجادله می کنند.
وعن عثمانَ بن عفانَ رضیَ اللَّه عنهُ قال: قالَ رسولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَیْهِ وسَلَّم: « خَیرکُم مَنْ تَعَلَّمَ القُرْآنَ وَعلَّمهُ رواه البخاری.
از عثمان بن عفان رضی الله عنه روایت شده که:
رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: بهترین شما کسیست که قرآن را آموخته و آن را تعلیم دهد.
وعن عائشه رضی اللَّه عنها قالت: قال رسولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَیْهِ وسَلَّم:
« الَّذِی یَقرَأُ القُرْآنَ وَهُو ماهِرٌ بِهِ معَ السَّفَرهِ الکرَامِ البررَه، والذی یقرَأُ القُرْآنَ ویتَتَعْتَعُ فِیهِ وَهُو علیهِ شَاقٌّ له أجْران » متفقٌ علیه.
از عائشه رضی الله عنها روایت شده که:
رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: کسیکه قرآن را می خواند در حالیکه بدان مهارت دارد، همراه با فرشتهء (سفیر بسوی رسل علیهم السلام) بزرگوار، فرمانبردار است و آنکه قرآن می خواند و در خواندن آن تکلیف بر او وارد شده و بر او سخت است برای او دو مزد است.
وعن أَبی موسى الأشْعریِّ رضی اللَّه عنهُ قال: قال رسولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَیْهِ وسَلَّم:
« مثَلُ المؤمنِ الَّذِی یقْرَأُ القرآنَ مثلُ الأُتْرُجَّه: ریحهَا طَیِّبٌ وطَعمُهَا حلْو، ومثَلُ المؤمنِ الَّذی لا یَقْرَأُ القُرْآنَ کَمثَلِ التَّمره: لا رِیح لهَا وطعْمُهَا حلْو، ومثَلُ المُنَافِق الذی یَقْرَأُ القرْآنَ کَمثَلِ الرِّیحانَه: رِیحها طَیّبٌ وطَعْمُهَا مر، ومَثَلُ المُنَافِقِ الذی لا یَقْرَأُ القرآنَ کَمَثلِ الحَنْظَلَه: لَیْسَ لَها رِیحٌ وَطَعمُهَا مُرٌّ »
متفقٌ علیه.
از ابو موسی اشعری رضی الله عنه روایت شده که:
رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: مؤمنی که قرآن را تلاوت می کند، مانند ترنجی است که بوی آن خوش است و طعم آن نیز شیرین. مؤمنی که قرآن را تلاوت نمی کند، مانند خرما است که بویی ندارد، ولی طعم آن شیرین است و منافقی که قرآن را تلاوت می کند، مانند ریحان است که بوی آن خوش است، ولی طعم و مزهء آن تلخ است. منافقی که قرآن را تلاوت نمی کند، مانند حنظل است که بویی ندارد و طعم آن هم تلخ است.
وعن عمرَ بن الخطابِ رضی اللَّه عنهُ أَنَّ النَّبِیَّ صَلّى اللهُ عَلَیْهِ وسَلَّم قال:
« إِنَّ اللَّه یرفَعُ بِهذَا الکتاب أَقواماً ویضَعُ بِهِ آخَرین » رواه مسلم.
از عمر بن خطاب رضی الله عنه روایت است که:
پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: خداوند به وسیلهء این کتاب (قرآن) مردمانی را بالا می برد (آنانیکه بدان ایمان آورده و عمل می کنند) و عدهء دیگر را بدان پست می کند (کسانی که بدان ایمان ندارند و یا به آن عمل نمی کنند).
وعنِ ابن عمر رضی اللَّه عنهما عن النَّبِیِّ صَلّى اللهُ عَلَیْهِ وسَلَّم قال:
« لا حَسَدَ إلاُّ فی اثنَتَیْن: رجُلٌ آتَاهُ اللَّه القُرآن، فهوَ یقومُ بِهِ آناءَ اللَّیلِ وآنَاءَ النَّهَار، وَرجُلٌ آتَاهُ اللَّه مالا، فهُو یُنْفِقهُ آنَاءَ اللَّیْلِ وَآنَاءَ النهارِ »
متفقٌ علیه.
از ابن عمر رضی الله عنهما روایت است که:
پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: غبطه ای جز در دو چیز نیست، مردی که خداوند برایش قرآن را داده است (یعنی حفظش را بر او آسان نموده)، پس او به آن در همهء لحظات شب و روز عمل می کند و مردیکه خدا به او مالی داده و او آن را در همهء لحظات شب و روز خرج و مصرف می کند.
وعنِ البُراء بنِ عَازِبٍ رضیَ اللَّه عَنهما قال: کَانَ رَجلٌ یَقْرَأُ سورهَ الکَهْف، وَعِنْدَه فَرسٌ مَربوطٌ بِشَطَنَیْنِ فَتَغَشَّته سَحَابَهٌ فَجَعَلَت تَدنو، وجعلَ فَرسُه ینْفِر مِنها. فَلَمَّا أَصبح أَتَى النَّبِیَّ صَلّى اللهُ عَلَیْهِ وسَلَّم. فَذَکَرَ له ذلکَ فقال:
« تِلکَ السَّکِینَهُ تَنَزَّلتْ للقُرآنِ » متفقٌ علیه.
از براء بن عازب رضی الله عنهما روایت شده که گفت:
مردی بود که سورهء کهف را می خواند (وی اسید بن حضیر بود) و در کنارش اسبی بود که به دو طناب بسته بود و ابری بر سرش آمده و شروع به نزدیک شدن نمود که اسبش از آن هراس نمود. چون صبح نمود خدمت پیامبر صلی الله علیه وسلم آمده و این موضوع را به او گفت. آنحضرت صلی الله علیه وسلم فرمود: آن آرامش است که بواسطهء قرآن فرو آمده بود.
وعن ابن مسعودٍ رضیَ اللَّه عنهُ قال: قال رسولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَیْهِ وسَلَّم: منْ قرأَ حرْفاً مِنْ کتاب اللَّهِ فلَهُ حسنَه، والحسنَهُ بِعشرِ أَمثَالِهَا لا أَقول: الم حَرف، وَلکِن: أَلِفٌ حرْفٌ، ولامٌ حرْف، ومِیَمٌ حرْفٌ »
رواه الترمذی وقال: حدیث حسن صحیح.
از ابن مسعود رضی الله عنه روایت است که:
رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: کسیکه یک حرف از کتاب خدا را بخواند، بر او یک نیکی است و نیکی به ده چند آن، نمی گویم که الم یک حرف است، بلکه الف یک حرف است و لام یک حرف و میم یک حرف.
وعنِ ابنِ عباسٍ رضیَ اللَّه عنهما قال: قال رسولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَیْهِ وسَلَّم: «إنَّ الَّذی لَیس فی جَوْفِهِ شَیْءٌ مِنَ القُرآنِ کالبیتِ الخَرِبِ »
رواه الترمذی وقال: حدیث حسن صحیح .
ابن عباس رضی الله عنهما روایت می کند که:
رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: آنکه در دلش چیزی از قرآن نیست، مانند خانه ای ویران است.
وعن عبدِ اللَّهِ بنِ عَمْرو بن العاصِ رضی اللَّه عَنهما عنِ النبیِّ صَلّى اللهُ عَلَیْهِ وسَلَّم قال: « یُقَالُ لِصاحبِ الْقُرَآن: اقْرأْ وَارْتَقِ وَرَتِّلْ کَما کُنْتَ تُرَتِّلُ فی الدُّنْیَا، فَإنَّ منْزِلَتَکَ عِنْد آخِرِ آیهٍ تَقْرَؤُهَا »
رواه أبو داود، والترْمذی وقال: حدیث حسن صحیح.
از عبد الله بن عمرو بن عاص رضی الله عنهما روایت شده که:
پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: برای صاحب قرآن گفته می شود، بخوان و به پله های بهشت بالا رو و تلاوت کن، چنانچه در دنیا تلاوت می کردی، زیرا مقام تو در نزد آخرین آیه ای است که آن را می خوانی.