فرهنگ بکار گیری و استفاده از أبزار و إمکانات و إختراعات جدید ( به عنوان مثال : تلگرام )

بسم الله الرحمن الرحیم

الله متعال ، با هدایت و راهنمایی بشریت به کشف بسیاری از سنن و قوانینی که در خلقت کائنات حاکم گردانیده ، و با توفیق انسان برای بکار گیری این سنن و قوانین در ساخت و اختراع وسائل و ابزار مورد نیاز برای رفع حاجات و تسهیل أمور حیاتش ، هر آنچه انسان در این دنیا لازم دارد تا زندگی دنیویش را هر چه سهل و آسانتر سپری نموده ، و وظیفه ی عبودیتش را هرچه بهتر بجا آورد ، را در اختیار انسان قرار داده است.

انسان در سایه ی توانایی هایی که خالقش به او عطاء نموده ، و اینکه او را مسلط بر معادن و إمکانات موجود در این دنیا گردانیده ، هر روز أبزار و وسائل جدیدی برای استفاده از آنها در رسیدن به أهداف و مقاصدش ، ساخت و اختراع مینماید.

از آنجا که خلقت انسان ، از جانب خالقش ، به گونه ایست که حامل بارهای مثبت ( استعدادات رسیدن به بلندترین مقامهای انسانی =مقام تزکیه و احسان) ، و بارهای منفی (= استعدادات تبدیل شدن به شرور ترین مخلوقات=شر البریه) را داراست ، از همین حیث ، تعامل انسان و موضع گیری اش در مقابل نعمتهای الله متعال ( که إمکانات و ابزار جدید نیز ، یکی از این نعمتهاست ) ، همواره متفاوت و گوناگون خواهد بود…

گروهی : این ابزار و إمکانات را به مانند سایر نعمتهای الله متعال ، أسبابی برای بهتر بجای آوردن عبودیت برای الله (بمعنای شاملش = زندگی بر أساس برنامه الله ) و خدمت به خلق الله ، قرار داده ، و در چهار چوب کلی و مسیر عام ، فرهنگ صحیح استفاده از نعمتهای الله ، قرار میگیرند !

و گروهی نیز : طبع شرور و صبغه ی غیر ربانی شان ، آنها را حمل بر استفاده ی نا صحیح و ناشرعی ( به أنواع گوناگونش ) از نعمتهای الله و إمکانات موجود در دنیا نموده ، و با این ابزار و إمکانات ، بیش از پیش ، در سقوط بسمت ( أسفل السافلین ) شتاب میگیرند. لذا ، از همان ابتداء ، در چهارچوب کلی و مسیر عام فرهنگ صحیح استفاده از نعمات الله تعالی ، قرار نگرفته اند!

و أما کسانی که در چهار چوب کلی و مسیر عام ، استفاده ی صحیح از این إمکانات قرار گرفته اند ، بسیاری از أوقات ، در مراحل بعدی بهره برداری از این إمکانات ، راه خطأ و اشتباه را میپیمایند!

در اینجا ، به عنوان نمونه ، استفاده از إمکانات ارتباطی و اطلاع رسانی همچون ( تلگرام ، و واتساپ و … ) را مثال میزنیم:

بسیاری ، با استفاده از این ابزار ، در راه خیر و با مقاصد نیکو ، در مسیر عام فرهنگ صحیح قرار گرفته اند ، أما ، در ادامه ی راه ، در خطأ و اشتباه افتاده اند!

ابزار و وسائلی همچون ( تلگرام ، و واتساپ و… ) ، با مهیا نمودن إمکان ارتباط جمعی و اطلاع رسانی آسان و رسانیدن دعوت و اطلاعات خیر به دیگران ، نعمت بزرگی بشمار میآید ، أما متأسفانه علاوه بر استفاده های نامشروعی که از جانب غیر متدینین ، از آن میشود، متأسفانه از جانب برخی از متدینین نیز ، استفاده های غلط و نابجایی از این إمکانات و ابزار شده است!

از بارزترین این موارد : ظهور پدیده ی ( ساخت کانال و گروههای بسیار زیاد ) شاید به اندازه ی تعداد کاربران ، یا حتی بیشتر از تعداد کاربران آن است ، کانال ها و گروههایی که کثیری از آنها از جانب أفرادی غیر خبره و نا آگاه ساخته شده ، و با ارسال مطالبی کم محتوا و تکراری ، و بسیاری از أوقات بی محتوا و بی فائده ، فضای مجازی این رسانه را کاملاً رو به اشغال و إشباع پیش میبرد!

بسیاری از أفراد ، گمان مینمایند ، بمحض اینکه ، هدف آنها در استفاده شان از این وسائل خیر است ، دیگر اگر مطالبی تکراری و یا بی محتوا – و بسیاری از أوقات عکسهایی بیفائده و… – را بر کانالهای خویش گذاشته و فضای این رسانه را إشغال نمایند ، کار جائز و صحیحی انجام داده اند ، در حالی که غافل اند از اینکه ، فضای مجازی نیز بمانند دنیای واقعی است !

هم چنان که : قد علم نمودن داعیانی غیر داعی و غیر متخصص در میان مردم ، و تشکیل جلسات دعوت و تدریس از جانب غیر مؤهلین آن، مردم را از بهره بردن از دعوت داعیان مؤهل و متخصص دین و دعوت ، سرگرم نموده و نوعی کار لغو و بی فائده ، و حتی گناه محسوب میگردد ، به همین نحو ، کثرت ایجاد گروهها و کانالهای تلگرامی و غیره ، که بسیاری از آنها ، فاقد محتوای معتبر و مفید شرعی و علمی بوده ، و أکثراً مطالبی بیفائده و فقط سرگرم کننده میباشند ، بخودی خود ، اگر معصیتی نباشد ، کاری لغو و بیهوده است که الله متعال در آیات اولیه ی سوره ی المؤمنون ، مؤمنان واقعی را از چنین کاری ، دور و مبرّا معرفی نموده است.

 لذا : از خواهران و برادران ایمانی ، عاجزانه درخواست میشود:
از ساخت کانالها و گروههایی که فقط فضای مجازی را اشغال نموده و بس ، و باعث شده تا بسیاری از کاربران این رسانه را بکلی از استفاده از این رسانه ، بیزار و دلسرد نموده و به این ترتیب ، راه رسیدن دعوت صحیح و علمی به آنها را میبندد ، جداً خودداری نمایند!!

برادران و خواهران ! استفاده از این ابزار ، دعوت بسوی دین است ، جائز نیست که هر فرد غیر مؤهل و غیر متخصصی ، خود را در این مقام قرار دهد !

اگر قصد دعوت و خیر رسانی به مردم و دیگران داریم ، لازم نیست که حتماً این کار را با ساخت انواع بیشمار کانالها و گروهها ، بنحوی که برای هر نفر ، یک کانال یا یک گروه ساخته شود ، انجام دهیم ، بلکه: اگر واقعاً طالب خیر و إحسانیم ، میتوانیم کانال های علمی و معتبر ی که موجودند را ، به دیگران معرفی نموده ، و به این ترتیب بر أساس حدیث ( راهنمای خیر ، ثواب انجام دهنده ی خیر را میبرد) ، خود را مأجور نماییم. و اگر کمبودی نیز در این کانالها احساس میشود ، برای اصلاح و تکمیل آنها به مدیران آنها مشاوره دهیم.

دعوت از راه تلگرام و واتساپ و… ، دقیقاً بمانند دعوت در فضای حقیقی است !! تصور نمایید که اگر در فضای حقیقی ، هر فرد غیر متخصص و غیر مؤهل ، بر مسند دعوت و ارشاد و تدریس و مجلسرانی و … قرار گیرد و مردمی را حول خویش جمع نماید ، آیا این خود نوعی عمل ناجایز و ناشرعی ، و نوعی دور انداختن مردم از شرکت در جلسات أهل علم حقیقی و صاحب أهلیت آن نیست؟ آیا این خود ، نوعی ( صد عن سبیل الله نیست)؟!

بسیاری از کانال ها و گروهها یی که خود را ( کانال دعوی و اسلامی ) میدانند ، فقط برای کسب کاربران بیشتر، حتی حاضر به تبادل تبلیغ مشترک ، با بسیاری از کانالها و گروههای تجاری و تزئینی و مد و لباس و … میشوند !گویی که اگر شمار کاربران موجود در کانال یا گروه خویش را – به هر قیمتی – افزایش داده ، و … ، بمجرد همین ، دیگر رضوان الله را کسب نموده اند ، و لو اینکه ، محتوای کانل ، مطالبی تکراری و بی محتوا باشد.

دعوت دینی و دعوت الی الله ، با ارزش است ، اگر أصول و ضوابط آن رعایت نگردد ، بسیاری از أوقات ، سبب بی ارزش و ساقط شدن بسیاری از مطالب مهم دینی و کلام علماء و بزرگان دین در نزد مردم میگردد. متأسفانه!! این پدیده ی دور از فرهنگ (= نفری یک کانال و یک گروه )!!! ، سبب گشته که بسیاری از مطالب دینی و آیات و أحادیث شرعی ، در نزد بسیاری از کاربران ، – پناه بر خدا – حلاوت و شیرینی اش را از دست داده ، و فقط به عنوان مسائل و أموری تفریحی و تفننی ، تلقی و دریافت شوند!

معضلات و پیامدهای بد و نامقبول این فرهنگ غلط ، بسیار بسیار است که جهت بسط و توضیح آنها ، نیاز به شرف نگری و دقت و صرف وقت بیشتری دارد.

أما گفته اند: ( عاقل را اشارتی کافیست ) ، و هرکسی که أهل تقوا و بیدار دلی است ، نصیحتی او را بس است .

لذا: بیاییم فرهنگ صحیح استفاده از نعمتهای الله متعال را آموخته و به دیگران نیز منتقل نماییم. و نکنیم کاری که ، جز وقت تلفی خویش و دیگران و سرگرم نمودن کاربران به مطالبی بی فائده و تکراری و … بهترین أوقات خویش و مردم را صرف ( أمور لغو و بیهوده ) ، یا مشغول به مفضول عن الفاضل نماییم.

الله متعال ، در تمامی أمور ، دست گیر و هادی همگی ما به الصراط المستقیم باشد. آمین.

مقاله پیشنهادی

دنیا، اینگونه آفریده شده است

روزی مارکس اویلیوس، یکی از فیلسوفان بزرگ دربار امپراطوری روم، گفت: امروز افرادی را ملاقات …