وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
۴۲۴-
امام بخاری رحمه الله در کتاب صحیح خویش بابی را آورده است که در آن از ربیع دختر معود نقل کرده است که: ” ما روزه می گرفتیم و بچه هایمان را نیز روزه می داشتیم و برای شان از پشم رنگی اسباب بازی درست می کردیم، تا هرگاه یکی از بچه ها برای غذا گریه کند آن را به او بدهیم تا وقتی که زمان افطار برسد.”
و نظر علما چنین است که: این کار واجب نیست لیکن باید کودک را بدان آموخت و برای گزاردن نماز با او سخت گرفت و بدان امر نمود: « مروا أولادکم بالصلاه و هم أبناء سبع و اضربوهم علیها و هم أبناء عشر» یعنی: “فرزندان خود را در هفت سالگی به نماز امر نموده و از ده سالگی به نماز امر نموده و آنها را بخاطر ترک نماز بزنید.”
بنابراین مادران گرامی شما در رابطه با فرزندانتان در رمضان چه نقشی دارید؟
۱- هنگام آمادگی جهت استقبال از این ماه ابراز شادمانی شما و آراستن منزل برای آنکه فرزندانتان به اهمیت این تازه وارد پی ببرند، ضروری است.
۲- در آغاز ماه رمضان نشستی را با کودکان داشته باشید(بهتر است پدر نیز حضور داشته باشد) و در آن با آنان در مورد بزرگی این ماه مبارک و اینکه دروازه های بهشت گشوده می شوند صحبت نموده و اشاره نمایید که این ماه فرصتی است برای افزودن نیکی ها و نزدیکی به خداوند متعال. سعی کنید با سطح فکر آنان و بگونه ای که درک کنند در مورد دوست داشتن خداوند و اطاعت از او گفتگو نمایید.
۳- به کمک هم دستور روزانه و شیوه ی استفاده از کل اوقات شان را تهیه نمایید. مثلا برنامه ای را طرح کنید برای کارهای پسندیده ی روزانه مانند: گفتگو و بجای آوردن واجبات. این کارها را در اوقات جدید رمضان تنظیم نمایید.
۴- برای عباداتی که قصد دارید فرزندانتان بدان عادت کنند زمان هایی را در برنامه تعیین کنید؛ به عنوان مثال نماز سر وقت، و قرائت قرآن و ذکر و نماز جماعت در مسجد، و به همین ترتیب اخلاق و رفتارهایی مانند گذشت و خودداری از دعوا و بکاربردن الفاظ نامطلوب و … به این شیوه در پایان هر روز هرکدام در مورد کارهای مثبتی که در طول روز انجام داده است و اینکه آیا اشتباهی از او سرزده است یا خیر صحبت می کنند.
۵- به آن ها بگویید که شما نیز قصد بهره بردن از ماه رمضان را دارید بنابراین لازم است آن ها در کارهای منزل کمکتان نمایند تا اینکه شما نیز بتوانید ثواب رمضان را کسب نمایید. و برای هرکدام کارهای مشخصی را که توانایی انجام آن را دارا باشند معین نمایید و از همه مهم تر مرتب نمودن اتاق، لباس ها، کتاب و دیگر وسائل شخصی می باشد.
۶- و اما روزه؛ لازم است با کودک مرحله به مرحله کار شده و هربار ساعاتی را اضافه کنید و برای هرروزی که روزه می گیرد پاداشی را در نظر بگیرید. و از اول ماه مبارک بطور کامل روزه بگیرند.
البته در رابطه با کودکانی که روزه نمی گیرند: دو چیز برایشان ضروری قراردهید: افطار و سحری. تا اینکه دعاها را شنیده و با بزرگترها در شادی آن ها شریک گردند. تفاوت میزان تحمل میان کودکان را نیز مراعات نمایید.
۷- وقت بیشتری را با دخترانتان، بویژه آن هایی که نزدیک به سن بلوغ می باشند صرف نموده و به آنان مسائل فقهی روزه را بیاموزید.
۸- پسرتان را که در مرحله ی بلوغ قرار دارد دریابید و کوشش نمایید با او با لطف و مهربانی و بر اساس اعتماد و احترام پیمان دوستی ببندید.
۹- در بوستان آموزش قرآن، قرائتی روزانه برای کودکی که زیبا می خواند تعیین نمایید و شما آن را از روی کتاب قرآن تلاوت نمایید. او به قرائت شما گوش داده و بگذارید تا جائیکه می تواند از شما پیروی نماید.
این تمرین می تواند از تکلیف قرآنی مدرسه باشد ولی بهتر است آن قسمت را برایش در کتاب قرآن (اصلی) مشخص سازید. اینکار حس کنجکاوی او را ارضا نموده و سبب گرایش او به پیروی از بزرگترهایش می گردد.
و چه بهتر که قسمت هایی از قرآن (ولو اندک) را در خلال رمضان حفظ کنند.
۱۰- کودکتان را در رمضان به بخشش عادت دهید، و اینکه بخشی از پول تو جیبی اش را برای اینکار کنار بگذارد. برایشان داستان هایی در مورد صدقه و بخشش تعریف کنید، مانند داستان (کاش کامل می بود).
۱۱- شما (به همراهی پدر خانواده) فرزندتان را برای نماز شب و نماز صبح بیدار نموده و عادت دهید. در پایبند ساختن بچه ها به نمازهای پنجگانه بکوشید.
۱۲- به دختر یا پسرتان این موضوع را بفهمانید که شایسته است همراه با روزه گرفتن برای کسب اخلاق نیکو نیز تلاش کنند.
۱۳- آیا فرزندتان را در دام تلویزیون رها می کنید؟ سعی کنید استفاده از آنرا برایش ساماندهی نمایید. به عنوان نمونه کانال (عربی)” المجد” در «نایل ست» و یا کانال فارسى “نور” در هات بیرد را به او پیشنهاد نمایید. البته شرایط و هنجارهای استفاده از کانال ها را برایشان روشن سازید.
۱۴- و دست آخر، از خداوند متعال یاری طلبیده و با دعا و نیایش به درگاهش از او قبولی روزه و نمازهای شب را بخواهید و این را که حالات ما در پایان این ماه از زمان ورود به آن بهتر گردد. انشاءالله.
ترجمه: مسعود