توطئه و قیام دستهجمعی قریش و یهود علیه مسلمانان، از مکه تا مدینه را فرا گرفته بود و تمام قبایل خود را برای حمله به مدینه آماده میکردند. قبل از همه قبایل «انمار» و «ثعلبه» این تصمیم را گرفتند.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم از جریان دسیسهچینی آنان باخبر و در دهم ماه محرم سال پنجم هجری با چهارصد نفر از اصحاب از مدینه خارج شدند و تا محل «ذات الرقاع» رفتند، ولی آنان که قبلاً مرعوب فداکاریها و جانبازیهای مسلمانان شده بودند، با شنیدن خبر ورود مسلمانان به آن منطقه پا به فرار گذاشته به کوههای اطراف پناه بردند([۱]). در ماه ربیع الاول سال پنجم هجری این خبر به مدینه رسید که در «دومه الجندل» سپاه بزرگی از کفار گرد آمده و قصد حمله به مدینه را دارند، آن حضرت صلی الله علیه و سلم با یک هزار نفر از مجاهدان اسلام برای مقابله با آنان از مدینه حرکت کردند، سپاه کفر با شنیدن این خبر پا به فرار گذاشت.
[۱]– طبقات ابن سعد /۴۳ غزوه ذات الرقاع، از صحیح بخاری معلوم میشود که غزوه ذات الرقاع بعد از خندق واقع شده، نماز خوف نیز برای اولین بار در همین غزوه خوانده شد.