غرباء

منظور از غربا دعوتگران اهل سنت در این عصر و زمان می باشد. کسانی که با وجود قوت (دلیل) در (بیان) حق و عزت، تعداد اندکی از امت اسلامی را تشکیل می دهند. چنانچه اصحاب رسول الله  صلی الله علیه و سلم در ابتدای اسلام، با وجود قوت در حق و کمال تمسک به آن اندک بودند. و بر توصیف آنان به غربت، حدیث رسول خدا دلالت می کند که فرمودند: «بَدَأَ الْإِسْلَامُ غَرِیبًا، وَسَیَعُودُ غَرِیبًا، فَطُوبَى لِلْغُرَبَاءِ»[۱] «اسلام با غربت آغاز شد و بزودی چنانکه با غربت آغاز شد، غریب خواهد شد، پس خوشا به حال غرباء». [کسانی که به خاطر پایبندی بی چون و چرا به این دین غریب شده اند.] و در روایتی آمده است: «گفتیم: ای رسول خدا، آنها چه کسانی هستند؟ فرمودند: «الَّذِینَ یُصْلِحُونَ حِینَ یُفْسِدُ النَّاسُ»: «کسانی که به هنگام فاسد شدن مردم، صالح و نیبکوکارند.» و در روایتی آمده که فرمودند: «الَّذِینَ یُصْلِحُونَ مَا أَفْسَدَ النَّاسُ»: «کسانی که آنچه مردم فاسد کرده اند، اصلاح می کنند.» چه این فساد از نوع اعتقادی باشد یا عملی یا اخلاقی؛ و در روایتی آمده که فرمودند: «الَّذِینَ یُحْیُونَ سُنَّتِی وَیُعَلِّمُونَهَا عِبَادَ اللَّهِ»: «کسانی که پس از من سنتم را زنده می کنند و آن را به بندگان خدا می آموزند.»

برخی از اهل علم بر این باورند که غربت این گروه به خاطر اندک بودن امت اسلامی نیست، بلکه غربت آنها به خاطر بازگشت بسیاری از مسلمانان از دین شان و مشغول شدن آنها به دنیا می باشد. اما این گروه در چنین شرایطی متمسک به دین بوده و بدان پایبند و در پی نصرت و یاری کتاب و سنت هستند و این صفت و این ویژگی چنانکه در میان آنهاست در گروهی دیگر دیده نمی شود؛ حدیث ثوبان به این امر اشاره دارد که می گوید: رسول خدا  صلی الله علیه و سلم فرمودند: «یُوشِکُ الْأُمَمُ أَنْ تَدَاعَى عَلَیْکُمْ کَمَا تَدَاعَى الْأَکَلَهُ إِلَى قَصْعَتِهَا»، فَقَالَ قَائِلٌ: وَمِنْ قِلَّهٍ نَحْنُ یَوْمَئِذٍ؟ قَالَ: «بَلْ أَنْتُمْ یَوْمَئِذٍ کَثِیرٌ، وَلَکِنَّکُمْ غُثَاءٌ کَغُثَاءِ السَّیْلِ، وَلَیَنْزَعَنَّ اللَّهُ مِنْ صُدُورِ عَدُوِّکُمُ الْمَهَابَهَ مِنْکُمْ، وَلَیَقْذِفَنَّ اللَّهُ فِی قُلُوبِکُمُ الْوَهْنَ»، فَقَالَ قَائِلٌ: یَا رَسُولَ اللَّهِ، وَمَا الْوَهْنُ؟ قَالَ: «حُبُّ الدُّنْیَا، وَکَرَاهِیَهُ الْمَوْتِ»[۲]: «بزودی امت های مختلف (از هر گوشه ی دنیا) چنان بر شما یورش می آورند که گرسنگان به کاسه ی غذا حمله می کنند. کسی گفت: این به خاطر اندک بودن ما در آن روز است؟ رسول خدا فرمودند: «بلکه در آن روز تعداد شما زیاد است اما همچون کف روی سیل هستید. و خداوند هیبت شما را از قلوب دشمنان یرداشته و در قلب شما وهن و سستی قرار می دهد.» کسی گفت: ای رسول خدا، وهن و سستی چیست؟ فرمودند: «دوست داشتن دنیا و ناپسند شمردن مرگ» والله اعلم.

[۱] – مسلم: ۱۴۵؛ ابن ماجه: ۳۲۲۱

[۲] – مسند احمد: ۲۲۴۵۰؛ ابو داود: ۳۷۴۵؛ و آلبانی در صحیح الجامع: ۸۱۸۳ آن را صحیح دانسته است. نگا: تعریف الخلف بمنهج السلف.