عمومیّت حساب و کسانی که مورد محاسبه قرار نمی­گیرند:

عمومیّت حساب و کسانی که مورد محاسبه قرار نمی­گیرند:

تمامی مردم محاسبه می­شوند مگر هفتادهزار نفری که پیامبر صلی الله علیه وسلم آنان را استثنا نمودند.

در صحیح بخاری و صحیح مسلم از ابن عبّاس نقل شده که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: «عُرِضَتْ عَلَیَّ الأُمَمُ»؛ «تمامی امّت­ها به من نشان­داده شدند.» و در ادامه عرض کردند: «فَنَظَرْتُ فَإِذَا سَوَادٌ کَثِیرٌ، قَالَ: هَؤُلاءِ أُمَّتُکَ وَهَؤُلاءِ سَبْعُونَ أَلْفًا قُدَّامَهُمْ لا حِسَابَ عَلَیْهِمْ وَلا عَذَابَ. قُلْتُ: وَلِمَ؟ قَالَ: کَانُوا لا یَکْتَوُونَ وَلا یَسْتَرْقُونَ وَلا یَتَطَیَّرُونَ وَعَلَى رَبِّهِمْ یَتَوَکَّلُونَ»؛

«سپس نگاه کردم و ناگهان جمعیّت زیادی را دیدم. جبرئیل gگفت: اینها امّت تو هستند و این هفتاد هزار نفر که در جلویشان هستند، هیچ گونه حساب و عذابی ندارند. پرسیدم: چرا؟ جبرئیل gپاسخ داد: چون آنان از داغ­کردن پرهیز می­کردند، درخواست رقیه نمی­نمودند، فال بد نمی­زدند و بر پروردگارشان توکّل می­کردند».

عکّاشه بن محصن برخاست و گفت: از الله تعالی بخواه که مرا از آنان قرار دهد.

رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ مِنْهُمْ»؛ «پروردگارا! عکّاشه را از آنان قرار بده».

سپس مرد دیگری بلند شد و گفت: از الله تعالی بخواه که مرا از آنان بگرداند.

پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: «سَبَقَکَ بِهَا عُکَّاشَهُ»[۱]؛ «عکّاشه در این کار از تو سبقت گرفت».

[۱]– صحیح بخاری، شمارۀ حدیث: ۶۵۴۱؛ صحیح مسلم، شمارۀ حدیث: ۲۲۰٫