عملیات قبل از بدر

خلاصه روی این جهات قبل از غزوۀ بدر، دسته‌های پنجاه نفری و یکصد نفری مجاهدین به سوی مکه اعزام می‌شدند. در ماه صفر سال دوم هجری، رسول اکرم  صلی الله علیه و سلم با گروهی از مهاجرین تا محل «ابواء» آمدند و در آنجا با قبیلۀ «بنی‌ضمره» پییمان بستند. سیره‌نویسان قبل از غزوۀ «ابواء» سه سریّه را ذکر کرده‌اند: «سریه حمزه بن عبدالمطلب»، «سریه عبیده بن حارث» و «سریه سعد بن ابی وقاص»^([۱])، ولی در هیچیک از این عملیات را تهدید خطوط بازرگانی قریش و کاروان تجارتی آن‌ها ذکر کرده‌اند، یعنی طبق تهدید حضرت سعد، هدف این بود که راه بازرگانی آن‌ها به مقصد شام بسته شود تا تحت فشار اقتصادی قرار گیرند. معاندین اسلام می‌گویند: هدف این بود که صحابه به غارتگری و چپاول اموال بپردازند، ولی این اتهام مبتنی بر جهالت و نادانی دشمنان اسلام است، زیرا اولاً این عمل در شریعت اسلام گناه سختی است و ثانیاً برخلاف واقعیت است؛ زیرا در هیچ عملیاتی مذکور نیست که صحابه مال کاروانی را غارت کرده باشند. ثالثاً اگر هدف از این سریه‌ها غارتگری و چپاول اموال می‌بود، بهترین «سوژه» برای این کار، کاروان تجاری قریش بود؛ اما هیچگاه مسلمانان با این هدف به آن تعرض نورزیدند.

[۱]– «سریه» در اصطلاح سیره‌نویسان به عملیاتی گفته می‌شود که آن حضرت گروه و یا سپاهی را به سوی دشمن و یا هدفی دیگر اعزام داشته و برای آن فرماندهی تعیین فرموده است و «غزوه» به عملیاتی اطلاق می‌شود که شخص رسول اکرم  صلی الله علیه و سلم با آن گروه و یا سپاه همراه بوده و فرماندهی عملیات را برعهده داشته است.