بیماری که نتواند در نماز جماعت شرکت کند، یا کسیکه به دفع ادرار یا مدفوع نیاز شدید داشته باشد، کسیکه بترسد همراهانش به سفر بروند و او تنها بماند، فردی که خوف ضرر و زیان به خودش یا مالش یا رفیقش داشته باشد، یا باران شدید باشد، یا گِل و لای باشد، یا باد سختی بِوَزد، یا کسیکه زیاد گرسنه است و غذا حاضر باشد، اول غذا بخورد. البته این عمل را برای خودش عادت قرار ندهد.
همچنین پزشکان، پرستاران، نگهبانان، مأموران امنیتی، آتشنشانان و دیگر کسانیکه به مصالح ضروری مسلمانان مشغول هستند، هرگاه وقت نماز فرا برسد و آنها به وظیفهیشان مشغول باشند، در همان محل کارشان نماز را با جماعت بخوانند و وقت ضرورت در روز جمعه، نماز ظهر را بگزارند.
کسیکه به بیماری معده، یا آنفلوانزا و یا وبا و اسهال شدید و امثال آنها مبتلاست، و سبب آزار مردم میشود، از مسجد و شرکت در نماز جمعه و جماعت و همانند آن منع شود، تا مردم از انتشار وبا و دیگر بیماریها در میانشان مصون بمانند و به ایشان ضرری نرسد و نیز تخفیفی بر خود بیمار باشد.
هرگاه آتشسوزی یا غرق شدنی در وقت نماز رخ دهد، جایز است که نماز را به تأخیر اندازند و با نماز بعدی جمع کنند. اگر حادثه وقت نماز صبح یا عصر یا عشا روی دهد، نماز را از اول وقتش به تأخیر اندازند و در آخر وقت بخوانند، گرچه آتشنشانان یا مأموران نجات به نوبت مشغول خدماتشان باشند. اگر ابلاغ خبر از سوی فرد مورد اعتمادی باشد و خطرآفرین باشد، جایز است که نماز را قطع کند و فوراً به طرف حادثه برود و نوبتی تا قبل از پایان وقت نماز، این فریضه را ادا کنند.