عذرهایی برای زنان که خوردن روزه را برای آنها مباح می کند کدامند؟

عذرهایی برای زنان که خوردن روزه را برای آنها مباح می کند کدامند؟

 

الحمدلله،

برای زن یک سری عذرهایی است که خوردن روزه رمضان را بر وی مباح می‌سازد و زن می‌تواند آن روزهایی را که افطار نموده است در سایر روزها روزه بگیرد.

و این عذرها عبارتند از:

۱- حیض و نفاس: در هنگام دوره عادت ماهانه و زایمان روزه گرفتن برای زن حرام است ولی قضای روزه در زمان پاکی بر وی واجب است، به دلیل حدیثی در صحیحین از عایشه رضی الله عنها روایت شده است: «کنا نؤمر بقضاء الصوم، ولا نؤمر بقضاء الصلاه». «به قضای روزه دستور داده می‌شدیم ولی به قضای نماز دستور داده نشدیم». این سخن را عایشه رضی الله عنها در جواب زنی که از وی پرسید: چرا زن در حال حیض روزه‌اش را قضا کند ولی نمازش را قضا نکند؟ عایشه رضی الله عنها با این جواب بیان کرد: که اینها از امور توقیفی هستند که باید در اینها فقط از خصوص شارع پیروی کرد.

حکمت این کار چیست؟ شیخ الإسلام ابن تیمیه در مجموع الفتاوی (۲۵/۲۵۱) گفته است: در دوره عادت ماهانه خروج خون از بدن زن مطرح است، در صورتی که اگر خون از بدن زن خارج نگردد زن می‌تواند روزه بگیرد؛ زیرا در چنین حالتی روزه‌داری زن عادلانه است. به دلیل این که خون که جوهر اصلی قدرت بدن بود و بدن انسان بدون آن ضعیف می‌گردد، از زن خارج نمی‌شود. بنابراین روزه‌داری زن در دوره عادت ماهانه که همراه با خارج شدن خون که جوهر اصلی بدن است، موجب ضعف جسم و کمبود سلول‌های لازم می‌گردد. در نتیجه روزه‌داری زن از حالت عادلانه و اعتدال بیرون می‌رود. لذا به وی دستور داده شده است که حتماً در غیر از دوره عادت ماهانه روزه بگیرد.

۲- بارداری و شیردادن: در این دو حالت روزه گرفتن گاهی برای خود زن ضرر دارد، و یا این که برای کودکش ضرر دارد، و یا این که برای هر دو ضرر دارد. در هر صورت چه زن باردار باشد و یا شیردهنده می‌تواند روزه‌اش را بشکند. آنگاه اگر تنها به قصد عدم ضرر به کودک روزه‌اش را خورده است، علاوه بر قضای آن باید در هر روز به یک مسکین بینوا یک وعده غذا دهد. ولی اگر به قصد عدم ضرر به خویشتن روزه را خورده برای او کافی است که فقط قضای روزه را بگیرد. به دلیل این که زنان باردار و شیردهنده در حکم عمومی این آیه شریفه داخل هستند: « وَعَلَی الَّذِینَ یُطِیقُونَهُ فِدْیَهٌ طَعَامُ مِسْکِینٍ».

حافظ ابن کثیر رحمه الله در تفسیرش (۱/۳۷۹) گفته است: آنچه که به این معنا ملحق می‌شود باردار و شیردهنده است، هرگاه بر وجود خویش و یا فرزندشان ترسیدند.

شیخ الإسلام ابن تیمیه رحمه الله گفته است: زن باردار اگر می‌ترسد که به جنین وی ضرر رسد، روزه نمی‌گیرد و آنگاه برای هر روزی که خورده است یک روز روزه می‌گیرد وبه یک مسکین هم یک رطل نان می‌دهد. (۲۵/۳۱۸ مجموع الفتاوی).

 

وصلی الله وسلم علی محمد و علی آله و اتباعه الی یوم الدین

برگرفته از:کتاب تنبیهات علی أحکام تختص بالمؤمنات، شیخ دکتر صالح بن فوزان