دین اسلام یک دین ابراهیمی است یعنی براساس دعای حضرت ابراهیم و استجابت خداوند ایجاد شده است، پس اصول عقاید ابراهیم علیه السلام محور عقاید اسلامی بلکه محور عقاید سایر ادیان الهی است گرچه در سایر ادیان تحریف شده است و اصل عقاید ابراهیم علیه السلام توحید و برائت از شرک و مشرکین یعنی خلوص کامل برای الله تعالی است. [النحل: ۱۲۳]، [الأنعام: ۱۶۳] نمونه این اخلاص در این کلام ابراهیم علیه السلام در قرآن که باید الگوی رفتاری و عملی مؤمنان باشد آمده است: ﴿إِنَّ صَلَاتِی وَنُسُکِی وَمَحۡیَایَ وَمَمَاتِی لِلَّهِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِینَ ١۶٢﴾ [الأنعام: ۱۶۲]. «همانا نماز من و نذر و ذبحهای من و زندگی من و مردن من برای الله پرودگار عالمیان است». یعنی همه افکار و اعمال من اعم از عبادات و اموال و حتی هلاکت و زندگی ام هر دقیقهاش برای الله تعالی وقف است و هرگز برای او، نه پیامبری نه فرشتهای شریک نیست و نه نفس و خواست خودم.
حضرت ابراهیم علیه السلام خالق و هدایت کننده خود را الله تعالی میداند [الشعراء: ۷۸]. بر عکس در زمان ما میبینیم در عمل به خالقهای غیر خدا و هدایتگرانی غیر خدا معتقد هستند و اسمهایی مثل پیر بخش، امام بخش و غیره برای بچههای خود میگذاراند و نامهای خاص الهی بر بچههای خود قرار میدهند مانند، رحمن که توجه بیشتر والدین و اداره ثبت احوال را میطلبدکه چنین اسمهایی نگذاشته ولی با پیشوند عبد بلامانع است. و هدایت همه حتی پیامبران توسط الله تعالی است پس برای هدایت نزد غیر خدا نرویم و نزد غیر او انابه و تضرع نکنیم. و حضرت ابراهیم رزاق یعنی سیر کننده و نوشاننده خود را خداوند میداند [الشعراء: ۷۹]. پس برای رزق و روزی به غیر خدا متوجه نشویم منظور ما فوق الأسباب و به صورت دعا است و خدای نکرده این امر شبهه ایجاد نکند بلکه باید در دنیا تلاش کرد و هرکس کاری انجام داد تا نیازهای انسان برآورده شود، و نمیشود یک شخص همه مایحتاج خود را به تنهایی بدست آورد و بسیار مشکل است لذا تعاون نیز لازم دارد. ابراهیم علیه السلام وقتی مریض میشود تنها شافی و شفا دهنده خود را الله تعالی میداند و به غیر او متوسل نمیشود. [الشعراء: ۸۰].
در دنیای کنونی اکثر مردم وقتی از پزشکان نا امید میشوند. «ما تحت الأسباب» به جای دعا و انابه نزد الله تعالی که خدای آنها و ابراهیم علیه السلام است به نزد غیر او دعا میکنند در حالیکه ابراهیم علیه السلام امام الأنبیاء به ما یاد میدهد که برای شفای دردهای تن و روان به خدای عالمیان متوسل شویم نه غیر او. و بالآخره تمام دعاهای ابراهیم علیه السلام به نرد انبیاء و صالحان قبل خود نیست بلکه نرد الله رب العالمین است. [الشعراء: ۸۵-۸۱].
و کسانی که غیر خدا را بخوانند نفعی به او نمیرسانند و ضرری دفع نمیکنند و آن شخص از ظالمین قرار میگیرد. [یونس: ۱۰۶].
طریق ابراهیمی طریق فرار به سوی خداست، طریق رهایی از دنیا و مافیها، طریق رهایی از خود به سوی خدا [الذاریات: ۵۰].
و در نهایت این کلام پیامبراسلام است که هیچکس را در عبادت شریک نگیریم و فقط او را بخوانیم چرا که غیر او پناه دهنده و یاری کنندهای نیست. [الجن: ۲۲-۲۰].
و مساجد که خاص الله است دیگری نباید با او در دعا خوانده شود. [الجن: ۱۸].
و خداوند انسان را در همه احوال میبیند و خواستههای او را میداند. [البلد: ۷]. و وقتی انسان دعایش را نزد غیر او عرضه میکند و از غیر او چیزی میخواهد خداوندآنرا میداند و در نامه عمل آن شخص این را فرشتگان او مینویسند. [العنکوبت: ۴۲]. و کسانی که در دعا غیر او را شریک میکنند هیچ دلیل و برهانی برای کار خویش ندارند [المؤمنون: ۱۱۷]. و ما به دلیل عقاید و افکار پدرانمان نباید تابع عقیدهای شویم، چرا که دین تقلیدی نیست و اجباری هم در دین نیست [البقره: ۲۵۶]. زیرا ممکن است پدران ما در گمراهی بوده باشند و به خاطر دین والدین تابع آنها نشویم بلکه همه عقاید را شنیده و خوب آن را تبعیت کنیم و مواظب باشیم، شاید منظور خداوند از این آیه ما باشد پس افکارمان را با قرآن تطبیق دهیم نه قرآن را با افکار خود و دلخوش به اباطیل نشویم.