طهارت (انواع آب) (۲)

۲-آب دریا: ابوهریره رضی الله عنه گوید: مردی از پیامبر سوال کرد و گفت: ای رسول خدا، ما به سفر دریا میرویم و با خود کمی آب برمیداریم، اگر با آن وضو بگیریم، تشنه میمانیم، آیا با آب دریا وضو بگیریم؟ پیامبرصلی الله علیه وسلم گفت: (هو الطهور ماؤه، الحل میتته).
«آب دریا پاک و پاککننده است و مردار دریا حلال است».
پیامبرصلی الله علیه وسلم در جواب نگفت: «نعم، آری، تا حکم با علت آن همراه باشد که پاکی آنست و حکم دیگری را که از آن سوال نکرده بود بدان افزود که عبارت است از حلال بودن مردار دریا، و این شیوه زیباترین شیوه فتوی است».

پنج نفر از اصحاب حدیث این روایت را نقل کرده اند. و ترمذی گفته است: این حدیث «حسن» و «صحیح» است، و از محمد پسر اسماعیل بخاری درباره ی این حدیث پرسیدم، گفت: حدیثی استصحیح.

۳- آب زمزم: زیرا علی رضی الله عنه روایت کرده است: «أن رسول الله صلی الله علیه وسلم دعا بسجل من
ماء زمزم فشرب منه وتوضأ». پیامبرصلی الله علیه وسلم سطلی از آب زمزم خواست، و از آن نوشید و وضو گرفت. بروایت امام احمد.

۴- آبی که بسبب زیاد ماندن یا بسبب محلش یا با آمیختن به چیزی که غالباً، از آن جدا نیست مانند خزه و علف هرزه و برگ درختان، تغییر کرده باشد، باتفاق نظر علماء، آب مطلق شامل این نوع آب نیز میشود.

و این بدان علت است که بطور کلی آنچه را که بدان آب گویند، بدون قید دیگری پیش یا بدنبال آن بیاورند، آب مطلق است، و در
نتیجه پاک و پاککننده است و میتوان بدان طهارت کرد، خداوند میفرمایند: و آب برای غسل یا وضو نیافتید با خاک پاک تیمم کنید …مائده ۶.

ب -آب مستعمل: آبی که از بدن وضو گیرنده و غسل کننده، جدا میشود، آنهم حکم آب مطلق دارد.

زیرا در اصل پاک و پاک کننده بوده است و دلیلی نیست که آن حکم را از آن سلب کنیم و رُبَیع دختر َمعوذ در بیان کیفیت وضوی پیامبرصلی الله علیه وسلم گوید: «ومسح رأسه بما بقی من وضوء فی یدیه».

«پیامبر سر خود را با آبی که دستها را با آن شسته بود مسح کرد».بروایت امام احمد و ابوداود.

لیکن ابوداود چنین نقل کرده است: «أن رسول االله صلی الله علیه وسلم مسح رأسه من فضل ماءکان بیده».
«پیامبرصلی الله علیه وسلم سر خود را با آبی که بر روی دستهایش مانده بود مسح کرد».

و از ابوهریره وضی الله عنه روایت شده است: «که در یکی از راههای شهر مدینه با پیامبرصلی الله علیه وسلم روبرو شد، چون جنب بود خود را کنار کشید و رفت و غسل کرد و آنگاه باز آمد، پیامبرصلی الله علیه وسلم پرسید: کجا بودی ای ابوهریره؟ او در پاسخ گفت: جنب بودم و دوست نداشتم، در حالیکه پاک نیستم، با تو بنشینم. آن وقت پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: «سبحان الله إن المؤمن لا ینجس».
«منزه است خدای بزرگ بیگمان مومن نجس نمیشود». بروایت همه محدثین. این حدیث میرساند که اگر مومن نجس نباشد پس دلیلی نیست بر اینکه اگر آب با بدن او تماس پیدا کرد، پاکی و پاک کنندگی خود را، از دست بدهد زیرا، چیز پاکی با چیز پاک دیگری، تماس پیدا کرده و آنهم تاثیری ندارد.

ابن المنذر گفته است که: از علی و ابن عمر و ابوامامه و عطاء و حسن و مکحول و نخعی روایت شده است که گفته اند: اگر کسی در وقت وضو، مسح سر را فراموش کرد و بعداً یادش آمد و دید که هنوز بر ریشش اثر آب هست، کافی است با آن، سر خود را مسح کند.
ابن المنذر گوید: این مطلب میرساند که آنان آب مستعمل را پاک کننده میدانستند، و من نیز بدان فتوی میدهم.
و این رای، در یکی از روایات، از امام مالک و امام شافعی هم، نقل شده است و
ابن حزم آن را به سفیان ثوری و ابوثور و همه پیروان «ظاهریه» نسبت داده است.

مقاله پیشنهادی

خیار(داشتن اختیار در معامله)

حکمت مشروعیت داشتن اختیار در معامله داشتن حق اختیار در معامله از محاسن اسلام است؛ …