۱- خداوند متعال جهان را برای عبادت آفرید و پیامبران را فرستاد تا مردم را به توحید دعوت کنند، و قرآن کریم را میبینیم که در سورههای متعدد ضرر شرک را بر فرد و اجتماع بیان میکند که هلاک در دنیا و جاویدانی در آتش آخرت باشد.
۲- پیامبران همگی در ابتدا مردم را به توحید دعوت میکردند.
خداوند متعال میفرماید: ﴿وَمَآ أَرۡسَلۡنَا مِن قَبۡلِکَ مِن رَّسُولٍ إِلَّا نُوحِیٓ إِلَیۡهِ أَنَّهُۥ لَآ إِلَٰهَ إِلَّآ أَنَا۠ فَٱعۡبُدُونِ ٢۵﴾ [الأنبیاء: ۲۵]
«هیچ پیامبری را قبل از تو نفرستادیم مگر این که به او وحی کردیم که خدایی جز من نیست، پس فقط من را بپرستید».
و رسول الله ﷺ سیزده سال در مکه مردم را به توحید خداوند یکتا دعوت کرد، چنانکه خداوند در این دوره به او میفرماید: ﴿قُلۡ إِنَّمَآ أَدۡعُواْ رَبِّی وَلَآ أُشۡرِکُ بِهِۦٓ أَحَدٗا ٢٠﴾ [الجن: ۲۰]
«بگو من فقط خدای خود را میخوانم و با او هیچکس شریک نمیدانم».
و رسول الله ﷺ اتباع خود را بر توحید تربیت میکند، چنانکه به پسر عموی خود عبدالله بن عباس رضی الله عنه میگوید:
«ای پسر! خداوند را به یاد داشته باش تا او نیز حافظ و نگهدار تو باشد. خداوند را به یاد داشته باش که او را روبروی خود بیابی، هرگاه چیزی خواستی از خدا بخواه، و هرگاه کمک خواستی از خدا بخوا».
این توحید حقیقت دین اسلام است که بر آن گزارده شده، و خداوند جز آن از کسی نمیپذیرد.
۳- پیامبر ﷺ به اصحاب آموخت که دعوت خود را با توحید شروع کنند، لذا به معاذ هنگامی که او را به یمن فرستاد، فرمود:
«فَلْیَکُنْ أَوَّلَ مَا تَدْعُوهُمْ إِلَیْهِ شَهَادَهِ أَنْ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ»
«باید اولین چیزی که مردم را بدان دعوت میکنی، گواهی برآن باشد که معبودی به حق جز خدای یکتا نیست».
۴- توحید متمثل است در آن که شخص گواهی دهد که معبودی به حق جز خدای یکتا نیست، و محمد فرستاده خداوند است، یعنی عبادت خداوند از طریق آوردههای رسول الله ﷺ فقط ممکن است، و این شهادت کافر را به اسلام وارد میکند، و صاحب خود را به بهشت میبرد، وقتی که با عمل خود آن را نقض نکند.
۵- کفار قریش انواع لذتهای زندگی اعم از مال و سلطنت و ازدواج را بر رسول الله ﷺ عرضه کردند، تا دست از دعوت به توحید و هجوم به بتها بردارد، اما ایشان نپذیرفتند، بلکه با صحابهاش با تحمل درد و رنج به دعوت خود ادامه دادند تا این که دعوت توحید پیروز شد، و مکه فتح گردید، و بتها شکستند، و پرچم اسلام برفراز مکه برافراشته شد، و رسول الله ﷺ میفرمود: ﴿جَآءَ ٱلۡحَقُّ وَزَهَقَ ٱلۡبَٰطِلُۚ إِنَّ ٱلۡبَٰطِلَ کَانَ زَهُوقٗا﴾ [الإسراء: ۸۱]
«حق آمد و باطل نابود گشت، زیرا باطل نابودشونده است».
۶- توحید وظیفه مسلمان در زندگی است، با توحید زندگی را شروع میکند، و با توحید آن را وداع میگوید، و در زندگی وظیفهاش به پایداری توحید است و دعوت به آن.