صورتهای وجوب عمل به یکی از دو قول متعارض[۱]
برخی از فقهاء، صورتهای وجوب عمل به یکی از دوقول متعارض و متضاد را – در صورتی که یکی از آن دو بر دیگری به نحوی از انحاء قویتر باشد-در شش صورت منحصر و محدود کردهاند که در نمودار زیر بدانها اشاره میگردد:
ردیف | قول اول (که واجب العمل است) | قول دوم (که مقابل قول اول است) | جهت قوت یکی از دوقول بر قول دیگری |
۱
۲ ۳ ۴ ۵ ۶ |
مشهور
راجح راجح «مشهور» یا «راجح» «مشهور» و «راجح» «مشهور»و «راجح» |
شاذ
ضعیف مشهور «شاذ» یا «ضعیف» فقط راجح فقط مشهور |
مشهوریت(شهرت)
«الراجحیه» (ارجحیت) «الراجحیه» (ارجحیت) اجتماع مشهوریت و ارجحیت اجتماع مشهوریت و ارجحیت اجتماع مشهوریت و ارجحیت |
[۱]– البحث الفقهی، ص ۲۱۳