صدقهی مستحبی در هر وقت که از مخارج خود و افراد تحت سرپرستی خود، مالی اضافه داشته باشد، سنت است. اما در برخی اوقات و احوال به دادن صدقه تأکید شده است:
از نظر زمانی: در رمضان و ده روز اول ذیحجه تأکید شده است.
و در وقتهایی مانند نیاز افراد به کمک، برخی اوقات که نیازمندان به کمک بیشتری نیاز دارند مثل زمستان و برخی اوقات مثل زمان خشکسالی، گرسنگی، گرفتار شدید و…. کمک کردن به نیازمندان تأکید شده است.
دادن صدقه درحالت سلامتی از زمان بیماری ثواب و فضیلت بیشتری دارد و در حالت سختی از حالت آسایش بیشتر ثواب دارد به شرط اینکه برای رضای الله باشد.
الله تعالی میفرماید: ﴿وَیُطۡعِمُونَ ٱلطَّعَامَ عَلَىٰ حُبِّهِۦ مِسۡکِینٗا وَیَتِیمٗا وَأَسِیرًا٨ إِنَّمَا نُطۡعِمُکُمۡ لِوَجۡهِ ٱللَّهِ لَا نُرِیدُ مِنکُمۡ جَزَآءٗ وَلَا شُکُورًا٩﴾ [الإنسان: ۸-۹]: «و غذا را با اینکه [نیاز و] دوست دارند به مستمند و یتیم و اسیر میبخشند. [و در دل میگویند:] «ما فقط به خاطر الله به شما غذا میدهیم؛ نه از شما پاداشی میخواهیم و نه سپاسی».
بیشترین ثواب را صدقهای دارد که به خویشاوندی بدهند که در باطن با فرد دشمنی میکند.