صحابه در نهج البلاغه

حضرت علی در ﻧﻬﺞاﻟﺒﻼﻏﻪ در ﺗﻌﺮﻳﻒ از اﺻﺤﺎب و ﻳـﺎران رﺳـﻮل ﺧـﺪا خطاب به شیعیان خود میگوید: ( ﻟﻘﺪ رأﻳﺖ أﺻﺤﺎب ﻣﺤﻤﺪ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ و آﻟﻪ و ﺳﻠﻢ ﻓﻤـﺎ أرى أﺣﺪا ﻳﺸﺒﻬﻬﻢ ﻣﻨﻜﻢ ﻟﻘﺪ ﻛﺎﻧﻮا ﻳﺼﺒﺤﻮن ﺷﻌﺜﺎً ﻏﺒﺮاً و ﻗﺪ ﺑـﺎﺗﻮا ﺳـﺠﺪاً وقیاماً ﻳﺮاوﺣﻮن ﺑﻴﻦ ﺟﺒﺎﻫﻬﻢ و ﺧﺪودﻫﻢ یقفون ﻋﻠﻰ ﻣﺜﻞ اﻟﺠﻤﺮ ﻣﻦ ذﻛﺮ ﻣﻌﺎدﻫﻢ ﻛﺄن
ﺑﻴﻦ أﻋﻴﻨﻬﻢ رﻛﺐ اﻟﻤﻌﺰى ﻣﻦ ﻃﻮل ﺳﺠﻮدﻫﻢ، إذا ذﻛﺮ اﷲ ﻫﻤﺮت أﻋﻴﻨﻬﻢ ﺣﺘﻰ اﺑﺘﻠﺖ ﺟﻴﻮﺑﻬﻢ و ﻣﺎدوا ﻛﻤﺎ ﻳﻤﻴﺪ اﻟﺸﺠﺮ ﻳﻮم اﻟﺮﻳﺢ اﻟﻌﺎﺻﻒ ﺧﻮﻓﺎ ﻣـﻦ اﻟﻌﻘـﺎب و رجاء للثواب.
ﺗﺮﺟﻤﻪ:
«ﻣﻦ، اﺻﺤﺎب ﻣﺤﻤﺪ را دﻳﺪم؛ اﻣـﺎ ﻫـﻴﭻ ﻳـﻚ ازﺷﻤﺎ (شیعیان)را ﻧﺪﻳﺪم ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪی و ﺷﺒﺎﻫﺘﻲ ﺑﻪ آﻧﺎن داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ؛ آنﻫﺎ، ﺷﺐﻫـﺎ را در
ﺣﺎﻟﻲ ﺑﻪ ﺻﺒﺢ ﻣﻲرﺳﺎﻧﺪﻧﺪ ﻛﻪ [از ﻋﺒﺎدت ﺷﺐ] ﻣﻮﻫﺎﻳﻲ ژوﻟﻴﺪه و ﭼﻬـﺮه ﻫـﺎﻳﻲ ﻏﺒﺎرآﻟﻮد داﺷﺘﻨﺪ و ﺷﺐ را ﺗﺎ ﺑﻪ ﺻﺒﺢ در ﺳـﺠﺪه و ﻗﻴـﺎم ﻣـﻲ ﮔﺬراﻧﺪﻧـﺪ؛ ﻣﻴـﺎن
ﭘﻴﺸﺎﻧﻲ و ﮔﻮﻧﻪﻫﺎی ﺧـﻮد را در ﭘـﻴﺶ ﮔـﺎ ه ﺧـﺪا، ﺑـﺮ ﺧـﺎک ﻣـﻲ ﺳـﺎﻳﻴﺪﻧﺪ و ازﻳﺎدآوری ﺑﺎزﮔﺸﺘﺸﺎن ﺑﻪﺳﻮی ﺧﺪا، ﻃﻮری دﮔﺮﮔﻮن ﻣـﻲ ﺷـﺪﻧﺪ ﻛـﻪ ﮔﻮﻳـﺎ ﺑـﺮ
روی آﺗﺶ اﻳﺴﺘﺎده اﻧﺪ و ﻣﻴﺎن ﭼﺸﻤﺎﻧﺸﺎن (ﭘﻴﺸﺎﻧﻴﺸﺎن) از ﻛﺜﺮت و ﻃﻮل ﺳﺠﺪه،ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ زاﻧﻮی ﺑﺰ، ﭘﻴﻨﻪ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮد؛ ﻫﺮﮔﺎه ﻧﺎم و ﻳﺎد ﺧﺪا ﺑﻪ ﻣﻴـﺎن ﻣـﻲ آﻣـﺪ، ﭼﻨـﺎن
اﺷﻚ ﻣﻲرﻳﺨﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﮔﺮﻳﺒﺎنﻫﺎﻳﺸﺎن، ﺗﺮﻣﻲﺷﺪ و از ﺑﻴﻢ ﮔﺮﻓﺖ اﻟﻬﻲ و از اﻣﻴـﺪﺑﻪ ﭘﺎداش ﭘﺮوردﮔﺎر، ﺑﻪﺳﺎن درﺧﺖ ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم وزش ﺑﺎد ﺗﻨﺪ، ﻣﻲﻟﺮزﻳﺪﻧﺪ».
[نهج البلاغه خطبه ۹۷]